Cesarstwo (ustrój)

Cesarstwo – forma monarchii – państwo, którego panujący monarcha nosi tytuł cesarza lub cesarzowej. Tradycyjnie będące wyższe rangą i prestiżem od królestwa.

Państwa będące w przeszłości cesarstwami (oprócz Hiszpanii i Portugalii)

Nazwa ta (jak też słowo cesarz), używana m.in. w języku polskim, powstała od imienia Juliusza Cezara[1].

Pierwszym cesarstwem w Europie stał się starożytny Rzym w wyniku reform i umocnienia swojej władzy przez Oktawiana Augusta. Cesarstwo to, podzielone na zachodnie i wschodnie, przetrwało w zmiennym charakterze do 1453 roku. Cesarstwo rzymskie stało się ideą, do której odwoływali się chcący umocnić i poszerzyć swoją władzę papieże, władcy niemieccy, rosyjscy czy osmańscy; stało się ono przez to synonimem imperium. Do idei tej pośrednio powrócił Napoleon Bonaparte.

Termin cesarstwo przez wzgląd na cesarstwo rzymskie odnosił się więc tradycyjnie w europejskiej historiografii do państw z rozległym terytorium, w którego skład wchodzić mogły królestwa lub inne terytoria zależne.

Obecnie jedynym na świecie państwem będącym cesarstwem jest Japonia[2].

Cesarstwa edytuj

Europa[3] edytuj

Azja edytuj

Ameryka edytuj

Afryka edytuj

Za cesarstwo uznaje się też w europejskiej historiografii m.in. Imperium Osmańskie, Imperium mongolskie[1].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b cesarz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-10-16].
  2. Grzegorz Górski, Stanisław Salmonowicz: Historia ustrojów państw. s. 57-68. ISBN 83-85660-77-1.
  3. Także cesarstwa europejskiego kręgu kulturowego, stąd cesarstwo Trapezuntu i cesarstwo Palmyry.