Ewangelia Piotra – anonimowy utwór apokryficzny pochodzący prawdopodobnie z II wieku n.e.

Strona z fragmentem rękopisu z Achmim zawierająca Ewangelię Piotra w języku greckim

Opis edytuj

Ewangelia Piotra powstała prawdopodobnie ok. II w. w Syrii[1]. Tekst został odkryty w 1886/1887 przez S. Grebauta w grobie mnicha chrześcijańskiego w Achmim (dawne Peneapolis) w Górnym Egipcie. Rękopis zawiera 33 karty pergaminowe zapisane pomiędzy VII a IX wiekiem. Strony 2–10 zidentyfikowano jako Ewangelię Piotra znaną wcześniej tylko ze wzmianek u pisarzy chrześcijańskich: Serapina biskupa Antiochii (190–211). Manuskrypt jest niekompletny i prawdopodobnie jego źródłem był inny niekompletny rękopis. Zachowane fragmenty są utrzymane w stylu autobiografii Szymona Piotra, co nadało dziełu jego nazwę[2].

Treść zawiera opis męki i śmierci Jezusa, następnie pogrzebu i zmartwychwstania, powtarzający w większości wiadomości z Ewangelii kanonicznych, urozmaicony wątkami zaczerpniętymi z fantazji[a]. W zdaniu, że ukrzyżowany Jezus milczał, jakby nie doznawał żadnego bólu Joachim Gnilka dopatruje się wpływu doketyzmu[3].

W 494 roku Ewangelia Piotra znalazła się na liście apokryfów sporządzonej przez papieża Gelazjusza I.

Uwagi edytuj

  1. Na przykład starszyzna izraelska w roli strażników grobu. Piłat dał im centuriona Petroniusza i żołnierzy, aby strzegli grobu. A wraz z nimi udali się do grobu starsi i uczeni. Centurion, żołnierze i wszyscy tam będący, przytoczywszy wielki kamień, przyłożyli go do wejścia grobu i przyłożyli siedem pieczęci. A rozbiwszy namiot rozpoczęli straż. Kontakt z grobem oznaczał dla Izraelitów skażenie rytualne, zwłaszcza w okolicach Paschy. Zdanie jakoby Józef z Arymatei przed pogrzebem wziąwszy Pana obmył Go jest sprzeczne ze słowami Ewangelii kanonicznych, które o obmywaniu milczą. Obmycie zwłok z krwi jest sprzeczne z judaistycznymi obyczajami („dusza jest we krwi” Kpł 17,11), jak twierdzi ich znawca Victor Tunkel (Ian Wilson Krew i Całun Warszawa „Amber” 1998, ISBN 83-7169-991-3 rozdział 4)

Przypisy edytuj

  1. ks. M.Starowieyski, Apokryfy Nowego Testamentu, KUL 1980, t.1, cz. 2, s. 409-419
  2. Krzysztof Sykta: Ewangelia Piotra. synopsa.pl, 2014-02-15. [dostęp 2018-03-02].
  3. J. Gnilka Piotr i Rzym Kraków, Wydawnictwo „M”, 2002, rozdział IX

Bibliografia edytuj

  • Ewangelia Piotra [Evangelium Petri; BHG 1486x]; tłum. i oprac. M. Starowieyski, w: Apokryfy Nowego Testamentu. Praca zbior. pod red. M. Starowieyskiego. T. 1: Ewangelie apokryficzne, cz. 1-2, Wyd. WAM, Kraków 2003;ss. 616-623.
  • ks. M.Starowieyski, Apokryfy Nowego Testamentu, KUL 1980, t.1, cz. 2, s. 409-419.

Linki zewnętrzne edytuj