Dziewczyna siedząca przy klawesynie

obraz Jan Vermeer

Dziewczyna siedząca przy klawesynie (nl. Zittende virginaalspeelster) – obraz Jana Vermeera datowany na lata po 1670. Płótno jest sygnowane po prawej stronie, koło głowy dziewczyny.

Dziewczyna siedząca przy klawesynie
Zittende virginaalspeelster
Ilustracja
Autor

Jan Vermeer

Data powstania

po 1670

Medium

olej na płótnie

Wymiary

51,5 × 45,5 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

National Gallery w Londynie

Gerard Dou, Kobieta siedząca przy klawesynie, ok. 1665

Obraz ten należy do późnego okresu twórczości Vermeera i datowany jest powszechnie na lata po 1670. Albert Blankert, jeden z badaczy twórczości tego malarza, datuje go na lata 1674–1675 (dwa ostatnie lata życia Vermeera) i równocześnie zauważa, że jest to obraz, w którym widoczne jest osłabienie artystycznych możliwości mistrza[1]. Pokrewnym dziełem jest płótno Kobieta stojąca przy klawesynie. Oba należą do stylu, jaki Vermeer wykształcił pod koniec swojej twórczości, a charakteryzujący się uproszczeniem, wyraźniejszym konturem, mniejszą ilością detali i drobiazgów, mocniejszym oddzieleniem światła i cienia.

Dziewczyna siedząca przy klawesynie była prawdopodobnie inspirowana obrazem Kobieta siedząca przy klawesynie Gerarda Dou z ok. 1665 roku.

Płótno przedstawia siedzącą przy klawesynie dziewczynę, odwróconą twarzą w stronę widza. Obok tego instrumentu, zdobionego pejzażem, stoi inny – viola da gamba. Za dziewczyną na ścianie wisi obraz Kuplerka Dircka van Baburena, który wcześniej pojawił się w Koncercie Vermeera, a który prawdopodobnie zainspirował Vermeera do stworzenia dzieła U stręczycielki. Zaciągnięte niebieskie zasłony, które przyciemniły wnętrze, sugerują, że miało tu miejsce potajemne spotkanie, a smyczkowy instrument oparty o klawesyn budzi myśl iż ktoś był obecny u dziewczyny. Podobnie jak w innych jego obrazach, tak i tu pojawia się, choć mocno zredukowana, uchylona kotara, za którą rozgrywa się scena.

Przypisy edytuj

  1. A. Blankert, Vermeer van Delft, Warszawa 1991, s. 118.

Bibliografia edytuj

  • Albert Blankert, Vermeer van Delft, Antoni Ziemba (tłum.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, ISBN 83-221-0534-7, OCLC 69481260.
  • Schneider Norbert, Tout l’oeuvre peint de Vermeer, „Taschen”, 2004, ISBN 3-8228-0971-3.

Linki zewnętrzne edytuj