Espen Bredesen

norweski skoczek narciarski

Espen Odd Bredesen (ur. 2 lutego 1968 w Oslo) – norweski skoczek narciarski, dwukrotny medalista olimpijski, dwukrotny mistrz świata, wicemistrz świata w lotach, zdobywca Pucharu Świata oraz zwycięzca 42 Turnieju Czterech Skoczni.

Espen Bredesen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1968
Oslo

Klub

Oppsal Idrettsforening

Wzrost

176 cm

Debiut w PŚ

16 grudnia 1989 w Sapporo (45. miejsce)

Pierwsze punkty w PŚ

16 grudnia 1990 w Sapporo (10. miejsce)

Pierwsze podium w PŚ

7 marca 1993 w Lahti (3. miejsce)

Pierwsze zwycięstwo w PŚ

11 marca 1993 w Lillehammer

Rekord życiowy

210,0 m na Velikance w Planicy (22 marca 1997)[1]

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Norwegia
Igrzyska olimpijskie
złoto Lillehammer 1994 normalna
srebro Lillehammer 1994 duża
Mistrzostwa świata
złoto Falun 1993 duża
złoto Falun 1993 duża druż.
Mistrzostwa świata w lotach
srebro Planica 1994
Inne nagrody
Puchar świata w skokach
Kryształowa kula
1993/1994
Turniej Czterech Skoczni
złoto 1. miejsce
1993/1994
Inne
złoto Medal Holmenkollen
1994

Życiorys edytuj

Jako dziecko interesował się wieloma dyscyplinami sportowymi. W zimie jeździł na nartach, latem grał w piłkę nożną, uprawiał także hokej, pływanie, koszykówkę i tenis. Narty po raz pierwszy założył w wieku dwóch lat. Trenował na położonej koło domu małej skoczni Bjartbakken. W wieku 10 lat zapisał się do klubu Oppsal IF. Podczas swych pierwszych zawodów wystąpił w kombinezonie uszytym przez matkę. Choć wygrał ten konkurs, w latach dziecięcych był raczej przeciętnym skoczkiem. Nigdy nie udało mu się dostać do Hovedlandsrennet – konkursu, w którym startują nastolatkowie z całej Norwegii. W wieku 21 lat zdobył swój pierwszy tytuł mistrza Norwegii. Tytuł ten zdobył później jeszcze ośmiokrotnie[2].

W Pucharze świata w skokach zadebiutował w sezonie 1989/1990, zajmując 45. miejsce w konkursie rozegranym 16 grudnia 1989 w Sapporo. W sezonie tym wystartował jeszcze ośmiokrotnie, jednak punktów nie wywalczył, wobec czego nie został sklasyfikowany w klasyfikacji generalnej. Pierwsze punkty w karierze zdobył na początku sezonu 1990/1991, 16 grudnia 1990 zajmując 10. miejsce w Sapporo, dokładnie rok po swoim debiucie. Pierwszą wielką imprezą w jego karierze były mistrzostwa świata w Val di Fiemme w 1991, gdzie był szesnasty na dużej skoczni, a na normalnej zajął na 52. miejsce. W konkursie drużynowym Norwegowie z Bredesenem w składzie zajęli czwarte miejsce, przegrywając walkę o brązowy medal z reprezentantami Niemiec. Sezon ten zakończył na 34. miejscu.

Zimą następnego roku pojechał na igrzyska olimpijskie w Albertville, gdzie zajął ostatnie, 58. miejsce na skoczni normalnej i 57. miejsce (trzecie od końca) na dużej. Norweskie media wzywały Espena do zakończenia kariery i niepojawiania się na międzynarodowych zawodach. Pewien szwedzki dziennikarz porównał Norwega do Eddiego „Eagle” Edwardsa, nazywając go „Espen the Eagle”[2]. W tym samym roku zajął 11. miejsce na mistrzostwach świata w lotach w Harrachovie.

Przełom w jego karierze nastąpił w 1993. Na mistrzostwach świata w Falun zwyciężył w konkursie indywidualnym na dużej skoczni, wyprzedzając Jaroslava Sakalę oraz Andreasa Goldbergera. Ponadto wspólnie z Bjørnem Myrbakkenem, Helge Brendryenem i Øyvindem Bergiem zdobył złoty medal w konkursie drużynowym. W konkursie indywidualnym na skoczni normalnej zajął 19. miejsce. 6 marca 1993 w Lahti po raz pierwszy stanął na podium zawodów PŚ, zajmując trzecie miejsce, a cztery dni później, w Lillehammer odniósł pierwsze pucharowe zwycięstwo. W klasyfikacji generalnej sezonu 1992/1993 zajął piąte miejsce.

