Gamay (właśc. gamay noir à jus blanc[2]) – czerwony szczep winny pochodzący z Francji[1]. Odmiana jest naturalną krzyżówką odmian pinot noir i heunisch weiss[1][3]. Czasami odmianę kékfrankos (blaufränkisch) mylnie nazywa się gamay noir.

Gamay
‘Gamay’
Ilustracja
Kiść gamay
Gatunek

winorośl właściwa
(Vitis vinifera)

Inne nazwy

gamay noir à jus blanc

Pochodzenie

Francja[1]

Ważne regiony uprawy

Burgundia, Beaujolais

Identyfikator VIVC

4377

Przeznaczenie owoców

wino

Kolor skórki

granatowoczarny

Winnica w La Rochepot, Côtes de Beaune. Na pierwszym planie gęsto sadzony gamay, w tle pinot noir

Rozpowszechnienie edytuj

Wczesne dojrzewanie predestynuje szczep do uprawy w chłodniejszym klimacie[4].

Odmiana gamay jest rozpowszechniona we Francji (siódma co do popularności wśród szczepów czerwonych) i uprawiana na 29 698 ha (2010), z tendencją spadkową (6,5% od 2008)[5][6]. Głównymi rejonami upraw jest obszar w północnej dolinie Rodanu i na południu Burgundii, gdzie rosną dwie trzecie francuskich krzewów gamay[5][6][7]. Na większą skalę odmiana występuje jeszcze w dolinie Loary[5][7][8]. Największą popularność wśród win produkowanych z gamay osiągnęły wina z (regionu Beaujolais)[2][4][9].

Winnice gamay znajdują się także w Szwajcarii (1382 ha w 2014 roku)[10], we Włoszech w Dolinie Aosty i na niewielką skalę w Wielkiej Brytanii oraz w Ameryce Północnej[11][4][12].

Wina edytuj

Wina z gamay są przeważnie produkowane z użyciem maceracji węglowej i powinny być konsumowane jako młode[2][3]. Kilkunastoletni potencjał starzenia wykazują wina z niektórych wyróżnionych apelacji (cru) w regionie Beaujolais, winifikowane poprzez fermentację moszczu (np. Moulin-à-Vent, Brouilly, Fleurie, Juliénas)[2][9]. Te wina są często starzone w beczkach[3][9].

Czerwone wina gamay mają bardzo żywy, błyszczący kolor w różnych odcieniach czerwieni (wiśniowy, karminowy, rubinowy, purpurowy, szkarłatny), zawsze w ich jasnych wersjach[4][9]. Wino jest wyraźnie owocowo-kwiatowe, o zauważalnym poziomie kwasowości. Aromat charakteryzuje się dużym bogactwem nut owoców czerwonych (wiśnia, truskawka, czarna porzeczka, jeżyna, malina), owoców białych (jabłko, gruszka, agrest) i przypraw (karmel, kakao). Aromat gruszkowy przypisuje się maceracji węglowej[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c Gamay. Instytut Hodowli Winorośli Geilweilerhof. [dostęp 2012-11-06]. (ang.).
  2. a b c d André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 86. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.).
  3. a b c d Stevenson 2005 ↓, s. 41.
  4. a b c d Tutto vino. Guida complete ai vini d’Italia. Florencja: Giunti Editori, 2008, s. 46. ISBN 978-88-440-3610-2. (wł.).
  5. a b c Les cepages noirs dans le vignoble. ONIVINS, 2008. [dostęp 2012-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
  6. a b Les cepages noirs dans le vignoble. FranceAgriMer Stats, 2010. [dostęp 2012-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
  7. a b Les cepages noirs dans le vignoble. ONIVINS, 2008. [dostęp 2012-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (fr.).
  8. Stevenson 2005 ↓, s. 198.
  9. a b c d Stevenson 2005 ↓, s. 165-168.
  10. L'année viticole 2014. Office fédéral de l'agriculture OFAG. [dostęp 2015-08-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 sierpnia 2015)]. (niem. • fr. • wł.).
  11. Stevenson 2005 ↓, s. 392.
  12. Stevenson 2005 ↓, s. 403.

Bibliografia edytuj

  • Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.).