Fieseler Fi 156 Storch

Fieseler Fi 156 „Storch” („Bocian”) – zaprojektowany w 1935 w zakładach Fieseler samolot rozpoznawczo-łącznikowy typu STOL[1].

Fiseler Fi 156C-2 Storch
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 III Rzesza

Producent

Fieseler

Typ

samolot rozpoznawczo-łącznikowy

Konstrukcja

mieszana

Załoga

2-3

Historia
Data oblotu

24.04.1936

Lata produkcji

1937–1948

Wycofanie ze służby

lata 60. XX w.

Liczba egz.

2867

Dane techniczne
Napęd

1 x 8-cylindrowy silnik tłokowy w układzie odwróconego V: Argus As 10C

Moc

startowa – 237 KM (177 KW)
trwała – 200-220 KM

Wymiary
Rozpiętość

14,25 m

Długość

9,90 m

Wysokość

3,05 m

Powierzchnia nośna

26 m²

Masa
Własna

940 kg

Startowa

1325 kg

Osiągi
Prędkość maks.

176 km/h

Prędkość minimalna

50 km/h

Prędkość wznoszenia

na wysokość 1000 m – 5,4 min
na wysokość 2000 m – 13 min

Pułap praktyczny

5200

Zasięg

1015 km

Długotrwałość lotu

5 godz. 20 min

Rozbieg

25 m

Dane operacyjne
Uzbrojenie
wersje uzbrojone – km MG 15 kal. 7,92 x 57 mm umieszczony z tyłu kabiny, granaty ręczne.
Liczba miejsc
3
Użytkownicy
III Rzesza, Francja, Polska, ZSRR, Algieria, Wietnam, Laos, Finlandia, Bułgaria, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone
Rzuty
Rzuty samolotu

Projektowanie i konstrukcja edytuj

W 1935 Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy (Reichsluftfahrtministerium, RLM) zaprosiło kilka firm lotniczych do składania propozycji projektowych, które miałyby konkurować o kontrakt na produkcję nowego projektu samolotu Luftwaffe, nadającego się do łączności, rozpoznania i ewakuacji medycznej. Spowodowało to, że Messerschmitt Bf 163 i Siebel Si 201 konkurowały z produktem firmy Fieseler. Zaprojektowany przez głównego projektanta Reinholda Mewesa i dyrektora technicznego Ericha Bachema, projekt Fieselera miał znacznie lepsze osiągi podczas krótkiego startu i lądowania („STOL”).

Na przedniej krawędzi skrzydła zamontowano na stałe otwarte sloty, które w współdziałaniu z dużymi klapami skracały drogę startu i lądowania oraz zmniejszały ryzyko przeciągnięcia. Specjalna konstrukcyjna, rzadka dla samolotów lądowych, umożliwiła złożenie skrzydeł Storcha wzdłuż kadłuba w sposób podobny do skrzydeł samolotu torpedowe-bombowego Fairey Swordfish. Pozwoliło to na przewożenie samolotu na przyczepie lub nawet powolne holowanie za pojazdem. Główny zawias składanego skrzydła znajdował się w nasadzie skrzydła, gdzie tylny dźwigar skrzydła stykał się z kabiną. Długie golenie podwozia głównego zawierały amortyzatory olejowo-sprężynowe o skoku 40 cm, umożliwiające samolotowi lądowanie na stosunkowo nierównych powierzchniach. W locie golenie podwozia głównego zwisały, nadając samolotowi wygląd długonogiego, wielkoskrzydłego ptaka, stąd jego przydomek Storch. Przy bardzo niskiej prędkości lądowania Storch często wydawał się lądować pionowo, a nawet do tyłu przy silnym wietrze bezpośrednio z przodu.

Począwszy od wariantu C-2, Fi 156 był wyposażony w pełni przeszklone stanowisko dla ruchomego, strzelającego z tyłu karabinu maszynowego MG 15 7,92 mm do obrony sektora tylnego[2].

