Budziszów (powiat średzki)

wieś w województwie dolnośląskim, powiecie średzkim

Budziszów (niem. Baudis-Meesendorf, przed rokiem 1936: Polnisch-Baudis) – wieś Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Kostomłoty.

Budziszów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

średzki

Gmina

Kostomłoty

Liczba ludności (XI 2021)

260[2]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

55-311[3]

Tablice rejestracyjne

DSR

SIMC

0875968

Położenie na mapie gminy Kostomłoty
Mapa konturowa gminy Kostomłoty, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Budziszów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Budziszów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Budziszów”
Położenie na mapie powiatu średzkiego
Mapa konturowa powiatu średzkiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Budziszów”
Ziemia51°05′57″N 16°41′31″E/51,099167 16,691944[1]

Podział administracyjny edytuj

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

Historia edytuj

Najstarszy znany zapis dotyczący wsi pochodzi z roku 1204, w którym Henryk Brodaty m.in. zwolnił swoje posiadłości od daniny na prawie polskim iure polonico zwanej podworowem[4]. Miejscowość została wymieniona w tym łacińskim dokumencie w staropolskiej, zlatynizowanej formie Budisschovo [4]. Wzmiankowana w łacińskim dokumencie z 1222 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza, gdzie zanotowana została w zlatynizowanej, staropolskiej formie „Budissou”[5]. Kolejna wzmianka o miejscowości znajduje się w łacińskim dokumencie z 1250 roku wydanym przez papieża Innocentego IV w Lyonie, gdzie wieś zanotowana została w zlatynizowanej, staropolskiej formie „Budissov”[6].

Miejscowość została wymieniona w łacińskim dokumencie wydanym w 1332 roku we Wrocławiu w zlatynizowanej, staropolskiej formie Budischow[7]. Tłumacz, który zamieścił niemieckie tłumaczenie tego dokumentu w zbiorze dokumentów dotyczących Śląska Codex Diplomaticus Silesiae w 1902 roku jako funkcjonującą wówczas nazwę podał - Polnisch-Baudis bei Neumarkt[7].

Spis geograficzno-topograficzny miejscowości leżących w Prusach z 1835 roku, którego autorem jest J.E. Muller notuje niemiecką nazwę miejscowości Baudis w nawiasie podając Polnisch[8]. Po dojściu do władzy nazistów w przedwojennych Niemczech administracja III Rzeszy ze względu na polskie pochodzenie zmieniła nazwę na nową, całkowicie niemiecką Baudis-Meesendorf, którą nosiła ona w latach 1936-1945.

Zabytki edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[9]:

  • zespół folwarczny:
    • dom zarządcy, z XVIII w., XX w.
    • dom mieszkalny, z drugiej połowy XIX w.
    • spichrz, z drugiej połowy XIX w.
    • dwie stodoły, z przełomu XIX/XX w.
    • obora, z trzeciej ćwierci XIX w.
    • ogród, teren ogrodów użytkowych, z XVIII-XX w.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 12853
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 106 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. a b Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 69.
  5. Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 117.
  6. Colmar Grünhagen 1866 ↓, s. 280.
  7. a b Colmar Grünhagen 1854 ↓, s. 142.
  8. J.E. Muller 1835 ↓, s. 151.
  9. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 151. [dostęp 2012-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

Bibliografia edytuj

  • Colmar Grünhagen: Codex Diplomaticus Silesiae T.22 Regesten zur schlesischen Geschichte 1327-1333. Breslau: E. Wohlfarth's Buchhandlung, 1903.
  • J.E. Muller: Vollstandiges geographish, statistisch, topographisches Worterbuch preusischen Staates. Erfurt: J.E. Muller'sche Buchhandlung, 1835.