Wikipedia

George Stevens

reżyser amerykański (1904-1975)

George Cooper Stevens (ur. 18 grudnia 1904 w Oakland w stanie Kalifornia, zm. 8 marca 1975 w Lancaster w stanie Kalifornia) – jeden z czołowych reżyserów amerykańskich lat 40. i 50., a także operator i producent filmowy. Dwukrotnie, w latach 1952 i 1957, został nagrodzony statuetką Oscara dla najlepszego reżysera za filmy Miejsce pod słońcem (1951) i Olbrzym (1956).

George Stevens
Ilustracja
George Stevens (1957) z Oscarem za film Olbrzym
Prawdziwe imię i nazwisko

George Cooper Stevens

Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1904
Oakland

Data i miejsce śmierci

8 marca 1975
Lancaster

Zawód

reżyser, operator, producent filmowy

Współmałżonek

Yvonne Howell
(1930–1947)
Joan McTavish
(1968–1975)

Lata aktywności

1915–1970

Odznaczenia
Legionista Legii Zasługi (USA)
Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

George Stevens zaczynał jako operator filmowy. W latach 20. i na początku lat 30. był autorem zdjęć do ponad 30 filmów[1] [2]. Jako reżyser zadebiutował w 1930 roku filmem krótkometrażowym Ladies Last[3]. W kolejnych latach kręcił następne filmy krótkometrażowe, a jego pierwszym filmem pełnometrażowym była komedia The Cohens and Kellis in Trouble (1933)[4]. W jego filmie z 1935 roku – Mam 19 lat wystąpiła Katharine Hepburn, która nalegała, by wytwórnie filmowe zwróciły uwagę na tego reżysera[5]. Za wielkie osiągnięcie sztuki filmowej lat 30. uważany jest Lekkoduch (1936), przedstawiający wydarzenia dziejące się za kulisami musicalu. W jego obsadzie znaleźli się m.in. Fred Astaire oraz Ginger Rogers[6]. Trzy lata później Stevens nakręcił film Gunga Din, wysokobudżetową produkcję przygodową[7].

W czasie II wojny światowej wstąpił do amerykańskiej armii, gdzie służył w United States Army Signal Corps i jako podpułkownik dowodził Special Coverage Unit, który był odpowiedzialny za dokumentację filmową działań aliantów w Europie Zachodniej w kolorze w tym lądowanie w Normandii, wyzwolenie Paryża i zdobycie Berlina[8]. Jego czarno-biały film dokumentalny Nazi Concentration Camps (znany też jako Dokument nr 2430-PS) przedstawiał nazistowskie obozy koncentracyjne na terenie III Rzeszy i kręcony był tuż po ich wyzwoleniu przez wojska amerykańskie oraz brytyjskie w 1945 roku[9]. Film został wykorzystany jako dowód oskarżenia w procesach norymberskich oraz na późniejszym procesie Adolfa Eichmanna[9][10][11][12].

Ważnym filmem w twórczości Stevensa jest Miejsce pod słońcem (1951), adaptacja Tragedii amerykańskiej Theodore'a Dreisera wydanej w 1925 roku. Realizacja tej naturalistycznej opowieści o walce klas nie była łatwym zadaniem, gdyż reżyser nie chciał, by wątki polityczne zdominowały film, więc uwypuklił wątek tragicznej miłości[13].

Jeździec znikąd (1953) uchodzi za najbardziej klasyczny western, jaki powstał kiedykolwiek. Mimo pozornej konwencjalności film przedstawia realistyczny wizerunek Zachodu, gdzie nie brak brudu i kurzu, a śmierć jest okrutna i nie ma w sobie nic z patosu[14]. Uważany jest za jeden z najbardziej widowiskowych filmów nakręconych przed epoką szerokiego ekranu i Dolby Stereo[15].

Stevens nakręcił także Olbrzyma (1956) – był to ostatni film, w którym wystąpił James Dean[16]. Ostatnimi filmami Stevensa były: Pamiętnik Anny Frank (1959), Opowieść wszech czasów (1965) oraz Jedyna gra w mieście (1970)[17].

Zasiadał w jury konkursu głównego na 10. MFF w Cannes (1957).

Zmarł na zawał serca na swoim ranczo w Kalifornii 8 marca 1975 roku. Został pochowany w Forest Lawn Memorial Park znajdującym się w sąsiedztwie Hollywood Hills w Los Angeles.

