Cerkiew Trójcy Świętej w Żółkwi
Cerkiew Trójcy Świętej[2] (ukr. Церква Пресвятої Трійці) – zabytkowa, drewniana cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1720, znajdująca się w Żółkwi w obwodzie lwowskim na zachodniej Ukrainie.
 46-227-0015[1]
| |||||||||
| cerkiew parafialna | |||||||||
| |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Żółkwi  | |||||||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||||||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||||||||
 50°03′19,1″N 23°58′55,4″E/50,055306 23,982056
| |||||||||
Ikonostas w tej świątyni zaliczany jest do najcenniejszych na Ukrainie zachowanych in situ.
W 2013 cerkiew została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.
Historia edytuj
Pierwsza świątynia w tym miejscu stała od 1610, ale spłonęła w pożarze w 1719. Już rok później z inicjatywy szlachcica Konstantego Władysława Sobieskiego wybudowano nową cerkiew. W czasach sowieckich świątynia została zamieniona w magazyn. Odrestaurowana w latach 1778-78[3]. W 1993 cerkiew zwrócono grekokatolikom.
-
Elewacja frontowa -
Ikonostas -
Widok ogólny
.jpg)
Architektura i wyposażenie edytuj
Jest to budowla konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna z pięciobocznie zamkniętym prezbiterium, węższym od nawy. W XIX w. do prezbiterium, na osi dobudowano niską murowaną zakrystią z renesansowym obramowaniem okna przeniesionym z żółkiewskiego zamku. Całość zwieńczona trzema okazałymi kopułami osadzonymi na ośmiobocznych bębnach zakończonymi hełmami z latarniami. Ściany i kopuły pokryte gontem. Wokół cerkwi biegnie szeroki okap wsparty na wystających belkach konstrukcji[3].
Wewnątrz polichromia z XVIII w. i piękny ikonostas z 1728, ze wspaniale rzeźbionymi carskimi wrotami zawierający około 50 ikon. Autorstwo ikon przypisuje się żółkiewskiemu malarzowi w służbie Sobieskich Bazylemu Petranowiczowi[3].
-
Elewacja tylna -
Carskie wrota -
Dzwonnica
.jpg)
.jpg)
Otoczenie edytuj
Obok cerkwi stoi murowana dzwonnica parawanowa z 1891[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Zabytków Nieruchomych Ukrainy
- ↑ Polski egzonim uchwalony na 124. posiedzeniu KSNG
- ↑ a b c d Grzegorz Rąkowski: Ziemia Lwowska. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2007, s. 128. ISBN 978-83-89188-66-3.