Fi 156 do startu potrzebował dogodnego terenu o długości 50 m, a do lądowania 20 m, w związku z czym mógł swobodnie lądować na szosach, łąkach czy polanach. Ze względu na jego wszechstronność używany przez Rzeszę na wszystkich frontach II wojny światowej[1][2].

Zastosowanie edytuj

Storch służył na wszystkich frontach, na których walczyła armia niemiecka, od Arktyki i Norwegii, przez front rosyjski aż po Pustynię Zachodnią, a także w Europie, zarówno w 1940, jak i w latach 1944-45. Był to bardzo wytrzymały samolot - lecąc z prędkością 50-60 km na godzinę współczesnym myśliwcom bardzo trudno było go strącić, a każdy Storch miał podobno żywotność bojową dziesięć razy dłuższą niż przeciętny Messerschmitt Bf 109[2]!

Storch był używany w bardzo szerokim zakresie i pełnił wiele funkcji, między innymi używany był do korygowania ostrzału artyleryjskiego, rozpoznania, łączności sztabowej, jako powietrzna karetka pogotowia ratunkowego, do ratowania zestrzelonych lotników zza linii wroga (szczególnie cenny w Afryce Północnej, oraz w Rosji), jako samolot do układania kabli oraz w wielu misjach specjalnych. Szczególnie chętnie korzystali z niego dowódcy frontowi i ich sztaby, w tym Albert Kesselring i Erwin Rommel, a po stronie aliantów Bernard Law Montgomery[2].

Do najsłynniejszych zadań wykonanych przy użyciu tego samolotu należy przeprowadzona 12 września 1943 przez Ottona Skorzenego akcja uwolnienia Benito Mussoliniego[3], przewiezienie do Berlina gen. Roberta von Greima przez pilotkę Hannę Reitsch[2].

Fi 156 były eksportowane m.in. do Finlandii i Szwajcarii. Po podpisaniu paktu Ribbentrop-Mołotow jeden egzemplarz przekazano Stalinowi. Antonow próbował podjąć produkcję kopii Storcha jako OKA-38 „Aist” z silnikiem MV-6 (zbudowanym na podstawie Renault 6Q), zanim jednak dostarczono jednostki na front, zakłady zajęli Niemcy. We Francji produkowano Fi-156 w zakładach Morane-Saulnier pod nazwą Criquet jeszcze po wojnie. Ich produkcję podjęto także w Czechosłowacji w zakładach Leichtbau Budweis w Budweis, którą w 1944 przeniesiono do Flugzeugfabrik Mráz w Choceň [1].

Fieselerów Fi 156 używało polskie lotnictwo wojskowe i cywilne. Egzemplarz wykorzystywany jako samolot sanitarny miał oznaczenia SP-BAS i znajdował się w Poznaniu. Polskie lotnictwo używało 12 sztuk tego samolotu – w tym na pięciu Fi 156 widniały szachownice.

Replika w skali 3/4, Slepcev Storch, produkowana w Serbii przez zakłady Storch Aircraft w kilku wersjach, w tym ultralekkiej (tzw. ultralight)[4].

Zobacz edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Fieseler Fi 156 Storch. www.flugzeuginfo.net. [dostęp 2022-12-31].
  2. a b c d e Fieseler Fi 156 Storch. www.historyofwar.org. [dostęp 2022-12-31].
  3. Annussek 2007 ↓, s. 151-153.
  4. Strona główna, Storch Aviation Serbia [dostęp 2021-11-12] [zarchiwizowane 2020-12-02].

Bibliografia edytuj

  • Greg Annussek: Jak Hitler uratował Mussoliniego. Warszawa: AMBER, 2007. ISBN 978-83-241-2843-3.
  • Chris Chant Samoloty II wojny światowej. 300 najsłynniejszych samolotów II wojny światowej. Warszawa, 2010. Wydawnictwo Bellona. ISBN 978-83-11-11489-0