Brjantus

rodzaj roślin

Brjantus (Bryanthus J. G. Gmelin) – monotypowy rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych. Obejmuje jeden gatunek – brjantus Gmelina[4] B. musciformis (Poir.) Nakai (synonim: B. gmelinii D.Don)[5]. Gatunek ten występuje na Wyspach Japońskich (Hokkaido i Honsiu)[6] oraz na Rosyjskim Dalekim Wschodzie (Kamczatka, Wyspy Kurylskie[6][4] i Wyspy Komandorskie[4]). Rośnie w górskich murawach (od 500 do 2000 m n.p.m.)[6] tworząc płaty na skałach wulkanicznych i żwirach[4]. Bywa uprawiana jako roślina ozdobna w ogrodach skalnych i wrzosowiskach, jednak jest uważana za gatunek trudny, polecana tylko doświadczonym hodowcom[4].

Brjantus
Ilustracja
Brjantus Gmelina
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

brjantus

Nazwa systematyczna
Bryanthus J.G. Gmelin
Fl. Sibirica 4: 132. 1769[3]
Typ nomenklatoryczny

B. gmelinii D. Don [3]

Morfologia edytuj

Pokrój
Krzewinki zimozielone[4], o pędach cienkich[6], płożących się i silnie rozgałęzionych, tworzących gęsty dywan na powierzchni ziemi[4]. Osiągają 5–10 cm wysokości[6].
Liście
Skrętoległe, równowąskie i wygięte[6], do 3 mm długości[4], z brzegami ząbkowanymi[6], od spodu biało kutnerowate[4].
Kwiaty
Zebrane po kilka w pęczki[6] na szczycie prosto wzniesionych, drutowato sztywnych i cienkich szypuł osiągających zwykle do 8 cm długości[4]. Jasnoróżowe korony o średnicy 3–4 mm tworzone są przez cztery[6][4] wolne płatki[7]. Pylniki otwierają się podłużnymi pęknięciami[7].
Owoce
Suche, drobne torebki[4].

Systematyka edytuj

Rodzaj wspólnie z siostrzanym, południowoamerykańskim rodzajem Ledothamnus tworzy plemię Bryantheae w obrębie podrodziny Ericoideae, rodziny wrzosowatych Ericaceae[8].

Zastosowanie i uprawa edytuj

Brjantus Gmelina bywa uprawiany w ogrodach skalnych[6] i na wrzosowiskach[4]. Rośliny wysadzać należy w miejscach słonecznych, na glebach wilgotnych, przepuszczalnych i żyznych[6]. Rozmnażany jest z nasion wysiewanych wiosną i z sadzonek pędowych pozyskiwanych późnym latem[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-01-22] (ang.).
  3. a b Bryanthus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. [dostęp 2019-05-15].
  4. a b c d e f g h i j k l m Mieczysław Czekalski: Liściaste krzewy ozdobne o wszechstronnym zastosowaniu. 2. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2006, s. 184-186. ISBN 83-09-01790-1.
  5. Bryanthus musciformis (Poir.) Nakai. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-05-15].
  6. a b c d e f g h i j k l Pavel Slabý: Bryanthus musciformis (Poir.) Nakai. [w:] Rock Garden Plants [on-line]. [dostęp 2019-05-15].
  7. a b James W. Byng: The Flowering Plants Handbook: A practical guide to families and genera of the world. Plant Gateway Ltd., 2014, s. 409.
  8. Emily L. Gillespie, Kathleen A. Kron. A new tribe, Bryantheae (Ericoideae: Ericaceae), composed of disjunct genera from South America and Japan. „Brittonia”. 64, 1, s. 73–75, 2012.