Najlepsze wyniki osiągnął w sezonie 1993/1994. Drugie miejsce w Oberstdorfie, zwycięstwo w Garmisch-Partenkirchen, piąte miejsce w Innsbrucku i zwycięstwo w Bischofshofen dało mu zwycięstwo w 42. edycji Turnieju Czterech Skoczni. Norweski dziennik Adresseavisen zamieścił długi reportaż o Turnieju. Triumf ten podniósł oczekiwania norweskich kibiców wobec Bredesena w związku ze zbliżającymi się igrzyskami w Lillehammer. Już po pierwszej serii skoków na normalnej skoczni Bredesen prowadził po skoku na odległość 100,5 m. Jego młodszy rodak Lasse Ottesen skoczył co prawda 2 metry dalej, jednak otrzymał niższe oceny za styl; na trzecim miejscu znajdował się Noriaki Kasai. W drugiej serii Bredesen ustanowił rekord skoczni wynikiem 104,0 m i zapewnił sobie pierwszy złoty medal dla Norwegii od czasu wprowadzenia stylu „V”. Wyprzedził drugiego w konkursie Ottesena o 14 punktów, a trzeciego Dietera Thomę o ponad 20 punktów. Rekord Norwega na normalnej skoczni w Lillehammer pozostał niepobity aż do 3 grudnia 2011, kiedy to o pół metra dalej skoczył Andreas Kofler podczas zawodów Pucharu Świata. Bredesen prowadził także po pierwszej serii skoków na dużej skoczni, po skoku na 135,5 m, wyprzedzając Jensa Weißfloga i Andreasa Goldbergera. Jednakże jego skok w drugiej kolejce na odległość 122,0 metrów wystarczył do zajęcia drugiego miejsca. Zwyciężył Weißflog, który skoczył 11 metrów dalej, trzecie miejsce utrzymał Goldberger. W konkursie drużynowym Norwegowie nie zdobyli medalu, zajmując czwarte miejsce po przegranej walce o brązowy medal z reprezentantami Austrii. W sezonie 1993/1994 Bredesen łącznie dwunastokrotnie stawał na podium, w tym cztery razy zwyciężał, sześć razy był drugi i dwa razy trzeci, co dało mu zwycięstwo w klasyfikacji generalnej PŚ. Ponadto zajął drugie miejsce w sezonie 1993/1994 Pucharu Świata w lotach i zdobył srebrny medal na mistrzostwach świata w lotach w Planicy, w obu przypadkach ulegając jedynie Jaroslavowi Sakali.

Podczas treningu w lecie 1994 doznał kontuzji karku, która spowodowała, że nie mógł trenować z pełnym obciążeniem[3]. W sezonie 1994/1995 tylko raz stanął na podium, 5 lutego 1995 w Falun odniósł swoje ostatnie zwycięstwo w karierze. Miesiąc później, podczas mistrzostw świata w Thunder Bay zajął siedemnaste miejsce na dużej skoczni, na normalnym obiekcie zajął 24. miejsce, a wraz z kolegami z reprezentacji zajął siódme miejsce w konkursie drużynowym. Siódme miejsce zajął także na mistrzostwach świata w lotach w Tauplitz w 1996.

Ostatni raz na podium zawodów Pucharu Świata stanął na początku sezonu 1996/1997 – 1 grudnia 1996 zajął drugie miejsce w Lillehammer. W klasyfikacji generalnej zajął 16. miejsce. Na odbywających się w 1997 mistrzostwach świata w Trondheim prowadził po pierwszej rundzie skoków na skoczni normalnej, jednak zepsuł drugi skok i zajął ostatecznie 15. pozycję. Na dużej skoczni indywidualnie zajął 34. miejsce, a drużynowo Norwegowie z Bredesenem w składzie zajęli piąte miejsce. Mimo tych niepowodzeń 23 marca 1997 na Velikance w Planicy ustanowił nieoficjalny rekord świata w długości skoku narciarskiego wynikiem 210 metrów[1]. Jego ostatnim dużym sukcesem było drugie miejsce w klasyfikacji generalnej Letniego Grand Prix w 1997 roku.

Wystartował także na igrzyskach olimpijskich w Nagano i odbywających się w tym samym roku mistrzostwach świata w lotach w Oberstdorfie, jednakże w obu przypadkach zajmował odległe lokaty. Ostatni oficjalny start Bredesen zaliczył 19 grudnia 1999 na Wielkiej Krokwi w Zakopanem, gdzie zajął 30. miejsce. Był to jedyny punkt jaki wywalczył w sezonie 1999/2000, co dało mu 79. miejsce w klasyfikacji generalnej.

