Fermentacja dolna
Fermentacja dolna – fermentacja brzeczki piwnej, przeprowadzana za pomocą drożdży dolnej fermentacji (Saccharomyces pastorianus).
Charakterystyka edytuj
Fermentacja dolna stanowi, obok fermentacji górnej, jeden z dwóch podstawowych rodzajów fermentacji stosowanych w piwowarstwie. Piwa otrzymane za pomocą fermentacji dolnej nazywane są piwami typu lager[1]. Współcześnie około 90 procent piwa produkowanego na świecie to lagery[2].
Do prowadzenia fermentacji dolnej używa się odpowiednich szczepów drożdży piwowarskich z gatunku Saccharomyces pastorianus (syn. Saccharomyces carlsbergensis), nazywanych drożdżami dolnej fermentacji lub drożdżami lagerowymi. W przeciwieństwie do drożdży górnej fermentacji nie zbierają się one na powierzchni brzeczki, lecz opadają na dno fermentora. Charakteryzują się też wyższą tolerancją na niskie temperatury – optymalne warunki fermentacji dla drożdży lagerowych to 8-12 °C, co stanowi ich główny atut, gdyż w niskich temperaturach drożdże produkują mniej produktów ubocznych, takich jak alkohole wyższe i estry. Pozwala to uzyskać czysty, tzw. lagerowy profil piwa. Z drugiej strony niższa temperatura wydłuża czas fermentacji do nawet powyżej tygodnia. Młode piwo dojrzewa następnie przez co najmniej 4 tygodnie, a efektem jest piwo o wyraźnym, czystym, ale bardziej płytkim smaku[2][3].
Drożdże dolnej fermentacji edytuj
Rodzaje edytuj
W zależności od cech technologicznych drożdże dolnej fermentacji dzieli się na dwie rasy[4]:
- drożdże pyliste – pojedyncze, rozproszone komórki pływające w brzeczce podczas fermentacji i w piwie w okresie leżakowania, które dopiero po zakończeniu fermentacji powoli osiadają na dnie. Utrzymują się one dłużej w fermentującym piwie, dlatego pozwalają na większy stopień odfermentowania niż przy użyciu drożdży kłaczkujących. Drożdże pyliste dają piwo wysoko odfermentowane i o mniejszej klarowności niż przy użyciu drożdży kłaczkujących[5].
- drożdże kłaczkujące – szybko łączą się w grupy o wielkości kilku tysięcy komórek i osiadają niemal w całości na dnie fermentora. Ze względu na zbicie w masie nie tworzą one dużej powierzchni rozwinięcia, dlatego fermentują mniej intensywnie niż drożdże pyliste. Zdolność tej rasy do kłaczkowania (flokulacji) jest ich cechą genetyczną i jest dziedziczona. Drożdże kłaczkujące wykorzystywane są do warzenia piw klarownych, niezbyt wysoko odfermentowanych oraz do celów fermentacji wtórnej[5].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Ziemowit Fałat, Renata Górska, Paweł Plinta, Andrzej Sadownik, Dariusz Wojtala: Przewodnik piwosza. Bielsko-Biała: 2002, s. 40. ISBN 83-7304-030-7.
- ↑ a b Tomasz Kopyra: Piwo. Wszystko co musisz wiedzieć, żeby nie wyjść na głupka. Kraków: Flow Books, 2016, s. 36, 58. ISBN 978-83-240-3662-2.
- ↑ Michael Jackson: Piwo. Warszawa: Hachette Polska, 2009, s. 35, seria: Kolekcja Wiedzy i Życia. ISBN 978-83-7575-626-5.
- ↑ Władysław Dylkowski: Browarnictwo. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1993, s. 32. ISBN 83-02-05139-X.
- ↑ a b Wolfgang Kunze: Technologia piwa i słodu. Warszawa: Piwochmiel/VLB Berlin, 1999, s. 56-58. ISBN 978-3-921690-49-9.
Bibliografia edytuj
- Andrzej Babuchowski, Jan Tomasik: Podstawy technologii produkcji piwa. [dostęp 2017-04-07]. (pol.).
- Michael Lewis, Tom W. Young, Piwowarstwo, Krzysztof Stachowiak (tłum.), Krzysztof Wojtaś (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13472-0, OCLC 749574533.
- Tadeusz Pazera, Tadeusz Rzemieniuk, Browarnictwo, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1998, ISBN 83-02-06930-2, OCLC 749380206.