GN-z11

Galaktyka o wysokim przesunięciu ku czerwieni, która jest najstarszą i najbardziej odległą znaną galaktyk

GN-z11 – odkryta w 2016 galaktyka, która do momentu odkrycia galaktyki HD1 była uznawana za najbardziej odległy obiekt o potwierdzonej odległości od Ziemi.

GN-z11
Ilustracja
GN-z11 (HST)
Data odkrycia

2016

Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Wielka Niedźwiedzica

Rektascensja

12h 36m 25,46s

Deklinacja

+62° 14′ 31,4″

Odległość

13,4 mld l.ś.

Przesunięcie ku czerwieni

11,1

Alternatywne oznaczenia
GN-z10-1, Source 20253

Odkrycie edytuj

Galaktyka została odkryta przez zespół naukowców analizujących dane z dokonanego przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a przeglądu nieba Cosmic Assembly Near-infrared Deep Extragalactic Legacy Survey oraz z podobnego przeglądu Great Observatories Origins Deep Survey dokonanego przez Kosmiczny Teleskop Spitzera[1][2].

Początkowo w danych obserwacyjnych zidentyfikowano małą próbkę galaktyk, które były kandydatami na obiekty o przesunięciu ku czerwieni z≥9[3]. Z grupy kandydatów wybrano sześć stosunkowo jasnych obiektów, które miały fotometryczne przesunięcie ku czerwieni wynoszące około z=9,2–10,2[3]. Wybrane obiekty zostały zbadane należącym do Hubble’a aparatem Wide Field Camera 3 do spektroskopowego pomiaru światła i jego przesunięcia ku czerwieni, co pozwoliło na dokładniejsze określenie odległości wybranych obiektów[1][2][3].

Charakterystyka edytuj

Galaktyka powstała nie później niż 400 milionów lat po Wielkim Wybuchu, kiedy wiek Wszechświata wynosił nie więcej niż 3% jego obecnego wieku[1]. Światło wyemitowane przez galaktykę potrzebowało 13,4 miliarda lat, aby dotrzeć do Ziemi[1] – jej rzeczywista, współporuszająca się odległość od Ziemi wynosi około 32 miliardów lat świetlnych[2]. Przesunięcie ku czerwieni obiektu wynosi z=11,1[1].

Widziana współcześnie z Ziemi galaktyka jest 25 razy mniejsza od Drogi Mlecznej, a jej masa wynosi zaledwie 1% masy Drogi Mlecznej, za to tworzy się w niej 20 razy więcej gwiazd[1] – łączna masa powstających corocznie gwiazd wynosi 24±10M.

Odkrycie tak stosunkowo dużej i szybko rosnącej galaktyki zaskoczyło astronomów[1][3]. Nie spodziewano się, że tak masywna galaktyka może zacząć powstawać zaledwie 200–300 milionów lat po tym, jak zaczęły powstawać pierwsze gwiazdy[1][3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h Hubble Team Breaks Cosmic Distance Record. hubblesite.org, 2016-03-03. [dostęp 2016-03-04].
  2. a b c Astronomers Spot Most Distant Galaxy—At Least For Now. nationalgeographic.com, 2016-03-03. [dostęp 2016-03-05].
  3. a b c d e P. A. Oesch et ce data=2016-03-03: A remarkably luminous galaxy at Z = 11.1 measured with Hubble Space Telescope grism spectroscopy. arxiv.org. [dostęp 2016-03-08].