Centrozaur

Centrozaur
	Centrosaurus
	Lambe, 1904
	Okres istnienia: 83–70 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Podrząd	cerapody
Infrarząd	ceratopsy
Rodzina	Ceratopsidae
Podrodzina	Centrosaurinae
Rodzaj	Centrozaur
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Centrozaur (Centrosaurus) – rodzaj dinozaura z grupy ceratopsów.

Etymologia edytuj

Centrosaurus: gr. κεντρον kentron „ostry koniec, kolec”^[1]; σαυρος sauros „jaszczurka”^[2].

Opis edytuj

Centrozaur miał około 5-6 m długości i ważył około 3,5 t. Posiadał krótkie, krępe kończyny. Na środku czaszki charakterystyczny dla niego pojedynczy róg. Dodatkowo czaszka była zwieńczona mniejszymi rogami ponad oczodołami oraz wzdłuż jej zewnętrznej krawędzi.

Występowanie edytuj

Centrozaur żył pod koniec kredy przed około 83 - 70 milionami lat, na obszarze Ameryki Północnej. Jego szczątki znaleziono w USA i Kanadzie.

Paleobiologia edytuj

Centrozaur, jak inne ceratopsy, żywił się dostępnymi w tamtych czasach roślinami, takimi jak paprocie i rośliny szypułkowe. Centrozaur prowadził stadny tryb życia. Mógł żyć w grupach, liczących nawet setki osobników.

Historia odkryć edytuj

Pierwsze szczątki centrozaura zostały opisane w 1904 przez Lawrence'a Lambe'a. W roku 2010, w znanej od lat 90. XX wieku brekcji kostnej występującej koło kanadyjskiej miejscowości Hilda, w prowincji Alberta, kanadyjscy paleontolodzy odnaleźli^[3] tysiące fragmentów kości Centrosaurus apertus.

Gatunki edytuj

C. apertus (Lambe, 1904)
C. recurvicornis (Cope 1890)
C. recurvicornis (Olshevsky 1978)
C. brinkmani (Ryan & Russell, 2005)
C. cutleri (Brown 1917)
C. cutleri (Russell 1930)
C. dawsoni (Brown 1914)
C. flexus (Brown 1914)
C. longirostris (Sternberg 1940)
C. nasicornis (Brown 1917)
C. nasicornis (Lull 1933)

Galeria edytuj

Rekonstrukcja wyglądu
Czaszka centrozaura w muzeum Wiktorii w Melbourne
Odcisk skóry centozaura

Przypisy edytuj

↑ Jaeger 1944 ↓, s. 47.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 203.
↑ Scientists find dino deathbed, signs of carnage. [dostęp 2010-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-22)].

Bibliografia edytuj

The Horned Dinosaurs (Peter Dodson - Princeton University Press 1996)
Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Archeowieści: Gigantyczne cmentarzysko dinozaurów [dostęp 2011-09-20]
zaurolandia.pl

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=77_47]-1] Jaeger 1944 ↓, s. 47.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=233_203]-2] Jaeger 1944 ↓, s. 203.

[3] Scientists find dino deathbed, signs of carnage. [dostęp 2010-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-22)].

[1]

[2]

[3]