Dolichos (gr. δολιχός) – bieg długodystansowy, dyscyplina sportowa uprawiana w starożytnej Grecji. Po raz pierwszy pojawiła się na igrzyskach XV olimpiady w 720 p.n.e. Pierwszym zwycięzcą był Akantos ze Sparty.

Trzej biegacze, strona B amfory panatenajskiej, styl czarnofigurowy, ok. 333–332 p.n.e., British Museum

Opis edytuj

Jeden z czterech biegów rozgrywanych w starożytnej Grecji – obok diaulos, biegu w zbroi – hopliodromos i sprintu – stadion[1].

Dystans dolichosu wynosił od 7 do 24 stadionów[2], znane długości to 7, 12, 20 i 24 stadionów[3]. Długość biegu była zależna również od lokalizacji stadionu na którym się odbywał – stadion był równy 600 stopom, ale długość stopy była różna w różnych regionach Grecji[4]. Najdłuższy bieg rozgrywano w Olimpii, w którym biegli wyłącznie mężczyźni[2]. Dolichos rozgrywany był również podczas igrzysk pytyjskich, gdzie w biegu uczestniczyć mogli również chłopcy (gr. παῖς), a także nemejskich[2]. Zawodnicy dolichos powinni charakteryzować się sylwetką o silnych ramionach i szyi, by trzymać podczas biegu ręce zgięte w łokciach przy ciele, i mieć „lekkie nogi”, by dobrze finiszować w sprincie[2].

Historia edytuj

Po raz pierwszy dolichos rozegrano na igrzyskach olimpijskich podczas XV olimpiady w 720 p.n.e.[1][2] Pierwszym zwycięzcą był Akantos ze Sparty[2]. Znamiennymi zwycięzcami byli również Bityńczyk nazywany Grausem, który miał wygrać dolichos trzykrotnie z rzędu podczas igrzysk olimpijskich w latach 213–221 p.n.e. oraz Polites z Karii, który w 69 roku podczas jednego dnia odniósł zwycięstwo olimpijskie w trzech biegach: diaulos, dolichos i stadion[2].

Lista zwycięzców edytuj

Poniższa lista została stworzona na podstawie informacji w banku danych igrzysk olimpijskich Fundacji Świata Helleńskiego (gr. Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού (ΙΜΕ), ang. Foundation of the Hellenic World (FHW))[5]:

Igrzyska Rok Zwycięzca Miejsce
pochodzenia
15. 720 p.n.e. Akantos Sparta
24. 684 p.n.e. Fanas Mesini
74. 484 p.n.e. Dromeus Stymfalia
75. 480 p.n.e. Dromeus Stymfalia
76. 476 p.n.e. nieznany Sparta
77. 472 p.n.e. Ergoteles Himera
78. 468 p.n.e. [...]medes Sparta
79. 464 p.n.e. Ergoteles Himera
80. 460 p.n.e. Ladas Argos
83. 448 p.n.e. Aigedas Kreta
90. 420 p.n.e. Aristeus Argos
94. 404 p.n.e. Lastenes Teby
96. 396 p.n.e. [...]onios Kreta
99. 384 p.n.e. Sotades Kreta
100. 380 p.n.e. Sotades Efez
106. 356 p.n.e. Pyrilampes Efez
113. 328 p.n.e. Ageos Argos
121. 296 p.n.e. Pasichoros Beocja
145. 200 p.n.e. Damatrios Tegea
170. 100 p.n.e. Nikokles Akriaj
177. 72 p.n.e. Gaius Rzym
177. 72 p.n.e. Hypsikles Sykion
212. 69 n.e. Polites Karia
216. 85 n.e. Titus Flavius Metrobius Iasos
223. 113 n.e. nieznany Rodos
224. 117 n.e. nieznany Rodos
248. 213 n.e. nieznany Bitynia
249. 217 n.e. nieznany Bitynia
250. 221 n.e. nieznany Bitynia

Przypisy edytuj

  1. a b Waldo E. Sweet: Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations. Oxford University Press, 1987, s. 30. ISBN 978-0-19-536483-5. [dostęp 2016-08-08].
  2. a b c d e f g Mark Golden: Sport in the Ancient World from A to Z. Routledge, 2004, s. 55. ISBN 978-1-134-53596-5. [dostęp 2016-08-08].
  3. E. Norman Gardiner: Athletics in the Ancient World. Courier Corporation, 2012, s. 136. ISBN 978-0-486-14745-1. [dostęp 2016-08-08].
  4. Waldo E. Sweet: Sport and Recreation in Ancient Greece: A Sourcebook with Translations. Oxford University Press, 1987, s. 27. ISBN 978-0-19-536483-5. [dostęp 2016-08-08].
  5. Foundation of the Hellenic World (FHW): Olympic Games Database. [dostęp 2016-08-08]. (ang.).

Bibliografia edytuj