Cyklopropan

związek chemiczny

Cyklopropan, C
3
H
6
organiczny związek chemiczny, najprostszy cykloalkan. W warunkach normalnych jest to bezbarwny, cięższy od powietrza gaz o słodkawym zapachu. Jest bardzo łatwopalny, w kontakcie z tlenem tworzy silną mieszankę wybuchową.

Cyklopropan
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C3H6

Masa molowa

42,08 g/mol

Wygląd

bezbarwny gaz[2] o łagodnym, słodkim zapachu[3]

Identyfikacja
Numer CAS

75-19-4

PubChem

6351

DrugBank

DB13984

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Cyklopropan w anestezjologii edytuj

Jest stosowany w znieczuleniu ogólnym w anestezjologii. Łatwo wchłania się i wydala przez pęcherzyki płucne, dobrze rozpuszcza się w tłuszczach. Nieznacznie drażni drogi oddechowe i wzmaga napięcie nerwu błędnego, a efektem tego działania może być wystąpienie kurczu głośni i skurcz oskrzeli, ślinienie, nudności i wymioty. Obserwuje się też silne pobudzenie chorych. Tym niepożądanym objawom zapobiega atropina i barbiturany podane w premedykacji[8].

Cyklopropan działa silnie anestetycznie (znieczulająco) i analgetycznie (przeciwbólowo), podany w mieszaninie oddechowej w stężeniach 50% powoduje anestezję już po kilku oddechach (w czasie około 1 minuty)[8].

Cyklopropan daje dobre zwiotczenie mięśni, działa depresyjnie na ośrodek oddechowy przy równoczesnym przyspieszeniu rytmu oddechowego, co przy zachowanym oddechu własnym chorego powoduje zmniejszenie wentylacji pęcherzykowej i hiperkapnię[8].

Przypisy edytuj

  1. P-22.1 Monocykliczne węglowodory, [w:] Henri A. Favre, Warren H. Powell, Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013, Komisja Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (tłum.), wyd. 5, Narodowy Komitet Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej, [2023], s. 131.
  2. a b c d e Haynes 2016 ↓, s. 3-138.
  3. a b c d e f Cyclopropane, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 31000 [dostęp 2022-07-12] (niem. • ang.).
  4. a b c Haynes 2016 ↓, s. 6-69.
  5. Haynes 2016 ↓, s. 6-221.
  6. a b Haynes 2016 ↓, s. 16-20.
  7. Cyclopropane, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-13] (ang.).
  8. a b c Anestezjologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Bogdan Kamiński (red.), Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1980, s. 30–31, ISBN 83-200-0301-6.

Bibliografia edytuj