Bitwa pod Kijami – starcie zbrojne, które miało miejsce 23 lipca 1759 podczas wojny siedmioletniej.

Bitwa pod Kijami (niem. Kay)
wojna siedmioletnia
Ilustracja
Czas

23 lipca 1759

Miejsce

Kije

Terytorium

województwo lubuskie, Polska

Wynik

zwycięstwo rosyjskie

Strony konfliktu
Prusy Rosja
Dowódcy
generał Carl Heinrich von Wedel(inne języki) Piotr Sałtykow
Siły
28 000 ludzi 47 000 ludzi
Straty
ok. 6 000 ludzi ok. 4 600 ludzi
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
52°06′N 15°32′E/52,100000 15,533333
Przebieg bitwy na kolorowanym miedziorycie Johanna Martina Bernigerotha

Siły rosyjskie pod dowództwem Piotra Sałtykowa zamierzały połączyć się z nadciągającymi wojskami austriackimi Laudona. Pomiędzy Kijami i Pałckiem (Paltzig albo Paltzern) zostały jednak zaatakowane przez wojska pruskie pod dowództwem von Wedela.

Król Fryderyk II w swojej nowo zaplanowanej kampanii za wszelką cenę starał się nie dopuścić do groźnego dla niego połączenia sojuszniczych armii Austrii i Rosji. Król był bardzo niezadowolony z dotychczasowych działań generałów Dohny i Wabersnowa. Generał Dohna został odwołany, a jego miejsce zajął generał Wedel(inne języki). Nowy dowódca otrzymał szerokie pełnomocnictwa, a także polecenie atakowania armii rosyjskiej, aby nie dopuścić do jej połączenia z Austriakami.

Generał Wedel przybył do korpusu 22 lipca. Miał do dyspozycji ok. 30 000 żołnierzy, 46 dział ciężkich i 40 batalionowych. W nocy z 22 na 23 lipca Rosjanie zajmujący pozycje na linii Golce-Stare Kramsko-Klępsk rozpoczęli manewr oskrzydlający prawe skrzydło korpusu generała Wedela. Sałtykow, niedawno mianowany głównodowodzącym armii rosyjskiej, miał zamiar wyjść na tyły Prusaków rozciągniętych wzdłuż linii Kalzig (Kalsk)-Radlin-Sulechów i odciąć ich od Crossen (Krosno Odrzańskie). Oddziały rosyjskie nie były niepokojone przez nieprzyjaciela i około 9.00 zakończyły swój manewr. Zaskoczeni Prusacy zostali pokonani przez Rosjan w krwawej i zaciętej bitwie, trwającej prawie do godziny 22.00. Wedel wycofał się ścigany przez lekką jazdę rosyjską, kierując się na Züllichau (Sulechów) i Tschicherzig (Cigacice) za Odrę, na jej lewy brzeg. W trakcie działań odwrotowych zginęli generałowie: pruski Wabersnow(inne języki), który kierował walkami osłonowymi, i rosyjski Tomasz Demiku(inne języki).

Straty pruskie były poważne – ponad 6 tys. żołnierzy i 14 dział. Rosjanie stracili około 4,6 tys. żołnierzy. Maszerująca z Poznania awangarda Mordwinowa noc z 22 na 23 lipca spędziła około 10 km od Goltzen (Kolesin) i nie wzięła udziału w bitwie pod Kijami.