Chester Beatty II
Chester Beatty II oznaczany symbolem (Gregory-Aland) – wczesny rękopis papirusowy Nowego Testamentu spisany w formie kodeksu. Nazwa Chester Beatty II pochodzi od amerykańskiego inżyniera i przemysłowca Chestera Beatty’ego (1875–1968), który w 1931 roku zakupił ten kodeks w Egipcie. Wraz z innymi rękopisami tworzy kolekcję Chester Beatty. Przechowywany jest w Dublinie w Chester Beatty Library (BP II) i Ann Arbor (Univ. of Michigan, Inv. 6238)[1]. Rękopis spοrządzony został przez profesjonalnego skrybę, pomimo tego zawiera wiele błędów.
 Strona z P46 zawierająca tekst 2 Kor 11,33–12,9 | |
| Data powstania |
ok. 200 roku |
|---|---|
| Rodzaj |
Kodeks papirusowy |
| Numer |
|
| Zawartość |
Listy Pawła |
| Język |
grecki |
| Typ tekstu |
tekst aleksandryjski |
| Kategoria |
I |
| Data odkrycia |
1931 |
| Odkrywca |
Alfred Chester Beatty |
| Miejsce przechowywania |
Dublin, Ann Arbor |
Opis edytuj
Zawiera Listy Pawła (niekompletne), bez Listów pasterskich, na 86 kartach (pierwotnie było ich 104), o wymiarach 21,5–23 na 13,5–15,2 cm; kolejność ksiąg: Rz (brak 16, 1–24), Hbr, 1 Kor, 2 Kor, Ef, Gal, Flp, Kol, 1 Tes.
| Folio | Zawiera | Miejsce |
|---|---|---|
| 1–7 | Rzymian 1:1–5:17 | Brak |
| 8 | Rzymian 5:17–6:14 | CB |
| 9–10 | Rzymian 6:14–8:15 | Brak |
| 11–15 | Rzymian 8:15–11:35 | CB |
| 16–17 | Rzymian 11:35–14:8 | Mich. |
| 18 (fragment) | Rzymian 14:9–15:11 | CB |
| 19–28 | Rzymian 15:11 – Hebrajczyków 8:8 | Mich. |
| 29 | Hebrajczyków 8:9–9:10 | CB |
| 30 | Hebrajczyków 9:10–26 | Mich. |
| 31–39 | Hebrajczyków 9:26 – 1 Koryntian 2:3 | CB |
| 40 | 1 Koryntian 2:3–3:5 | Mich. |
| 41–69 | 1 Koryntian 3:6 – 2 Koryntian 9:7 | CB |
| 70–85 | 2 Koryntian 9:7 – do końca, Efezjan, Galacjan 1:1–6:10 | Mich. |
| 86–94 | Galacjan 6:10 – do końca, Filipian, Kolosan, 1 Tesaloniczan 1:1–2:3 | CB |
| 95–96 | 1 Tesaloniczan 2:3–5:5 | Brak |
| 97 (fragment) | 1 Tesaloniczan 5:5, 23–28 | CB |
| 98–104 | 1 Tesaloniczan 5:28-2 Tesaloniczan, 1 Tymoteusza, 2 Tymoteusza, Tytusa, Filemona | Brak |
Okazjonalnie stosuje przydech mocny (spiritus asper). Zawiera wiele korekt[2].
Rękopis sporządzony został przez profesjonalnego skrybę[3].
Jest najstarszym zbiorem Listów Pawła i jednym z najstarszych istniejących kodeksów.
Rękopis pochodzi z Fajjum albo z ruin kościoła bądź klasztoru w pobliżu starożytnego Afroditopolis[4].
Datowanie edytuj
Frederick G. Kenyon datował rękopis na I połowę III wieku. Datował tak głównie w oparciu o analizę stychometrycznych not zamieszczonych na końcu Listów. Ulrich Wilcken, wierzył, że kodeks powstał w II wieku i był zdania, że należy go datować na ok. 200 rok. Ocena Wilckena bazowała jednak na analizie jednej tylko karty kodeksu. Hans Gerstinger również był przekonany, że rękopis należy do II wieku[5].
Young Kyu Kim datę powstania odniósł do czasów panowania Domicjana (81–96), ponieważ jego zdaniem kształty liter są podobne do rękopisów z I wieku i początku II, a noty korektorskie uczynione przez inną rękę, zdaniem Kima późniejszą, są charakterystyczne dla II wieku (jako przykład podał και)[6]. Philip W. Comfort kontrargumentował, że większość rękopisów z I wieku ma pewne podobieństwa do ale tylko część ich liter jest identyczna, nie wszystkie. To, co Kim nazywał identyczną formą, jest tylko wcześniejszą formą tego, co w przypadku było formą późniejszą[7]. Dodatkowym powodem na późniejsze datowanie kodeksu jest to, że odkryty został wraz z innymi rękopisami, które nie mogą być datowane na I wiek. Comfort datował go na połowę II wieku[8]. Datowany jest przez INTF na około 200 rok[1].