Życie prywatne edytuj

Jego pierwszą żoną była aktorka Yvonne Howell (pobrali się w 1930 roku, a w 1947 wzięli rozwód). Jego drugą żoną była Joan McTavish (od 1968 do jego śmierci). Jego syn George Stevens Jr. (ur. 1932) został producentem filmowym oraz dyrektorem American Film Institute[18].

Filmografia edytuj

Wybrane filmy pełnometrażowe, których reżyserem był George Stevens[1][19]:

Nagrody i nominacje edytuj

W 1938 roku otrzymał specjalną rekomendację na festiwalu w Wenecji za film Blond niebezpieczeństwo. Jego filmy Miejsce pod słońcem (1951) oraz Pamiętnik Anny Frank (1959) otrzymały nominacje do Złotej Palmy na festiwalu w Cannes. Dwukrotnie, w latach 1952 i 1957, nagrodzony został Oscarem dla najlepszego reżysera i otrzymał nominację do Oscara za najlepszy film za Miejsce pod słońcem i Olbrzyma (1956). W kategorii za najlepszą reżyserię zdobył także trzy nominacje do Nagrody Akademii Filmowej za filmy: Wesoły sublokator (1943), Jeździec znikąd (1953) i Pamiętnik Anny Frank. Trzykrotnie nominowany był do Złotego Globu dla najlepszego reżysera, za filmy: Miejsce pod słońcem, Olbrzym oraz Pamiętnik Anny Frank[20][21].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b filmweb.pl
  2. ↑ Pendergast i Pendergast 2000 ↓, s. 953.
  3. ↑ Ladies Last (IMDb) w bazie IMDb (ang.)
  4. ↑ The Cohens and Kellys in Trouble (IMDb) w bazie IMDb (ang.)
  5. ↑ Pendergast i Pendergast 2000 ↓, s. 954.
  6. ↑ Schneider i Smith 2015 ↓, s. 126.
  7. ↑ Schneider i Smith 2015 ↓, s. 153.
  8. ↑ New York Magazine, 23 września 1996, s. 114
  9. ↑ a b Wilson 2012 ↓, s. 8.
  10. ↑ Conot 1983 ↓, s. 197.
  11. ↑ McBride 2011 ↓, s. 800.
  12. ↑ D-Day and 1945 film by Oscar winner now in colour "The Connexion" 02.06.2019 https://www.connexionfrance.com/article/French-news/D-Day-and-1945-film-by-Oscar-winner-George-Stevens-now-in-colour
  13. ↑ Schneider i Smith 2015 ↓, s. 258.
  14. ↑ Plesnar i Syska 2011 ↓, s. 798.
  15. ↑ Schneider i Smith 2015 ↓, s. 280.
  16. ↑ Schneider i Smith 2015 ↓, s. 322.
  17. ↑ Jedyna gra w mieście (IMDb) w bazie IMDb (ang.)
  18. ↑ George Stevens Biography (www.thefamouspeople.com)
  19. ↑ IMDb.com
  20. ↑ George Stevens - Nagrody (serwis filmweb.pl)
  21. ↑ George Stevens – lista nagród w bazie IMDb (ang.)

Bibliografia edytuj

  • Łukasz A. Plesnar, Rafał Syska: Kino amerykańskie lat 50.: złota dekada. W: Tadeusz Lubelski, Iwona Sowińska, Rafał Syska: Kino klasyczne. Historia kina, tom 2. Kraków: Universitas, 2011, s. 798. ISBN 97883-242-2234-6.
  • Steven Jay Schneider, Ian Haydn Smith: 1001 filmów, które musisz zobaczyć. Poznań: Elipsa, 2015. ISBN 978-83-245-9619-5.
  • Tom Pendergast, Sara Pendergast: International Dictionary of Film and Filmmakers. Wyd. 4. T. 2: Directors. St. James Press, 2000, s. 952–954. (ang.).
  • Kristi M. Wilson: Film and Genocide. University of Wisconsin Pres, 2012. ISBN 978-0-299-28563-0. (ang.).
  • Robert E. Conot: Justice at Nuremberg. Harper & Row, 1983. ISBN 978-0-06-015117-1. (ang.).
  • Joseph McBride: Searching for John Ford. Univ. Press of Mississippi, 2011. ISBN 978-1-60473-468-3. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=George_Stevens&oldid=72428684”