Bronisław Radziszewski
Bronisław Leonard Radziszewski (ur. 6 listopada 1838 w Warszawie, zm. 11 marca 1914 we Lwowie) – polski chemik, profesor i rektor Uniwersytetu Lwowskiego.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Jest autorem ponad 200 prac z dziedziny chemii organicznej, zwłaszcza związków aromatycznych. Stworzył we Lwowie pierwszą nowoczesną pracownię chemiczną, która stała się zarazem warsztatem w kraju do samodzielnych badań naukowych .
Życiorys edytuj
Edukacja edytuj
W 1855 ukończył gimnazjum w Warszawie, po czym podjął studia przyrodnicze na uniwersytecie w Moskwie (1855-1861). Od października 1862 do czerwca 1863 był nauczycielem przyrody w III Gimnazjum w Warszawie.
Po upadku powstania wyjechał do Belgii, gdzie w latach 1864-1867 studiował chemię w Gandawie. Doktoryzował się w 1867, po czym przez trzy lata był asystentem chemii na uniwersytecie w Louvain.
Udział w Powstaniu Styczniowym edytuj
Brał aktywny udział w powstaniu styczniowym - jako:
- pomocnik sekretarza stanu Rządu Narodowego Józefa Kajetana Janowskiego
- komisarz rządowy i pełnomocny w woj. augustowskim (pod pseudonimem: Ignacy Czyński)
Kariera naukowa edytuj
W 1870 zamieszkał w Krakowie, gdzie był zastępcą profesora chemii w Instytucie Technicznym i nauczycielem w Szkole Realnej.
W czerwcu 1872 uzyskał nominację na profesora chemii ogólnej i farmaceutycznej Uniwersytetu Lwowskiego. Był pierwszym profesorem chemii ULw, który wykładał ten przedmiot po polsku. Był także kierownikiem Katedry i Studium Farmaceutycznego oraz dyrektorem Instytutu Chemicznego. W 1874 został profesorem zwyczajnym, w roku akademickim 1879-1880 pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego, a w 1882-1883 rektora ULw. W 1910 ustąpił ze stanowiska profesora[1].
Aktywność społeczna edytuj
Był bardzo aktywny w życiu społecznym. W latach 1874-1903 był radnym miasta Lwowa. Jako rektor zasiadał w Sejmie Krajowym. W 1873 wraz z Feliksem Kreutzem i Julianem Niedźwiedzkim założył Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika[2], którego był członkiem zarządu, a w latach 1877-1878 i 1890-1891 przewodniczącym. W założonym przez siebie czasopiśmie Kosmos opublikował w latach 1876-1913 135 artykułów. Był członkiem Akademii Umiejętności (od 1874 członkiem korespondentem, od 1881 członkiem czynnym), członkiem Akademii Nauk w Pradze, członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Aptekarskiego, Towarzystwa Chemików Czeskich w Pradze, Krajowej Rady Górniczej, komisji egzaminacyjnej dla nauczycieli szkół średnich. 10 czerwca 1897 otrzymał honorowe obywatelstwo miasta Lwowa oraz Medal miasta Lwowa[3][4].
Dla uczczenia zasług pochowany na koszt miasta na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[5].
Przypisy edytuj
- ↑ ustąpienie zasłużonego profesora. „Nowości Illustrowane”. Nr 27, s. 13, 2 lipca 1910.
- ↑ Eugeniusz Romer, 1875-1899. Dwudziestopięciolecie Polskiego Towarzystwa imienia Kopernika, "Kosmos" 1900, R. 25, s. 268
- ↑ † Bronisław Radziszewski. „Kurjer Lwowski”. Nr 97, s. 3, 13 marca 1914.
- ↑ Dyplom i medal złoty dla Pana Prezydenta R. P.. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 206 z 9 września 1936.
- ↑ Ś.p. Bronisław Radziszewski Kurier Lwowski 1914 nr 97 s. 3
Linki zewnętrzne edytuj
- Muzeum Geologiczne - Bronisław Radziszewski. pgi.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-09)].
- Zgon uczonego.
- Publikacje Bronisława Radziszewskiego w bibliotece Polona