Blackburn Skua

pokładowy samolot myśliwsko-bombowy

Blackburn Skuabrytyjski pokładowy samolot myśliwsko-bombowybombowiec nurkujący i samolot rozpoznawczy. Produkowany w wytwórni Blackburn Aircraft w latach 1938-1940 w liczbie 190 sztuk.

Blackburn Skua
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Wielka Brytania

Producent

Blackburn Aircraft

Typ

bombowiec nurkujący

Załoga

2

Historia
Data oblotu

9 lutego 1937

Lata produkcji

1938-1940

Dane techniczne
Napęd

silnik gwiazdowy Bristol Perseus XII

Moc

664 kW (902 KM)

Wymiary
Rozpiętość

14,1 m

Długość

10,8 m

Wysokość

4,3 m

Powierzchnia nośna

28,98 m²

Masa
Własna

2490 kg

Startowa

3733 kg

Osiągi
Prędkość maks.

362 km/h

Prędkość wznoszenia

3,76 m/s

Pułap praktyczny

5820 m

Zasięg

1220 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 x karabiny maszynowe Browning Mk.II kal. 7.7 mm w skrzydłach
1 x karabin maszynowy Lewis MK.IIIE lub Vickers K kal. 7.7 mm w kabinie obserwatora
1 x bomba do 226,8 kg podwieszona pod kadłubem
4 x bomby ćwiczebne lub flary pod skrzydłami
Użytkownicy
 Wielka Brytania
Rzuty
Rzuty samolotu

Historia rozwoju edytuj

Samolot miał być w założeniu uniwersalną maszyną pokładową, zastępującą samoloty myśliwskie, bombowce nurkujące i samoloty rozpoznawcze. Pierwotnie projekt nosił oznaczenie Blackburn B-24 i był pierwszym jednopłatowym samolotem zamówionym przez Royal Navy. Ostatecznie otrzymał nazwę Skua (wydrzyk).

9 lutego 1937 roku oblatano pierwszy prototyp (pilot A. M. Blake) a 6 czerwca 1937 drugi prototyp. Od 20 października 1937 do 8 listopada 1938 roku prowadzono testy 4 maszyn (K5179, L2867, L2868, L2888) w Doświadczalnym Ośrodku Lotnictwa i Uzbrojenia w Matlesham Heath. W grudniu 1938 roku prowadzono testy kwalifikacyjne na pokładzie lotniskowca HMS „Courageous”.

Pierwsze Skua napędzane były silnikiem Bristol Mercury IX o mocy 633 kW (862 KM).

28 sierpnia 1938 roku pierwsza maszyna seryjna opuściła wytwórnię. Samolot otrzymał oznaczenie Mk.II z powodu zmiany silnika na Bristol Perseus XII o mocy 664 kW (902 KM).

Służba edytuj

W październiku 1938 pierwsze Blackburn Skua zostały przekazane na stan 800 dywizjonu FAA bazującego w Worth Down.

W kwietniu 1939 samoloty zostały przebazowane na lotniskowiec HMS „Ark Royal”.

Do wybuchu II wojny światowej Skua weszły na wyposażenie następujących jednostek:

  • 800 Dywizjon FAA stacjonujący na HMS „Ark Royal”.
  • 802 Dywizjon FAA stacjonujący na HMS „Glorious”.
  • 803 Dywizjon FAA stacjonujący na HMS „Ark Royal”.

W kwietniu 1940 samoloty Skua otrzymał 806 Dywizjon przechodzący szkolenie w bazie Weastleigh. Jednostka ta w okresie późniejszym zaokrętowana została czasowo na lotniskowiec HMS „Illustrious”.

Użycie bojowe edytuj

14 września 1939 roku trzy Skua bombardowały niemiecki okręt podwodny U-30, lecz nalot był całkowicie nieudany. Stracono dwie maszyny, uszkodzone wybuchami własnych bomb, wraz z załogami (piloci dostali się do niewoli).

26 września 1939 jedna z maszyn 803 Dywizjonu (HMS „Ark Royal”) zestrzeliła Dorniera Do 18 D-1 z 1/Ku.Fl.Gr.406. Było to pierwsze zwycięstwo lotnictwa FAA[1].

Wiosną 1940 roku 800 i 803 Dywizjon zostały przebazowane na lotnisko Hatston na Orkadach.

10 kwietnia 1940 szesnaście samolotów Skua z 800 i 803 Dywizjonów, startując z Hatston, zbombardowało norweski port Bergen, topiąc w fiordzie niemiecki krążownik lekkiKönigsberg[2]. Tylko jeden samolot zaginął po drodze, a jeden został zestrzelony[2].

21 kwietnia 1940 roku maszyny z obu dywizjonów startujące z pokładu HMS „Ark Royal” bombardowały norweski port Narwik. Nalot zakończył się całkowitym fiaskiem i utratą wszystkich biorących w nim udział samolotów[2].

W nocy 13/14 czerwca 1940 roku 15 Skua z „Ark Royal” atakowało niemieckie pancerniki w Trondheim, uzyskując tylko jedno trafienie w „Scharnhorst”, lecz bomba nie wybuchła, a utracono 8 samolotów[3].

W czerwcu 1940 roku maszyny 801 Dywizjonu zostały przebazowane na lotnisko w Detling w celu osłony ewakuacji z Dunkierki.

800 i 803 Dywizjon przesunięte zostały na Morze Śródziemne.

We wrześniu 1940 samoloty z 800 Dywizjonu (HMS „Ark Royal”) zbombardowały w Dakarze francuski pancernikRichelieu”.

Blackburn Skua zakończyły służbę bojową w jednostkach FAA w pierwszej połowie 1940 roku. Pozostałe maszyny przekazano do jednostek szkolnych. W 1940 i 1941 roku były jeszcze używane jako przewodniki myśliwców RAF-u transportowanych przez lotniskowce w celu wzmocnienia obrony Malty[4].

W oparciu o konstrukcję Skua opracowany pokładowy samolot myśliwski Blackburn Roc.

Zachowane egzemplarze edytuj

Skua L2940 pilotowany przez R. Partridge'a, zestrzelony podczas ataku na Narwik, wydobyty w 1974 roku, obecnie eksponowany w Muzeum FAA w Yeovilton.

Przypisy edytuj

  1. Andrew Thomas: Royal Navy Aces of World War II, Osprey Aircraft of the Aces nr 75, 2007, ISBN 978-1-84603-178-6
  2. a b c Krzysztof Zalewski. Zatopienie Königsberga. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 2'98. III (9), s. 47-48, 1998. Warszawa: Magnum X. 
  3. Wojciech Holicki. Niezwykły fart. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 10/2010. s. 52. ISSN 1426-529X. 
  4. Andrzej Perepeczko. Transport samolotów dla Malty 1940-1942. „Morza, Statki i Okręty”. 3/2005. X (51), s. 35-38, maj-czerwiec 2005. ISSN 1426-529X. 

Linki zewnętrzne edytuj