Giemzów
Giemzów – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łódzkim wschodnim, w gminie Brójce[2]. Położona nad rzeką Ner, która stanowi naturalną granicę z wsią Wandalin.
| wieś | |
 Widok dworu w Giemzowie wraz z otaczającym parkiem | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
209[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2006) |
188[2] |
| Strefa numeracyjna |
42 |
| Kod pocztowy |
95-006[3] |
| Tablice rejestracyjne |
ELW |
| SIMC |
0413216 |
Położenie na mapie gminy Brójce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu łódzkiego wschodniego  | |
 51°41′39″N 19°35′21″E/51,694167 19,589167[1]
| |
Historia edytuj
Wieś założył Stanisław Trzaska z Woli Rakowej w 1530 roku pod początkową nazwą "Struża". Od 1534 roku Giemzów należy do parafii w Rzgowie[2]. Prywatna wieś duchowna Giemzów czyli Stróża położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie piotrkowskim województwa sieradzkiego[4], własność krakowskiej kapituły katedralnej[5].
Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim i leżała w Królestwie Polskim. W XIX-wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego wymieniona jest jako wieś i folwark leżące w powiecie łódzkim w gminie Wiskitno i parafii Rzgów. W 1827 w miejscowości znajdowało się 16 domów zamieszkiwanych przez 130 mieszkańców. W 1870 miejscowy folwark zmienił właściciela zostając zakupiony za 31138 rubli srebrnych. Liczył on w sumie 595 mórg powierzchni w tym 522 gruntów ornych i ogrodów. Stało w nim 6 murowanych budynków oraz 8 drewnianych. Folwark oddzielono od dóbr Wiskitno w 1872[6].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa łódzkiego.
Giemzów jest w odległości około 500 m od planowanego zjazdu z autostrady A1 – wschodniej obwodnicy Łodzi – węzła Romanów.
Zabytki edytuj
Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[7] na listę zabytków wpisane są obiekty:
- zespół dworski, XVII-XIX w.:
- dwór, nr rej.: 131-VII-9 z 23.08.1946 oraz A/148/135 z 28.08.1967
- park, nr rej.: A/205 z 17.03.1977
Dwór edytuj
Dwór w Giemzowie jest datowany na przełom XVIII i XIX wieku. Został zbudowany na planie prostokąta z dwoma kwadratowymi alkierzami od strony ogrodu. Jest budynkiem parterowym z mieszkalnym poddaszem i dwutraktowym układem wnętrza z sienią i salonem na osi. W trakcie frontowym znajdują się dwa duże pokoje, od strony ogrodu – mniejsze. W fasadzie uwagę zwraca obudowany ganek z trójkątnym szczytem i wejściem między kolumnami. Naroża alkierzy ujęte są palami pilastrów. Dwór ma dach czterospadowy. Pod koniec XX wieku dwór został gruntownie odrestaurowany przez obecnego właściciela.
W dworze mieści się hotel z restauracją.
Park edytuj
Park rozciąga się na powierzchni 2,5 ha, w tym 1,3 ha stanowi powierzchnia leśna, a 0,3 ha staw. Całość składa się z części użytkowej, w południowo-zachodniej stronie, oraz części o charakterze wypoczynkowo-spacerowym w części północnej. W parku zachowały się planowo sadzone dwustuletnie lipy otaczające podjazd. żywopłoty grabowe osiągają wiek 150–200 lat, a pojedyncze graby są jeszcze starsze. W parku są także klony, jesion, akacja, topola i orzech jadalny.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 32496
- ↑ a b c d Adam Świć: Gmina Brójce: mapa turystyczno-krajoznawcza. Starowa Góra: Wydawnictwo Eko-Dent Anna Świć, 2006. ISBN 83-923424-1-0.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 298 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
- ↑ Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 68.
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. II, hasło "Giemzów". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1881. s. 557. [dostęp 2019-10-18].
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-17].
Linki zewnętrzne edytuj
- Giemzów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 557.