Tekst edytuj
Przekazuje tekst proto-aleksandryjski, wykazujący bliskie podobieństwo do Kodeksu Watykańskiego[9], w odróżnieniu od głównej grupy kodeksów reprezentujących tekst aleksandryjski: Kodeksu Synajskiego, Kodeksu Aleksandryjskiego, Kodeksu Efrema, 33, 81 i innych. W tekście Listu do Rzymian występuje szereg lekcji zachodnich. Aland zaliczył go do Kategorii I[1].
- Błędy skryby
Pomimo iż został sporządzony przez profesjonalnego skrybę zawiera wiele błędów. Tylko część z nich została poprawiona przez późniejszego korektora. Liczba błędów staje się szczególnie wielka od 5. rozdziału Hebrajczyków[10]:
- Hbr 5,6 ιερευς ] επευξ
- Hbr 6,1 θεμελιοτητα ] τελειοτητα
- Hbr 6,9 λαλουμεν ] ελαβομεν
- Hbr 7,1 Σαλημ ] Σαμουηλ
- Hbr 8,5 γαρ ] γρα
- Hbr 8,11 εκαστος ] ετερος
- Hbr 9,3 αγια ] ανα
- Hbr 9,22 αιματι ] νεκρω
- Hbr 10,24 εις ] εκ
- Warianty tekstowe
W Rz 16,15 jako jedyny rękopis przekazuje wariant Βηρεα και Αουλιαν zamiast Ιουλιαν, Νηρεα[11].
1 Koryntian 2,4 – πειθοις σοφιας λογοις ] πειθοις σοφιας[12]
1 Koryntian 12,9 – εν τω ενι πνευματι ] εν τω πνευματι[13].
1 Koryntian 15,47 – δευτερος ανθρωπος ] δευτερος ανθρωπος πνευματικος[14]
2 Koryntian 1,10 – τηλικουτου θανατου ] τηλικουτων θανατων[15]
Galacjan 6,2 – αναπληρωσατε ] αποπληρωσετε[16]
Efezjan 4,16 – κατ ενεργειας ] και ενεργειας.[17]
Efezjan 6,12 – αρχας προς τας εξουσιας ] μεθοδιας[18]
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Aland i Aland 1995 ↓, s. 99.
- ↑ Klaus Wachtel, Klaus Witte, Das Neue Testament auf Papyrus: Gal., Eph., Phil., Kol., 1. u. 2. Thess., 1. u. 2 Tim., Tit., Phlm., Hebr, Walter de Gruyter, 1994, p. LI.
- ↑ Comfort i Barrett 2001 ↓, s. 207.
- ↑ Comfort i Barrett 2001 ↓, s. 203, 207.
- ↑ Comfort i Barrett 2001 ↓, s. 204.
- ↑ Kim 1988 ↓, s. 248–257.
- ↑ Comfort i Barrett 2001 ↓, s. 205.
- ↑ Comfort i Barrett 2001 ↓, s. 206.
- ↑ Comfort i Barrett 2001 ↓, s. 208.
- ↑ Zuntz 1953 ↓, s. 18.
- ↑ UBS3, p. 575.
- ↑ UBS3, p. 581.
- ↑ UBS3, p. 605.
- ↑ UBS3, p. 616.
- ↑ UBS3, p. 622.
- ↑ UBS3, p. 661.
- ↑ NA26, p. 509.
- ↑ NA26, p. 513.
Bibliografia edytuj
- K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 99. ISBN 978-0-8028-4098-1. (ang.).
- F.F. Bruce. The Chester Beatty Papyrii. „The Harvester”. 11, s. 163–164, 1934.
- F.G. Kenyon (ed.): The Chester Beatty Biblical Papyri. Fasciculus III Supplement: Pauline Epistles. London: Emery Walker Limited, 1936. (ang.).
- Ph. Comfort: Encountering the Manuscripts: An Introduction to New Testament Paleography and Textual Criticism. Elliot: Broadman and Holman, 2005. (ang.).
- Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 202–334. ISBN 0-8423-5265-1, ISBN 978-0-8423-5265-9. (ang.).
- L.W. Hurtado: The Early Christian Artifacts: Manuscripts and Christian Origins. Grand Rapids, Michigan: Eerdmans Publishing Company, 2006.
- Y.K. Kim. Palaeographical Dating of P46 to the Later First Century. „Biblica”. Vol. 69, s. 248–257, 1988. (ang.).
- J.R. Royse: Scribal Habits in Early Greek New Testament Papyri. Leiden: Brill, 2008, s. 199–358. ISBN 978-1-58983-522-1. (ang.).
- G. Zuntz: The Text of the Epistles. Eugene, Oregon: Wipf & Stock Publishers, 1953. ISBN 978-1-55635-372-7.
Linki zewnętrzne edytuj
- Oficjalna strona WWW Biblioteki Chester Beatty w Dublinie, gdzie przechowywana jest część P46
- R. Waltz: New Testament Manuscripts. Papyri. [w:] Encyclopedia of Textual Criticism [on-line]. 2007. (ang.).
- Interaktywna prezentacja P46: [1]
- Images. chrles.multiply.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-14)].
- Cały zbiór Chester Beatty Papyri (angielska Wikipedia)