Baszta Morze Czerwone
Baszta Morze Czerwone w Stargardzie – gotycka baszta, będąca częścią obwarowań miejskich w Stargardzie. Znajduje się przy skrzyżowaniu ulic Warownej i W. Łokietka na Starym Mieście. Powstała w II poł. XIV w. Ma 34 m wysokości. Baszta Morze Czerwone, kolegiata Mariacka i pozostałe mury obronne rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 17 września 2010 została uznana za pomnik historii[2].
 nr rej. 231 z 6 kwietnia 1957[1]
| |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Wysokość całkowita |
34 m |
| Ukończenie budowy |
druga poł. XIV wieku |
Położenie na mapie Stargardu  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu stargardzkiego  | |
 53°20′13,488″N 15°02′27,240″E/53,337080 15,040900
| |
Historia edytuj
Baszta została zbudowana w II połowie XIV wieku i należała do szczytowych osiągnięć średniowiecznej architektury obronnej na Pomorzu.
Na poziomie I piętra, od strony wewnętrznej obwarowań, znajduje się wejście na basztę, udostępniane w okresie letnim dla turystów.
Pochodzenie nazwy edytuj
Nazwę baszty Morze Czerwone wyjaśniają podania, mówiące o tym, że w czasie wojny trzydziestoletniej (1618–1648) w jej pobliżu rozegrały się walki, powodujące rozlew morza krwi. Inne legendy mówią o zrzucaniu skazańców ze szczytu wieży, po których zostawały czerwone ślady. Bardziej prawdopodobne jest pochodzenie nazwy od rdzawych mokradeł, istniejących w tej okolicy jeszcze przed wybudowaniem baszty.
Architektura edytuj
Wysoka na 34 m, opiera się na prostokątnym, kamiennym cokole o wymiarach 8 x 9 m. jej środkowy trzon ma kształt cylindra z cegły o tzw. wiązaniu polskim, na którym są widoczne dekoracje w postaci rombów z glazurowanej cegły. Baszta Morze Czerwone posiada trzy tarasy widokowe, z których dwa górne zwieńczone krenelażem. Wewnątrz można wyodrębnić osiem poziomów połączonych schodami, których funkcję niegdyś pełniły drabiny. Na każdym poziomie znajdują się okienka – szczeliny, służące do obserwacji i ostrzału. Na zewnętrznej elewacji rozstaw tych okienek tworzy szachownicę. Szczyt baszty zwieńcza ceglany, ośmioboczny ostrosłup. W podstawie baszty znajdował się wcześniej loch więzienny, do którego wejście prowadziło z drugiej kondygnacji. Kształt tego lochu jest dobrze widoczny w przejściu, przebitym w 1860 roku, w czworobocznej podstawie baszty. Na wysokości murów, od strony zachodniej, znajdowała się platforma do ustawiana armat.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Dz.U. z 2010 r. nr 184, poz. 1236