Gotowość bojowa – zdolność wojsk do podjęcia w określonym czasie działań bojowych. Poziom gotowości bojowej zależy od stanu morale wojsk, poziomu ich wyszkolenia i wyposażenia, stanu ukompletowania, stopnia zabezpieczenia materiałowego i technicznego oraz gotowości alarmowej i mobilizacyjnej. W niektórych rodzajach wojsk i sił zbrojnych rozróżnia się kilka stanów gotowości bojowej ustalonych odpowiednimi instrukcjami, regulaminami i rozkazami[1].

Stany gotowości bojowej edytuj

W 2018[2][a]

  • Stan stałej gotowości bojowej
Stała GB polega na wykonywaniu zadań bojowych i mobilizacyjnych przez oddziały o niepełnych stanach oraz gotowość do sprawnego mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek nowo formowanych i wydzieleniu ludzi do rozwijania bazy mobilizacyjnej[4].
  • Stan podwyższonej gotowości bojowej
Istotą podwyższonej GB jest stworzenie dogodnych warunków do sprawnego osiągania wyższych stanów gotowości bojowej. Realizowana jest pod pozorem ćwiczeń, kontroli oraz obsługi uzbrojenia i sprzętu lub innych zamierzeń szkoleniowych w miejscu stałej dyslokacji i w rejonach pełnienia dyżurów bojowych. W tym czasie zwiększa się ilość sił i środków w jednostce, ogranicza podróże służbowe i urlopy, wzmacnia ochronę dowództw, sztabów, stanowisk dowodzenia oraz obiektów wojskowych, odwołuje się przebywających poza jednostkami żołnierzy do macierzystych oddziałów. Można też zatrzymać w jednostkach przeszkalanych żołnierzy rezerwy, będących na przydziałach mobilizacyjnych lub wydawać wyznaczonym żołnierzom broń osobistą[5].
  • stan gotowości bojowej – zagrożenie wojenne
Gotowość bojowa zagrożenia wojennego to osiągnięcie gotowości do osłony zarówno granicy państwowej, jak i własnego terytorium. W tym stanie gotowości mobilizowane są jednostki wojskowe i realizowane przedsięwzięcia związane z osiągnięciem zdolności do działania głównych sił obronnych. W wojskach utrzymuje powyżej 80% stanu ewidencyjnego żołnierzy w gotowości do rozpoczęcia działań w czasie krótszym niż 12 godzin. Jednostki pobierają uzbrojenie i sprzęt oraz środki bojowe przechowywane poza MSD, wydawana jest żołnierzom amunicja, środki opatrunkowe i pakiety przeciwchemiczne oraz znaki tożsamości. Uzbraja się pojazdy bojowe, statki powietrzne oraz okręty, pozostałe zapasy amunicji ładuje się na środki transportu[3].
  • stan pełnej gotowości bojowej
Pełna GB to osiągnięcie przez siły zbrojne państwa zdolności do jego militarnej obrony. W tym stanie wszystkie jednostki osiągały zdolności do działań bojowych, rozwija się wojenny system uzupełnień, przekazywane są lub zniszczone dokumenty zbędne w działaniach bojowych, następuje przejście na gospodarkę i zaopatrywanie czasu wojennego oraz wprowadza się do użycia pieczęcie, numery przeznaczone na czas „W”, oznakowuje się pojazdy, statki powietrzne i okręty według zasad obowiązujących w czasie wojny, wprowadza w uczelniach i szkołach wojskowych odpowiednio dostosowane programy kształcenia żołnierzy[5].

Kategorie gotowości bojowej edytuj

Kategorie gotowości bojowej jednostek Sił Zbrojnych RP (2018)[6]
Kategoria Czas osiągania gotowości Procent ukompletowania jednostki
1 do 2 dni powyżej 80% etatu
2 3 – 5 dni
3 6 – 10 dni
4 11 – 20 dni
5 21 – 30 dni powyżej 60% etatu
6 31 – 60 dni ukompletowanie zmienne –

dostosowane do zadań

7 61 – 90 dni
8 91 – 180 dni
9 181 – 365 dni
10 powyżej jednego roku

Gotowość bojowa w NATO edytuj

Sił lądowych

W końcowym okresie zimnej wojny związki taktyczne i oddziały wojsk lądowych zaliczane były do 3 kategorii[7]:

  • kategoria A – sztaby związków taktycznych, jednostki o ukompletowaniu 80-85% stanu osobowego oraz 100% uzbrojenia, wyposażenia i zapasów
  • kategoria B – sztaby związków taktycznych, jednostki o ukompletowaniu 60-65% stanu osobowego oraz 100% uzbrojenia, wyposażenia i zapasów
  • kategoria C – jednostki o ukompletowaniu 50% stanu osobowego oraz 100% uzbrojenia, wyposażenia i zapasów.

Gotowość bojową do działań określana była w skali 1 do 5[7]:

  • gotowość bojowa nr 1 – 2 doby
  • gotowość bojowa nr 2 – od 2 do 4 dób
  • gotowość bojowa nr 3 – od 5 do 15 dób
  • gotowość bojowa nr 4 – od 6 do 30 dób
  • gotowość bojowa nr 5 – powyżej 30 dób
Marynarki wojennej

W końcowym okresie zimnej wojny siły morskie realizowały[8]:
W stałej gotowości bojowej

  • stałe i ruchome dozory okrętowe na morzu
  • w bazach morskich i punktach bazowania floty wq wydzielone okręty pełniły dyżur bojowy
  • utrzymywano okręty w I linii
  • utrzymywano okręty w rezerwie w gotowości od 3 do 7 dni
  • remontowane okręty (II linia) utrzymywano w gotowości do 30 dni

W podwyższonej gotowości bojowej

  • podwajano liczbę okrętów pełniących służbę dozorową
  • zwiększano do ponad 50% okręty będące w I linii, w gotowości 1–3 godzinnej
  • przenoszono do linii okręty rezerwy
  • przyspieszano remonty okrętów na stoczniach

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Szczegółowe zasady osiągania wyższych stanów gotowości bojowej objęte są tajemnicą. Przedstawione powyżej przedsięwzięcia mają charakter jedynie orientacyjny, wskazują na zakres spraw i problemów, jakie są związane z tym procesem[3].

Przypisy edytuj

  1. Laprus (red.) 1979 ↓, s. 130.
  2. Słownik militarny ↓, s. 125.
  3. a b Załęski 2018 ↓, s. 197.
  4. Załęski 2018 ↓, s. 195.
  5. a b Załęski 2018 ↓, s. 196.
  6. Załęski 2018 ↓, s. 195–186.
  7. a b Zarychta 2013 ↓, s. 289.
  8. Zarychta 2013 ↓, s. 290.

Bibliografia edytuj