De åtta (pol. Ośmiu) – ugrupowanie malarzy szwedzkich, założone jesienią 1911 roku w Paryżu. Grupę tworzyli: Tor Bjurström, Leander Engström, Isaac Grünewald, Albert Hoffsten, Sigrid Hjertén i Einar Jolin. Grupę wkrótce opuścił Hoffsten, a dołączyli do niej: August Lundberg, Gösta Sandels i Nils Dardel[1].

Wiosną 1912 roku grupa miała swą pierwszą wystawę w Sztokholmie[2]. Jej członkowie zaczęli wówczas nazywać siebie ekspresjonistami. Termin ekspresjonizm został zaczerpnięty z rozprawy Matisse'a Notes d'un peintre: „ce que je poursuis par-dessus tout, c'est expressionism”[a]. Opinie krytyki były stosunkowo płytkie i słabe, nawet jeśli zawierały takie określenia „formalne eksperymenty w stylu Cézanne'a”, „dekoracyjny ekspresjonizm” czy, jak w przypadku Sigrid Hjertén, „łagodny i zachwycający dźwięk i echo”. Tym niemniej wystawa doprowadziła do wyjaśnienia, czym jest ekspresjonizm w Szwecji. Miała ona jasny i ewidentnie pragmatyczny charakter, pomimo indywidualnych wariantów, a szwedzcy ekspresjoniści nigdy przedtem nie wyrazili tak otwarcie swojej chęci zreformowania tradycyjnej kultury artystycznej[3].

Sztokholmski odłam grupy (inspirowanej wpływami Matisse'a) tworzyli: Sigrid Hjertén, Isaac Grünewald, Einar Jolin i Leander Engström. Nils Dardel uprawiał malarstwo naiwne, a działający w Göteborgu Gösta Sandels preferował poetyckość[4].

Uwagi edytuj

  1. „to, do czego dążę przede wszystkim, to ekspresjonizm”

Przypisy edytuj

  1. Millroth 2002 ↓, s. 37.
  2. Borgh Bertorp 1999 ↓, s. 7.
  3. Borgh Bertorp 1999 ↓, s. 19–20.
  4. Sören Engblom (tłum. Halina Thylwe): Kultura szwedzka. Sztuka współczesna. www.itmaster.se. [dostęp 2014-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Thomas Millroth: Måleriet och skulpturen. W: praca zbiorowa: Signums svenska konsthistoria: KONSTEN 1915-1950. Lund: Författarna och Bokförlaget Signum, 2002. ISBN 91-87896-48-6. (szw.).
  • Katarina Borgh Bertorp: Sigrid Hjertén – Wegbereiterin des Schwedischen Expressionismus/Sigrid Hjertén – Pioneer of Swedish Expressionism. Stockholm: Raster Förlag, 1999. ISBN 91-87214-94-6. OCLC 43332453. (niem. • ang.).