Carmina Burana (średniowiecze)

Carmina Burana – XIII-wieczny zbiór utworów poetyckich.

Carmina Burana jest średniowiecznym manuskryptem w formie kodeksu, zawierającym 254 pieśni napisane przed początkiem XIII wieku. W roku 1803 zbiór ten został odnaleziony w opactwie benedyktynów w Benediktbeuern. Prawdopodobnym miejscem pochodzenia jest jednak Seckau. Od czasów sekularyzacji opactwa przechowywany w bibliotece krajowej w Monachium. Tytuł (łac. Carmina Burana – „Pieśni z Beuern”) został nadany przez Johanna Andreasa Schmellera w 1847 r., który przygotował je do wydania^[1]^[2]^[3].

Utwory, głównie w łacinie średniowiecznej, ale częściowo także w języku starodolnoniemieckim i starofrancuskim, zostały spisane przez uczniów i zakonników około 1230 roku. Część z nich jest wierszami i pieśniami goliardów (wagantów, czyli wędrujących żaków, a także duchownych). Pieśni te mają różny charakter, począwszy od moralitetów, aż po pieśni do tańca oraz biesiadne (w średniowiecznej Europie klęski nieurodzaju i wojny były tak częstą przyczyną głodu, że jedzenie i picie należało do częstych tematów popularnych pieśni). Najbardziej znanym utworem jest tzw. Spowiedź Archipoety, anonimowego poety z Kolonii zwanego Archipoetą, wśród autorów znajdują się również Piotr z Blois i Walter z Châtillon^[1]^[3].

Zbiór jest podzielony na 6 części: Carmina ecclesiastica, Carmina moralia et satirica, Carmina amatoria, Carmina potoria, Ludi, Supplementum.

Interpretacje muzyczne edytuj

W 1937 Carl Orff skomponował opartą na zbiorze kantatę sceniczną Carmina Burana^[3].

W 1990 roku Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice wystawił spektakl pt. Carmina Burana, oparty na tekstach z antologii Carmina Burana i opowieści o Tristanie i Izoldzie.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004-01-00. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
↑ Karl Orff Carmina burana. [w:] Opera Śląska [on-line]. [dostęp 2017-06-03].
↑ ^a ^b ^c Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 456. ISBN 83-01-11390-1.

Linki zewnętrzne edytuj

[Dictionary_of_Music-1] The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. C. Oxford University Press, 2004-01-00. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

[Orff-2] Karl Orff Carmina burana. [w:] Opera Śląska [on-line]. [dostęp 2017-06-03].

[Encyklopedia_muzyki-3] Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 456. ISBN 83-01-11390-1.

[1]

[2]

[3]