Control

Control (lub Ctrl) – klawisz na klawiaturze komputera używany jako klawisz modyfikatora, w połączeniu z innymi klawiszami (podobnie jak ⇧ Shift). W większości klawiatur znajdują się dwa klawisze Ctrl, umieszczone zwykle w dolnym rzędzie klawiszy po lewej i prawej stronie głównego bloku klawiatury. Opatrzone są one etykietką Ctrl ale czasami spotyka się także Control lub Ctl, bądź Strg w przypadku klawiatury dostosowanej do rynku niemieckiego (skrót. od Steuerungstaste^[1]). Klawisz ten jest reprezentowany graficznie poprzez „strzałkę w górę” (U+2303, ⌃) lub znak karetki (^).

Klawisz Control (oznaczony „Ctrl”)

Położenie klawisza `Ctrl` na klawiaturze

Historia edytuj

We wczesnych klawiaturach komputerowych wciśnięcie klawisza Control podczas wciskania innego klawisza zerował 2 skrajne lewe bity spośród 7 w wygenerowanym kodzie ASCII. Pozwalało to uzyskać pierwsze 32 znaki z tabeli kodów ASCII. Te niedrukowalne znaki informowały komputer, gdzie na monitorze wyświetlić kolejne znaki, czy należy wyczyścić ekran, wydać dźwięk z głośniczka systemowego lub wykonać jakąś inną operację. Znaki te są zwane znakami sterującymi.

Używając klawisza Control wraz z małą literą „c” jak i wielką literą „C” wygenerowalibyśmy ten sam kod ASCII, ponieważ klawisz ten uziemiał 2 kable wykorzystywane do przenoszenia 2 skrajnych lewych bitów. W nowoczesnych komputerach interpretacja wciśnięć klawiszy pozostawiana jest oprogramowaniu. Klawiatury rozróżniają wszystkie klawisze i wysyłają informacje na temat każdego wciśnięcia i zwolnienia klawisza do komputera.

Kiedy oryginalne zastosowanie kodów sterujących ASCII stało się mało popularne, zaczęto wykorzystywać kombinacje klawiszy z Controlem do innych celów.

Notacja edytuj

Powszechnie występuje kilka rodzajów zapisu wystąpień klawisza Control wraz z innymi klawiszami. Każdy przykład oznacza naciśnięcie i przytrzymanie klawisza Control i wciśnięcie klawisza X:

`^X`	Notacja tradycyjna
`C-x`	Notacja stosowana w Emacsie
`CTRL-X`	Stara notacja Microsoftu
`Ctrl+X`	Nowa notacja Microsoftu

Mac edytuj

Klawisz ⌘ Command oznaczony znakiem ⌘ w komputerach Macintosh pełni podobne do klawisza Control funkcje w systemie Mac OS (na przykład ⌘+C kopiuje tekst, a ⌘+P drukuje).

Macintosh także ma klawisz Control, ale o innej funkcjonalności:

Jest często używany jako klawisz modyfikatora.
Wciskając klawisz Control i klikając przyciskiem myszki, zyskujemy dostęp do menu kontekstowego.
Jest wykorzystywany podczas pracy w linii poleceń.
W systemie OS X, klawisz Control pozwala używać skrótów klawiszowych w stylu Emacsa w większości pól tekstowych w systemie.

Przykłady edytuj

Poniższe kombinacje klawiszy są powszechnie używane w aplikacjach dla systemu Microsoft Windows, lecz mogą zdarzyć się odstępstwa:

`Ctrl`+`A`	Zaznacz wszystko
`Ctrl`+`B`	Pogrubienie
`Ctrl`+`C` lub `Ctrl`+`Ins`	Kopiuj
`Ctrl`+`F`	Znajdź (i zamień)
`Ctrl`+`H`	Zamień
`Ctrl`+`I`	Kursywa
`Ctrl`+`L`	Wyrównaj do lewej
`Ctrl`+`R`	Wyrównaj do prawej
`Ctrl`+`N`	Nowe okno, nowy dokument
`Ctrl`+`O`	Otwórz
`Ctrl`+`P`	Drukuj
`Ctrl`+`S`	Zapisz
`Ctrl`+`U`	Podkreślenie
`Ctrl`+`V`	Wklej
`Ctrl`+`W`	Zamknij okno
`Ctrl`+`X`	Wytnij
`Ctrl`+`Y`	Ponów
`Ctrl`+`Z`	Cofnij
`Ctrl`+`Q`	Zakończ
`Ctrl`+`E`	Wyśrodkuj
`Ctrl`+`J`	Wyjustuj
`Ctrl`+`K` lub `Ctrl`+`Del`	Autoformatowanie
`Ctrl`+`G`	Przejdź do
`Ctrl`+`End`	Dół (koniec dokumentu lub okna)
`Ctrl`+`Home`	Góra (początek dokumentu lub okna)
`Ctrl`+`PgDn` lub `Ctrl`+`Tab ↹`	Następna zakładka/karta
`Ctrl`+`PgUp` lub `Ctrl`+`⇧ Shift`+`Tab ↹`	Poprzednia zakładka/karta
`Ctrl`+`⇐`	Poprzednie słowo
`Ctrl`+`⇒`	Następne słowo

Klawiatura komputerowa zgodna z PC p • d • e (Windows, układ QWERTY)
Esc	F1	F2	F3	F4	F5	F6	F7	F8	F9	F10	F11	F12	PrtSc/ SysRq	ScrLk	Pause/ Break

													Ins	Home	PgUp	Num	/	*	-
													Del	End	PgDn	7	8	9	+
																4	5	6	+
														↑		1	2	3	Ent
													←	↓	→	0		.	Ent

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ Routledge German Dictionary of Information Technology, Londyn: Routledge, 1996, s. 165, ISBN 978-0-415-08646-2 [dostęp 2019-06-19] (niem. • ang.).

[1] Routledge German Dictionary of Information Technology, Londyn: Routledge, 1996, s. 165, ISBN 978-0-415-08646-2 [dostęp 2019-06-19] (niem. • ang.).

[1]