Łącznie 21 razy stawał na podium, z czego ośmiokrotnie zwyciężał, dziewięć razy był drugi i cztery razy trzeci. W 1994 otrzymał medal Holmenkollen wraz z rosyjską biegaczką narciarską Lubow Jegorową i kazachskim biegaczem Władimirem Smirnowem.

Emerytura edytuj

Karierę zakończył w 2000 roku. Wielokrotnie służył radą norweskim trenerom, był nawet kandydatem do objęcia stanowiska trenera reprezentacji Norwegii, do czego w końcu nie doszło. Obecnie Espen mieszka w miejscowości Kvaal w pobliżu Trondheim. Pracuje jako specjalista od marketingu i organizacji w drużynie Troenderhopp. Jest także komentatorem skoków dla norweskiej telewizji NRK[4]. Ma żonę - Vibeke i córkę - Aurorę[2].

Igrzyska olimpijskie edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurs Wynik Strata Zwycięzca
58. 9 lutego 1992   Albertville Skocznia normalna indywidualnie 127.1 pkt -95.7 pkt   Ernst Vettori
7. 14 lutego 1992   Albertville Skocznia duża drużynowo[5] 538.0 pkt -106.4 pkt   Finlandia
57. 16 lutego 1992   Albertville Skocznia duża indywidualnie 74.1 pkt -165.4 pkt   Toni Nieminen
2.  20 lutego 1994   Lillehammer Skocznia duża indywidualnie 266.5 pkt -8.0 pkt   Jens Weißflog
4. 22 lutego 1994   Lillehammer Skocznia duża drużynowo[6] 898.8 pkt -71.3 pkt   Niemcy
1.  25 lutego 1994   Lillehammer Skocznia normalna indywidualnie 282.0 pkt - -
36. 11 lutego 1998   Nagano Skocznia normalna indywidualnie 82.4 pkt -152.0 pkt   Jani Soininen

Mistrzostwa świata edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurs Wynik Strata Zwycięzca
16. 10 lutego 1991   Val di Fiemme Skocznia duża indywidualnie 183.2 pkt -34.3 pkt   Franci Petek
4. 14 lutego 1991   Val di Fiemme Skocznia duża drużynowo[7] 526.6 pkt -41.0 pkt   Austria
52. 16 lutego 1991   Val di Fiemme Skocznia normalna indywidualnie 139.8 pkt -83.1 pkt   Heinz Kuttin
1.  21 lutego 1993   Falun Skocznia duża indywidualnie 241.4 pkt - -
1.  23 lutego 1993   Falun Skocznia duża drużynowo[8] 821.5 pkt - -
19. 27 lutego 1993   Falun Skocznia normalna indywidualnie 198.8 pkt -39.0 pkt   Masahiko Harada
24. 12 marca 1995   Thunder Bay Skocznia normalna indywidualnie 197.5 pkt -68.5 pkt   Takanobu Okabe
7. 16 marca 1995   Thunder Bay Skocznia duża drużynowo[9] 655.4 pkt -233.6 pkt   Finlandia
17. 18 marca 1995   Thunder Bay Skocznia duża indywidualnie 178.4 pkt -94.2 pkt   Tommy Ingebrigtsen
15. 22 lutego 1997   Trondheim Skocznia normalna indywidualnie 243.5 pkt -20.0 pkt   Janne Ahonen
5. 27 lutego 1997   Trondheim Skocznia duża drużynowo[10] 799.0 pkt -156.3 pkt   Finlandia
34. 1 marca 1997   Trondheim Skocznia duża indywidualnie 85.3 pkt -166.8 pkt   Masahiko Harada

Mistrzostwa świata w lotach edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Konkurs Wynik Strata Zwycięzca
11. 22 marca 1992   Harrachov Loty indywidualnie 312.0 pkt -80.5 pkt   Noriaki Kasai
2.  20 marca 1994   Planica Loty indywidualnie 329.8 pkt -21.5 pkt   Jaroslav Sakala
7. 11 lutego 1996   Tauplitz Loty indywidualnie 671.2 pkt -66.9 pkt   Andreas Goldberger
31. 25 stycznia 1998   Oberstdorf Loty indywidualnie 351.0 pkt -425.4 pkt   Kazuyoshi Funaki

Puchar Świata edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Miejsca na podium w konkursach indywidualnych Pucharu Świata chronologicznie edytuj

