Bella Achmadulina

rosyjska poetka

Bella (Biełła) Achatowna Achmadulina (ros. Белла Ахатовна Ахмадулина; ur. 10 kwietnia 1937 w Moskwie, Rosyjska Federacyjna SRR, zm. 29 listopada 2010 w Pieriediełkinie, Federacja Rosyjska) – rosyjska poetka, uważana za następczynię Anny Achmatowej[1]. Zaliczana do tzw. pokolenia XX Zjazdu – twórców antystalinowskich. Autorka popularnych wierszy sensualistycznych, cechujących się śpiewnością.

Bella (Biełła) Achmadulina
Изабелла Ахатовна Ахмадулина
Bella Achmadulina
Ilustracja
Fotografia Achmaduliny podczas ceremonii Państwowej Nagrody Federacji Rosyjskiej
12 czerwca 2005
Imię i nazwisko

Izabiełła Achatowna Achmadulina

Data i miejsce urodzenia

10 kwietnia 1937
Moskwa

Data i miejsce śmierci

29 listopada 2010
Pieriediełkino

Narodowość

rosyjska, tatarska, włoska

Język

rosyjski

Alma Mater

Instytut Literacki imienia Gorkiego

Dziedzina sztuki

liryka, scenariusz, esej

Ważne dzieła

Struna

podpis
Odznaczenia
Państwowa Nagroda Federacji Rosyjskiej w dziedzinie literatury i sztuki Nagroda Państwowa ZSRR
Order „Za zasługi dla Ojczyzny” II klasy Order „Za zasługi dla Ojczyzny” III klasy Order Przyjaźni Narodów

Życiorys edytuj

Urodziła się w Moskwie, w rodzinie mającej korzenie włoskie i tatarskie. Używała skróconej formy swojego pełnego imienia Izabiełła (Изабелла). Publikowała wiersze od 1955. Zamieszczono je w znanym rosyjskim almanachu literackim Taruskie Stronice (Тарусские страницы) redagowanym przez Konstantina Paustowskiego. Występowała na wieczorach poetyckich razem z Jewgienijem Jewtuszenką i Andriejem Wozniesienskim. Przez krytyków uważana za autorkę oryginalną, kreująca w utworach właściwy jej świat wyobraźni artystycznej, przez co tworzone teksty otrzymywały szerszy kontekst intelektualny i charakteryzowały się coraz większą złożonością literackiej asocjatywności. Tworzyła też poematy, nazywane niekiedy fantastycznymi nowelami poetyckimi.

Przez pewien czas była żoną Jewgienija Jewtuszenki. Przyjaciółka Bułata Okudżawy.

Została odznaczona m.in. Orderem Zasług dla Ojczyzny II i III klasy (2007, 1997) oraz Orderem Przyjaźni Narodów (1984). Laureatka Nagrody Państwowej ZSRR (1989), Nagrody Prezydenta Federacji Rosyjskiej (1998) i Nagrody Państwowej Federacji Rosyjskiej (2004).

Wybrana twórczość edytuj

Zbiory wierszy edytuj

  • 1962 – Струна (wyd. pol. Struna. Wiersze wybrane, 1969[2])
  • 1968 – Озноб (Oznob)
  • 1969 – Уроки музыки (Uroki muzyki)
  • 1975 – Стихи (Stichi)
  • 1977:
    • Сны о Грузии (Sny o Gruzii)
    • Метель (Mietiel)
    • Свеча (Swiecza)
  • 1983 – Тайна (Tajna)
  • 1988:
    • Стихотворения (Stichotworienija)
    • Избранное (Izbrannoje)
    • Стихи (Stichi)
  • 1989 – Сад (Sad)
  • 1991 – Побережье (Pobierieżje)
  • 1994 – Ларец и ключ (Łariec i klucz)
  • 1995:
    • Шум тишины (Szum tiszyny)
    • Гряда камней (Griada kamniej)
    • Самые мои стихи (Samyje moi stichi)
    • Звук указующий (Zwuk ukazujuszczij)
  • 1996 – Однажды в декабре (Odnażdy w diekabrie)
  • 1997:
    • Созерцание стеклянного шарика (Soziercanije stieklannogo szarika)
    • Миг бытия (Mig bytija)
  • 1996–1999 – Нечаяние (Nieczajanije)
  • 1999 – Возле ёлки (Wozle jołki)
  • 2000:
    • Друзей моих прекрасные черты (Druziej moich priekrasnyje czerty)
    • Стихотворения. Эссе (Stichotworienija. Essie)

Przypisy edytuj

  1. Klimowicz T., Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach (1917–1996), TPPW, Wrocław 1996, ISBN 83-7091-026-2 [s. 331, druga kolumna, pierwszy i drugi wiersz]
  2. Bella Achmadulina, Struna. Wiersze wybrane, Anna Kamieńska (tłum.), Katalog Biblioteki Narodowej, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, OCLC 749381161 [dostęp 2022-02-17].

Bibliografia edytuj

  • Tadeusz Klimowicz, Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach (1917–1996), Wrocław: TPPW, 1996, s. 800, ISBN 83-7091-026-2, OCLC 830124751.

Linki zewnętrzne edytuj