Frank albańskialbańska jednostka monetarna w latach 1925–1947, dzieląca się na 100 qindar ar, od 1926 r. współobiegająca razem ze wprowadzonym w tym roku lekiem. Stanowiła równowartość 5 leków.

1 frank albański z 1935 – awers
1 frank albański z 1935 – rewers

W momencie wprowadzenia była równa frankowi francuskiemu[1]. Należała do systemu waluty złotej[2]. Jeden frank odpowiadał 0,290323 grama czystego złota[3].

Historia edytuj

Przed wprowadzeniem franka, Albania nie posiadała własnej waluty, posługiwano się m.in. koronami austro-węgierskimi, w obiegu były również monety francuskie, włoskie, serbskie, jak również brytyjskie suwereny, oraz talary Marii Teresy[3][4].

Albański parlament przyznał Narodowemu Bankowi Albanii prawo emitowania banknotów, jak również złotych i srebrnych monet w 1925. W lutym 1926 frank został wprowadzony do obiegu[3].

W 1939 w następstwie okupacji Albanii przez Włochy, całkowicie odstąpiono od systemu waluty złotej: zniesiono wymienialność banknotów na złoto i wprowadzono stały kurs franka do lira (1 frank = 6,25 lirów)[3]. Frank pozostał prawnym środkiem płatniczym.

W 1945 wypowiedziano umowy łączące walutę albańską z włoską. Rozpoczęto stemplowanie przedwojennych banknotów 20-frankowych oraz okupacyjnych dwudziesto- i stufrankowych, unieważniając następnie te, które stempla nie posiadały[5].

Frank albański został zlikwidowany w 1947[2] i zastąpiony jednolitym nowym lekiem po kursie 1 frank = 9 leków[5].

Monety edytuj

W latach 1926-1938 bito następujące monety, których nominał wyrażony był we frankach albańskich[6]:

Nominał Średnica (mm) Waga (g) Metal i próba
1 frank 23 5 srebro 835
2 franki 27 10 srebro 835
5 franków 37 25 srebro 900
10 franków 18,5 3,23 złoto 900
20 franków 21 6,45 złoto 900
50 franków 27 16,13 złoto 900
100 franków 35 32,26 złoto 900

Wydane zostały zarówno monety obiegowe, jak następujące emisje okolicznościowe:

  • 25-lecie niepodległości (1, 2, 20 i 100 franków - 1937),
  • małżeństwo króla Zogu z Geraldiną Apponyi (20 i 100 franków - 1938),
  • dziesięciolecie panowania króla Zogu (20, 50 i 100 franków - 1938, kopie wykonane nowymi stemplami w 1969).

Banknoty edytuj

W 1926 Narodowy Bank Albanii wyemitował serię niedatowanych banknotów, na którą składały się nominały: 1 frank / 5 leków (wkrótce wycofany[7]), 5 franków, 20 franków i 100 franków.

W 1939, w czasie włoskiej okupacji, przedrukowano banknot stufrankowy umieszczając orła w miejscu wizerunku Ahmeda Zogu.

W latach 1939–1940 wyemitowano nowe banknoty o nominałach 5, 20 i 100 franków posiadające znak wodny przedstawiający wizerunek króla włoskiego.

Ostatnia seria albańskich banknotów frankowych, datowana na 1945 i wprowadzona do obiegu w 1946, obejmowała nominały 5, 20, 100 i 500 franków i przedstawiała wizerunek Skanderbega[8].

Przypisy edytuj

  1. Owen Pearson: Albania in the Twentieth Century, A History: Volume I: Albania and King Zog. The Centre for Albanian Studies, 2004, s. 248. ISBN 1-84511-013-7.
  2. a b A brief history of central banking in Albania. Bank of Albania. [dostęp 2018-05-06]. (ang.).
  3. a b c d Arta Pisha, Besa Vorpsi, Neraida Hoxhaj: Albania: from 1920 to 1944. Bank of Greece. [dostęp 2018-05-14]. (ang.).
  4. Owen Pearson: Albania in the Twentieth Century, A History: Volume I: Albania and King Zog. The Centre for Albanian Studies, 2004, s. 246. ISBN 1-84511-013-7.
  5. a b Arta Pisha, Besa Vorpsi: Monetary policy in Albania during 20-th century economic crises. The Central Bank of the Republic of Turkey, 2010-04. [dostęp 2018-05-14]. (ang.).
  6. Thomas Michael: Standard Catalog of World Coins 1901-2000, 44th edition. Iola, WI: Krause Publications, 2016, s. 44-45. ISBN 978-1-4402-4654-8.
  7. Banknotes issued by the National Bank of Albania, 1926-1945. Bank of Albania. [dostęp 2018-05-14]. (ang.).
  8. George S. Cuhaj: Standard Catalog of World Paper Money General Issues · 1368-1960, 15th Edition. Iola, WI: Krause Publications, 2014, s. 29-30. ISBN 978-1-4402-4267-0.