Nr Data Miejscowość Skocznia Nota Pozycja Strata Zwycięzca
1. 7 marca 1993   Lahti Salpausselkä K-114 207.8 pkt 3. -16.9 pkt Ivan Lunardi
2. 11 marca 1993   Lillehammer Lysgårdsbakken K-120 217.9 pkt 1. - -
3. 14 marca 1993   Oslo Holmenkollbakken 232.0 pkt 1. - -
4. 28 marca 1993   Planica Bloudkova velikanka 254.7 pkt 1. - -
5. 11 grudnia 1993   Planica Srednija velikanka 268.5 pkt 1. - -
6. 12 grudnia 1993   Planica Bloudkova velikanka 270.0 pkt 3. -4.7 pkt Jens Weißflog
7. 14 grudnia 1993   Predazzo Trampolino Dal Ben K-90 231.5 pkt 2. -7.0 pkt Jens Weißflog
8. 30 grudnia 1993   Oberstdorf Schattenbergschanze 230.0 pkt 2. -8.1 pkt Jens Weißflog
9. 1 stycznia 1994   Garmisch-Partenkirchen Große Olympiaschanze 238.6 pkt 1. - -
10. 6 stycznia 1994   Bischofshofen Paul-Ausserleitner-Schanze 245.0 pkt 1. - -
11. 9 stycznia 1994   Murau Hans-Walland-Großschanze 208.8 pkt 2. -5.4 pkt Noriaki Kasai
12. 15 stycznia 1994   Liberec Ještěd A 248.6 pkt 1. - -
13. 16 stycznia 1994   Liberec Ještěd A 210.7 pkt 2. -8.2 pkt Jaroslav Sakala
14. 23 stycznia 1994   Sapporo Ōkurayama 244.0 pkt 2. -9.4 pkt Jens Weißflog
15. 20 marca 1994   Planica Velikanka 329.8 pkt 2. -21.5 pkt Jaroslav Sakala
16. 27 marca 1994   Thunder Bay Normal Thunder 266.0 pkt 3. -8.0 pkt Jens Weißflog
17. 5 lutego 1995   Falun Lugnet K-90 224.0 pkt 1. - -
18. 1 stycznia 1996   Garmisch-Partenkirchen Große Olympiaschanze 227.3 pkt 2. -1.3 pkt Reinhard Schwarzenberger
19. 6 stycznia 1996   Bischofshofen Paul-Ausserleitner-Schanze 237.2 pkt 2. -14.0 pkt Jens Weißflog
20. 14 stycznia 1996   Engelberg Gross-Titlis-Schanze 238.1 pkt 3. -7.8 pkt Andreas Goldberger
21. 1 grudnia 1996   Lillehammer Lysgårdsbakken K-120 267.2 pkt 2. -0.4 pkt Kristian Brenden

Miejsca w poszczególnych konkursach Pucharu Świata edytuj

Do sezonu 1992/1993 obowiązywała inna punktacja za konkurs Pucharu Świata.

Sezon 1989/1990
                                                  punkty
- - - - 45 47 - - - - 34 46 26 70 58 55 - - - - - - 46 - - 0
Sezon 1990/1991
                                            punkty
- - - - 19 10 16 45 10 30 21 12 16 30 17 - - 15 22 17 32 - 17
Sezon 1991/1992
                                          punkty
28 30 8 15 24 23 54 31 - - - - - - - - 10 41 42 11 - 20
Sezon 1992/1993
                                  punkty
14 10 9 13 5 25 31 34 60 31 6 4 6 3 1 1 1 151
Legenda (do sezonu 1992/93)
1 2 3 4-10 11-15 poniżej 15

 -  – zawodnik nie wystartował lub nie zakwalifikował się

Sezon 1993/1994
                                      punkty
1 3 2 10 22 2 1 5 1 2 1 2 9 2 8 19 2 4 3 1203
Sezon 1994/1995
                                          punkty
31 8 11 47 18 14 19 - 9 - - 19 44 24 12 1 32 10 8 17 16 356
Sezon 1995/1996
                                                        punkty
17 19 27 32 37 40 44 q q 2 10 2 17 3 39 15 5 6 7 12 10 6 32 23 17 17 16 10 592
Sezon 1996/1997
                                                  punkty
10 2 25 29 27 21 40 9 35 19 - - 4 11 32 33 14 41 16 - 19 63 13 10 4 384
Sezon 1997/1998
                                                      punkty
18 36 30 28 - - - q 15 45 q - - - - 11 q 36 23 32 44 q - - - - - 65
Sezon 1998/1999
                                                          punkty
49 q - - - - - - - - - - - - - - - - 30 36 31 - - q 35 - - - - 1
Sezon 1999/2000
                                                    punkty
- - - - - 47 30 - - - - - - - - - - - - - - - - q - - 1
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30
 q  – zawodnik nie zakwalifikował się

