Fritz Reiner

Fritz Reiner
Data i miejsce urodzenia	19 grudnia 1888 ; Budapeszt, Austro-Węgry
Pochodzenie	węgierskie
Data i miejsce śmierci	15 listopada 1963 ; Nowy Jork
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	dyrygent
Powiązania	Cincinnati Symphony Orchestra, Pittsburgh Symphony Orchestra, Chicagowska Orkiestra Symfoniczna
	Multimedia w Wikimedia Commons

Fritz Reiner (ur. 19 grudnia 1888 w Budapeszcie, zm. 15 listopada 1963 w Nowym Jorku) – amerykański dyrygent żydowskiego pochodzenia.

Życiorys edytuj

Studiował w Akademii Muzycznej im. Ferenca Liszta w Budapeszcie (Liszt Ferenc Zeneművészeti Egyetem) u Béli Bartóka (fortepian) i Hansa Koesslera (kompozycję)^[1]^[2]. Jako dyrygent zadebiutował w 1909 w budapeszteńskiej Vígopera dyrygując Carmen Georgesa Bizeta. Był dyrygentem w Landestheater w Lublanie (1910–1911), następnie w Volksoper w Budapeszcie (1911–1914) i w Staatsoper w Dreźnie (1914–1921), gdzie blisko współpracował z Richardem Straussem, który – podobnie jak Arthur Nikisch – miał ogromny wpływ na artystyczny rozwój Reinera^[1]^[2]^[3].

W 1922 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i objął stanowisko pierwszego dyrygenta Cincinnati Symphony Orchestra, na którym pozostał do 1931. Następnie prowadził Pittsburgh Symphony Orchestra (1938–1948) i Chicagowską Orkiestrę Symfoniczną (1953–1963). Był także dyrygentem gościnnym w Filharmonii Nowojorskiej, Orkiestrze Filadelfijskiej, operze w Halle (1921), dyrygował w Rzymie (1921), Barcelonie (1922), Buenos Aires (1926), londyńskim Covent Garden Theatre (1936–1937), San Francisco (1936–1938). W latach 1948–1953 prowadził gościnnie orkiestrę nowojorskiej Metropolitan Opera^[1]^[2].

Od 1931 wykładał w Curtis Institute of Music w Filadelfii^[1]^[2]^[3], wśród jego uczniów byli m.in. Leonard Bernstein i Lukas Foss^[1]^[2].

Reiner był uważany za wybitnego interpretatora klasyków i muzyki XX wieku^[3], zwłaszcza Straussa, Bartóka, Strawinskiego, Weberna, jako że jego gust muzyczny był zdecydowanie modernistyczny^[1]^[2]. Jego styl dyrygowania, podobnie jak Nikischa i Toscaniniego^[2], był ekonomiczny i bardzo precyzyjny^[1]^[2]^[3], znajdujący równowagę między ekspresją a wiernością zapisowi nutowemu^[1].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Hart 2004 ↓.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Fritz Reiner (Conductor). [w:] Bach Cantatas Website [on-line]. [dostęp 2018-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-11)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Chodkowski 1995 ↓, s. 747.

Bibliografia edytuj

Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Philip Hart: Reiner, Fritz. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. R. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

[CITEREFHart2004-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Hart 2004 ↓.

[Bach_Cantatas-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Fritz Reiner (Conductor). [w:] Bach Cantatas Website [on-line]. [dostęp 2018-02-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-11)]. (ang.).

[CITEREFChodkowski1995747-3] Chodkowski 1995 ↓, s. 747.

[1]

[2]

[3]