Dubno (województwo podlaskie)
Dubno – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie bielskim, w gminie Boćki[4][5]. Leży nad rzeką Nurzec.
| wieś | |
 Kaplica Świętych Niewiast Niosących Wonności na cmentarzu prawosławnym | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2016) |
157[2] |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
17-111[3] |
| Tablice rejestracyjne |
BBI |
| SIMC |
0024147[4] |
Położenie na mapie gminy Boćki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bielskiego  | |
 52°37′55″N 23°05′57″E/52,631944 23,099167[1]
| |
Wieś posiadał w 1673 roku kasztelan lubelski Feliks Zygmunt Parys[6], leżała w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Zaśnięcia Matki Bożej w Boćkach. We wsi znajduje się cmentarz prawosławny z kaplicą pod wezwaniem Świętych Niewiast Niosących Wonności. Natomiast wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Józefa Oblubieńca w Boćkach[8].
Kamienica dworska Sapiehów edytuj
W pierwszej ćwierci XVII wieku wojewoda Mikołaj Sapieha, który władał Dubnem od 1610 do śmierci w 1638 roku, wybudował tu murowany 3-kondygnacyjny dwór na planie prostokąta o wymiarach 17 × 24,5 m. Budynek był otynkowany z barwnymi ornamentowanymi sztukaterią elewacjami. W jego narożach znajdowały się cztery wieżyczki wsparte na narożnych szkarpach. Wejście prowadziło od południa do sieni skąd drzwi prowadziły do dwóch pomieszczeń w części wschodniej i do dużej sali w części zachodniej, nad którą to salą znajdowała się antresola dla muzyków. Na piętro do części mieszkalnej z czterema komnatami wchodzono kręconymi ceglanymi schodami oraz jeszcze wyżej do części garderobianej. W pobliżu dworu znajdowała się liczna zabudowa gospodarcza m.in. druga kamienica, spichlerz, stodoła, stajnia, a także gospoda i być może kaplica katolicka oraz sad i ogród. Pod dworem znajdowała się niewielka murowana piwnica. Podobne budowle w tym czasie powstały w takich miejscach jak Chrzęstne, Kowaleszczyzna, Gojcieniszki.
Budynek dworu był użytkowany do czasów zniszczenia go w połowie wieku XVII prawdopodobnie przez wojska moskiewskie w 1655 lub węgierskie Rakoczego w 1657 roku w czasie Potopu szwedzkiego. W lustracji z 1662 roku został opisany jako opuszczony, który pełni rolę spichlerza. W całkowitą ruinę popadł w XVIII wieku. W latach 2006–2007 przeprowadzono w jego miejscu wykopaliska archeologiczne pod kierunkiem Haliny Karwowskiej, które odkryły pozostałości dworu oraz pozwoliły na poznanie jego rozplanowania i programu użytkowego[9].
Dzieje późniejsze
W następnych dziesięcioleciach po zrujnowaniu dworu Sapiehów wybudowano w nieodległym miejscu dwór drewniany, z którego zarządzano folwarkiem wchodzącym w skład dóbr Boćki. W 1737 roku Wojciech Wessel zbudował w folwarku murowane stodoły. Folwark po Sapiehach w końcu XVIII wieku przejęli Potoccy, którzy wybudowali w Dubnie jedną z pierwszych w Polsce cukrowni. W 1844 roku nowym właścicielem dworu został Dionizy Sakowicz. Ostatnim właścicielem dworu i folwarku był Henryk Rogowski. Folwark rozprzedano do 1915 roku, a zabudowania dworskie zaorano[9][10].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 317 osób, wśród których 12 było wyznania rzymskokatolickiego, 292 prawosławnego 9 mojżeszowego a 4 innego. Jednocześnie 10 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 298 białoruską a 9 żydowską. Było tu 31 budynków mieszkalnych. Wieś należała w tym czasie do gminy Dubiażyn[11].
Ludzie związani z Dubnem edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 26778
- ↑ Strona gminy, demografia [dostęp 2020-12-09]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 236 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Anna Laszuk, Zaścianki i królewszczyzny : struktura własności ziemskiej w województwie podlaskim w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1998, s. 121.
- ↑ Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ a b Karwowska H., Andrzejewski A. Rezydencja Sapiehów w Dubnie II, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Instytut Archeologii UŁ, Białystok 2007, ISBN 978-83-87026-83-7
- ↑ Karwowska H., Andrzejewski A. Rezydencja Sapiehów w Dubnie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Instytut Archeologii UŁ, Białystok 2007, ISBN 978-83-87026-75-2
- ↑ Województwo białostockie, powiat Bielsk, gmina Dubiążyn, [w:] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 5, 1924, s. 19 [dostęp 2021-01-20].