Bartniczka (gmina)

gmina wiejska w województwie kujawsko-pomorskim

Bartniczka (do końca 2004 gmina Grążawy) – gmina wiejska w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim.

Bartniczka
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

brodnicki

TERC

0402062

Wójt

Piotr Ruciński
(od 2024)

Powierzchnia

83,56 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


4744[1]

• gęstość

56,9 os./km²

Nr kierunkowy

56

Tablice rejestracyjne

CBR

Adres urzędu:
Bartniczka 89
87-321 Bartniczka
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Bartniczka
Liczba sołectw

13

Liczba miejscowości

20

Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Bartniczka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bartniczka”
Ziemia53°15′N 19°37′E/53,247694 19,613750
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Została utworzona w 1934 i leżała wówczas w województwie pomorskim, od 1973 do 1975 gmina administracyjnie należała do województwa bydgoskiego, a w latach 1975–1998 do województwa toruńskiego. Do końca 2004 r. gmina nosiła nazwę gmina Grążawy, a jej siedzibą były Grążawy. 1 stycznia 2005 r. zmieniono nazwę gminy na gmina Bartniczka[2], w związku z uzyskaniem przez przysiółek Bartniczka statusu pełnoprawnej miejscowości.

Siedzibą gminy jest Bartniczka.

Według danych z 31 grudnia 2013[3] gminę zamieszkiwało 4714 osób.

Historia edytuj

Gmina zbiorowa Grązawy została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie brodnickim w woj. pomorskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Grązawy, Gutowo, Łaszewo, Małe Leźno, Miesiączkowo, Radoszki, Samin, Świerczynki, Zaborowo i Zdroje (oraz z obszarów dworskich położonych na tych terenach lecz nie wchodzących w skład gmin)[4].

Po wojnie jednostka zachowała przynależność administracyjną. 6 lipca 1950 roku zmieniono nazwę woj. pomorskiego na bydgoskie[5]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 10 gromad: Grązawy, Gutowo, Łaszewo, Małe Leźno, Miesiączkowo, Radoszki, Samin, Świerczynki, Zaborowo i Zdroje[6]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[7].

Z kolejną reformą przywracającą gminy 1 stycznia 1973[8], w woj. bydgoskim (w powiecie brodnickim) utworzono jednostkę o nazwie gmina Grążawy, lecz zupełnie innym zasięgu terytorialnym. Nowa gmina Grążawy objęła jedynie sołectwa Grążawy, Gutowo, Koziary, Łaszewo, Radoszki, Samin, Świerczynki i Zdroje po dawnej gminie Grążawy; objęła także sporą część dawnej gminy Jastrzębie (Igliczyzna, Jastrzębie, Komorowo, Nowe Świerczyny i Stare Świerczyny), powstało też nowe sołectwo Bartniczka. Nowa gmina Grążawy nie objęła natomiast Małego Leźna (weszło w skład gminy Brzozie oraz sołectw Miesiączkowo i Zaborowo (weszły w skład gminy Górzno)[9]. 1 czerwca 1975 roku gmina znalazła się w nowo utworzonym woj. toruńskim[10] a 1 stycznia 1999 roku w nowo utworzonym woj. kujawsko-pomorskim (powiat brodnicki)[11]. 1 stycznia 2005 roku siedziba władz gminy Grążawy została przeniesiona do Bartniczki z jednoczesną zmianą nazwy gminy na Bartniczka[2].

Struktura powierzchni edytuj

Według danych z roku 2002[12] gmina Bartniczka ma obszar 83,56 km², w tym:

  • użytki rolne: 6 181 ha
  • użytki leśne: 1 380 ha

Demografia edytuj

Dane z 31 grudnia 2013[3]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 4714 100 2323 49,3 2391 50,7
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Bartniczka w 2014 roku[1].


 

Zabytki edytuj

 
Grążawy, kościół św. Marcina
 
Jastrzębie, kościół Nawiedzenia NMP
 
Radoszki, kościół św. Wawrzyńca i Mikołaja

Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy[13]:

  • drewniany kościół parafii pod wezwaniem św. Marcina z 1752 roku w Grążawach, nr A/159/72 z 13.07.1936 roku
  • drewniany kościół parafii pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny z XIX w. w Jastrzębiu, nr 388/126 z 26.11.1957 roku
  • drewniany kościół parafii pod wezwaniem św. Wawrzyńca i Mikołaja z 1717 roku w Radoszkach, nr A/160/73 z 13.07.1936 roku.

Sołectwa edytuj

Bartniczka, Grążawy, Gutowo, Igliczyzna, Jastrzębie, Komorowo, Koziary, Łaszewo, Nowe Świerczyny, Radoszki, Samin, Stare Świerczyny, Świerczynki.

Miejscowość bez statusu sołectwa: Długi Most, Gołkówko, Samin (osada), Skrobacja, Sokołowo, Wilamowo, Zdroje.

Sąsiednie gminy edytuj

Gmina Brodnica, gmina Brzozie, gmina Górzno, gmina Świedziebnia, gmina Lidzbark

Przypisy edytuj

  1. a b Gmina Bartniczka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Dz.U. z 2004 r. nr 169, poz. 1767
  3. a b Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2013 r. (stan w dniu 31 XII). GUS. [dostęp 2014-10-05]. (pol.).
  4. Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 558
  5. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  6. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  7. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  8. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  9. Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
  10. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  11. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
  12. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  13. Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 6. [dostęp 2012-02-04].