Gospodarka Chorwacji
 |
Ten artykuł od 2020-01 wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. |
Gospodarka Chorwacji – gospodarka mieszana, rozwijająca się gospodarka rynkowa po transformacji ekonomicznej w latach 90. XX wieku, której rozwój zaburzyła wojna w Chorwacji w latach 1991–1995, stopniowo odbudowana, bazuje w dużej mierze na sektorze usług, przede wszystkim na turystyce, która generuje ponad 17% PKB (2016).
.svg)
| |
| Informacje ogólne | |
| Waluta |
1 euro |
|---|---|
| Bank centralny | |
| Rok podatkowy | |
| Organizacje gospodarcze | |
| Dane statystyczne | |
| PKB (nominalny) | |
| PKB (ważony PSN) | |
| PKB per capita | |
| Wzrost PKB |
-1,1% (2013) |
| Struktura PKB |
usługi (69,2%) |
| Inflacja |
+2,3% (2013) |
| Zatrudnienie | |
| Stopa bezrobocia |
12,8% (2016)[2] |
| Wskaźniki jakości życia | |
| Ludność poniżej progu ubóstwa |
9,4% (2014)[4] |
| Finanse publiczne | |
| Dług publiczny |
84,1% PKB (2016)[2] |
| Deficyt budżetowy |
-1,8% PKB (2016)[2] |
| Przychody budżetowe |
21,47 mld USD (2016)[3] |
| Wydatki budżetowe |
22,72 mld USD (2016)[3] |
W 2015 roku, chorwacka gospodarka wyszła z sześcioletniej recesji dzięki wzrostowi konsumpcji i eksportu, notując wzrost realnego PKB w tempie 1,6% oraz spadek stopy bezrobocia o 1 punkt procentowy. Gospodarka przyspieszyła w 2016 roku – realny PKB wzrósł o 2.8% dzięki rosnącemu popytowi wewnętrznemu a stopa bezrobocia zmalała do 12,8%[2]. Dobra koniunktura przełożyła się na polepszenie wyników budżetowych – zmniejszenie deficytu budżetu państwa do 1,8% PKB oraz spadek długu publicznego do 84,1% PKB.
Według zimowej prognozy Komisji Europejskiej z 2017 roku, w 2017 roku Chorwacja ma zanotować wzrost gospodarczy na poziomie 3,1% dzięki coraz mocniejszej konsumpcji i inwestycjom finansowanym z funduszy europejskich. Aktualnie jest to jednak jeden z biedniejszych krajów Unii Europejskiej, bogatszy jedynie od Rumunii i Bułgarii.
Ustrój gospodarczy edytuj
Gospodarka Chorwacji opiera się na zasadach rynkowych (z zachowaniem dialogu społecznego między związkami zawodowymi a pracodawcami), swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, niezależności i samodzielności podmiotów gospodarczych oraz na równoprawności wszystkich form własności.
System walutowy edytuj
Do 2022 r. walutą narodową była kuna (HRK) a 1 kuna = 100 lip[5]. Kuna emitowana była przez Narodowy Bank Chorwacji[5]. Kurs kuny nie jest powiązany stałym parytetem z żadną walutą światową i jest ustalany przez rynek walutowy[5]. W praktyce gospodarka chorwacka jest w wysokim stopniu „zeuroizowana”, gdyż znaczna część kredytów i należności wyrażonych jest w euro[5]. Od 1 stycznia 2023 r. Chorwacja weszła do strefy walutowej Euro.
Struktura gospodarki edytuj
Gospodarka Chorwacji opiera się przede wszystkim na sektorze usług, który generuje ok. 60% PKB[5]. Najważniejszym sektorem gospodarki jest turystyka, która dostarcza ponad 17% PKB[5]. Dalszy udział w gospodarce ma przemysł przetwórczy – produkcja żywności i napojów, produktów naftowych, chemikaliów, artykułów chemicznych i wyrobów z metalu[5].
Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej edytuj
Przed rozpadem Jugosławii, gospodarka Chorwacji była jedną z najlepiej rozwiniętych gospodarek republik jugosłowiańskich[3]. W późnych latach 80. XX wieku rozpoczął się proces ekonomicznej transformacji i przestawienia gospodarki centralnie planowanej na wolnorynkową.
Gospodarka kraju poważnie ucierpiała podczas wojny w latach 1991–1995, kiedy doszło do zniszczenia bazy przemysłu i załamania produkcji krajowej[3]. W latach 2000–2007 gospodarka rosła w tempie 4–6% rocznie dzięki przychodom z turystyki i konsumpcji napędzanej kredytami[3].
W latach 2009–2014, Chorwacja znajdowała się w głębokiej recesji – produkt krajowy brutto spadł o 13% a stopa bezrobocia podwoiła się do ponad 17%, przy czym bezrobocie młodych wzrosło do rekordowego 50%[4]. Od 2013 roku Chorwacja objęta jest procedurą nadmiernego deficytu (ang. Excessive Deficit Procedure, EDP) nałożoną przez Radę Unii Europejskiej z terminem korekty deficytu do 2016 roku[6].
W 2015 roku, chorwacka gospodarka wyszła z sześcioletniej recesji dzięki wzrostowi konsumpcji i eksportu, notując wzrost realnego PKB w tempie 1,6% oraz spadek stopy bezrobocia o 1 punkt procentowy[2]. Gospodarka przyspieszyła w 2016 roku – realny PKB wzrósł o 2.8% dzięki rosnącemu popytowi wewnętrznemu a stopa bezrobocia zmalała do 12,8%[2]. Dobra koniunktura przełożyła się na polepszenie wyników budżetowych – zmniejszenie deficytu budżetu państwa do 1,8% PKB oraz spadek długu publicznego do 84,1% PKB[2].
Według zimowej prognozy Komisji Europejskiej z 2017 roku, w 2017 roku Chorwacja ma zanotować wzrost gospodarczy na poziomie 3,1% dzięki coraz mocniejszej konsumpcji i inwestycjom finansowanym z funduszy europejskich[2].
Uczestnictwo w organizacjach i porozumieniach edytuj
Chorwacja jest członkiem wielu organizacji o charakterze ekonomicznym[5]:
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Report for Selected Countries and Subjects. IMF, 2016. [dostęp 2017-03-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Croatia: Growth gathering steam. W: European Commission: Winter 2017 Economic Forecast - Croatia. January 2017, s. 80–81, seria: Institutional Paper 48. ISBN 978-92-79-64680-5. [dostęp 2017-03-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Chorwacja. CIA. [dostęp 2017-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-15)]. (ang.).
- ↑ a b Croatia. [w:] World Bank [on-line]. [dostęp 2017-03-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Chorwacja. [w:] MSZ [on-line]. 2017-01-17. [dostęp 2017-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-27)]. (pol.).
- ↑ EDP ongoing procedure Croatia. [w:] ec.europa.eu [on-line]. [dostęp 2017-03-26].