 -  – zawodnik nie wystartował (lub nie zakwalifikował się[11])
 ?  – brak danych (zawodnik nie wystartował lub nie zakwalifikował się)

Turniej Czterech Skoczni edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Turniej Nordycki (Skandynawski) edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Puchar Świata w lotach narciarskich edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Letnie Grand Prix w skokach narciarskich edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Miejsca na podium chronologicznie edytuj

Nr Data Miejscowość Skocznia Nota Pozycja Strata Zwycięzca
1. 14 sierpnia 1997   Courchevel Tremplin du Praz 231.4 pkt 2. -7.8 pkt Masahiko Harada
2. 17 sierpnia 1997   Trondheim Granåsen 254.4 pkt 3. -11.2 pkt Takanobu Okabe
3. 31 sierpnia 1997   Stams Brunnentalschanze 244.7 pkt 1. - -

Miejsca w poszczególnych konkursach LGP edytuj

W 1994 i 1995 roku sumowano punkty za wszystkie skoki (tak jak np. w TCS)

1994
      punkty
48 49 9 330,9
1995
        punkty
32 ? q 35 282,6
1996
          punkty
14 20 q 4 8 111
1997
          punkty
2 3 19 12 1 274
1998
            punkty
39 48 q 20 - - 11
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30
 q  – zawodnik nie zakwalifikował się
 -  – zawodnik nie wystartował
 ?  – brak startu lub nie zakwalifikował się

Puchar Kontynentalny edytuj

Miejsca w klasyfikacji generalnej edytuj

Miejsca na podium w konkursach indywidualnych PK chronologicznie edytuj

Nr Data Miejscowość Skocznia Nota Pozycja Strata Zwycięzca
1. 3 grudnia 1993   Lillehammer Lysgårdsbakken K-120 273.3 pkt 1. - -
2. 5 grudnia 1993   Lillehammer Lysgårdsbakken K-90 241.5 pkt 3. -8.0 pkt Hiroya Saitō
3. 3 grudnia 1994   Lillehammer Lysgårdsbakken K-90 242.0 pkt 3. -10.0 pkt Lasse Ottesen
4. 13 marca 1999   Vikersund Vikersundbakken K-90 257.0 pkt 2. -4.5 pkt Wilhelm Brenna
5. 12 grudnia 1999   Trondheim Granåsen 252.4 pkt 3. -15.1 pkt Thomas Hörl

Miejsca w poszczególnych konkursach Pucharu Kontynentalnego edytuj

Źródło[12]
Sezon 1993/1994
                                                                  punkty
1 2 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 180
Sezon 1994/1995
                                                                              punkty
3 12 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 82
Sezon 1998/1999
                                                                                                      punkty
- - - - - - - - 11 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 2 - - - - - - 104
Sezon 1999/2000
                                                                                                      punkty
- - - - - - - - - - 7 3 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 96
Legenda
1 2 3 4-10 11-30 poniżej 30

 dq  – dyskwalifikacja  -  – zawodnik nie wystartował


Przypisy edytuj

  1. a b 200m0405. skisprungschanzen.com. [dostęp 2018-03-21].
  2. a b c Biografia Bredesena na stronie Skoki narciarskie.pl (pol.)
  3. Profil Bredesena na stronie Sportsillustrated.cnn.com. sportsillustrated.cnn.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-24)]. (ang.)
  4. Profil na stronie NRK (norw.)
  5. Skład drużyny: Rune Olijnyk, Magne Johansen, Lasse Ottesen, Espen Bredesen
  6. Skład drużyny: Øyvind Berg, Lasse Ottesen, Roar Ljøkelsøy, Espen Bredesen
  7. Skład drużyny: Espen Bredesen, Kent Johanssen, Jon Inge Kjørum, Rune Olijnyk
  8. Skład drużyny: Bjørn Myrbakken, Helge Brendryen, Øyvind Berg, Espen Bredesen
  9. Skład drużyny: Arve Vorvik, Lasse Ottesen, Espen Bredesen, Tommy Ingebrigtsen
  10. Skład drużyny: Håvard Lie, Roar Ljøkelsøy, Espen Bredesen, Lasse Ottesen
  11. Przed sezonem 1995/1996.
  12. Wyniki Zawodnika [online], www.wyniki-skoki.hostingasp.pl [dostęp 2024-03-23].

Bibliografia edytuj