Formozus
Formozus (łac. Formosus, ur. ok. 815 w Rzymie, zm. 4 kwietnia 896 tamże[1]) – papież w okresie od 6 października 891 do 4 kwietnia 896[2].
| Papież Biskup Rzymu | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 815 |
| Data i miejsce śmierci |
4 kwietnia 896 |
| Miejsce pochówku | |
| Papież | |
| Okres sprawowania |
6 października 891–4 kwietnia 896 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Pontyfikat |
6 października 891 |
Życiorys edytuj
W latach 60. IX wieku został wysłany przez papieża Mikołaja I do Bułgarii, przywożąc wytyczne (Responsa ad consulta Bulgalorum) mające pomóc w organizacji życia religijno-moralnego[2]. Misja ta zakończyła się niepowodzeniem, gdyż Rzym zbytnio zwlekał z utworzeniem odrębnej archidiecezji dla Bułgarii i akceptacji królewskich kandydatów, skutkiem czego Bułgarzy na Soborze Konstantynopolitańskim IV zwrócili się o włączenie ich ziem do patriarchatu Konstantynopolitańskiego[3]. Jednak jego działania skłoniły króla Borysa I, by zwrócił się do papieży Mikołaja I i Hadriana II, by mianowali Formozusa metropolitą Bułgarii[1]. Obaj jednak odmówili, a Formozus był wówczas legatem papieskim we Francji i w Niemczech[1].
Był kardynałem biskupem Porto, lecz w 876 na synodzie w kościele Sancta Maria ad Martyres, zwołanym przeciwko przeciwnikom papieża Jana VIII, oskarżono go o zdradę, ekskomunikowano i zmuszono do banicji[1]. Gdy przyznał się do winy i obiecał pozostać na wygnaniu, Jan VIII przywrócił go do stanu świeckiego[1]. Dopiero za pontyfikatu następcy Jana VIII, Marynusa I, powrócił na swoją stolicę biskupią[2]. Został wybrany biskupem Rzymu w 891 roku, gdy miastem wstrząsały walki o władzę między różnymi stronnictwami. Formozus starał się prowadzić politykę ugodową wobec zwaśnionych stron[4].
Pontyfikat edytuj
W walkach o koronę cesarską między Arnulfem z Karyntii a Lambertem II początkowo był zmuszony popierać tego drugiego, koronując go wraz z ojcem, Gwido III ze Spoleto, w Rawennie w 892 roku[1]. Rok później zwrócił się jednak do Arnulfa z prośbą o interwencję[2]. Po zwycięskiej kampanii, w której Arnulf wkroczył i podbił Rzym w 896 roku, Formozus koronował Arnulfa w lutym 896 roku w bazylice św. Piotra[1][2]. Jednak plan papieża, mający na celu likwidację władzy księstwa Spoleto, nie mógł dojść do skutku, ponieważ Arnulf został sparaliżowany i musiał się wycofać do Niemiec, natomiast Formozus wkrótce potem zmarł[1].
Po śmierci edytuj
Gdy Formozus zmarł, wrogi mu Stefan VI, zostawszy wkrótce potem papieżem, wytoczył mu w styczniu 897 proces, który przeszedł do historii pod nazwą „trupiego synodu”[1]. Zmarły papież został oskarżony o apostazję i skazany na śmierć – w procesie uczestniczyły zwłoki Formozusa, ubrane w papieskie szaty pontyfikalne, które po zakończeniu sądu zbezczeszczono, odcięto mu trzy palce prawej ręki – którymi przysięgał, błogosławił i namaszczał[5] – a następnie wrzucono go do Tybru[1]. Kiedy w sierpniu 897 Stefan VI zmarł, szczątki Formozusa wyłowiono i pochowano uroczyście w bazylice na Lateranie[3][4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 160-162. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ a b c d e Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 56-57. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ a b Marian Banaszak: Historia Kościoła katolickiego. T. II: Średniowiecze. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1987, s. 43, 93.
- ↑ a b Franz Xaver Seppelt, Klemens Löffler: Dzieje papieży: od początków Kościoła do czasów dzisiejszych (reprint). T. I. Warszawa: Wydawnictwo Tadeusza Radjusza "Gutenberg-Print", 1995, s. 166, 168, 171. ISBN 83-86381-83-3.
- ↑ Poczet papieży Michał Gryczyński
Bibliografia edytuj
- Pope Formosus. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2012-10-21]. (ang.).