Hana Benešová

pierwsza dama Czechosłowacji, żona Edvarda Beneša

Hana Benešová (ur. jako Anna Vlčková; ur. 16 lipca 1885 w Domaslavicach(inne języki), powiat Teplice, zm. 2 grudnia 1974 w Pradze) – małżonka drugiego prezydenta CzechosłowacjiEdvarda Beneša.

Hana Benešová
Ilustracja
Hana Benešová w latach 60. XX wieku
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1885
Domaslavice

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1974
Praga

Pierwsza dama Czechosłowacji
Okres

od 1935
do 1948

Małżonek

Edvard Beneš

Poprzedniczka

Charlotte Garrigue-Masaryková

Następczyni

Marta Gottwaldová

Życiorys edytuj

Pochodziła z biednej rodziny, w wieku 14 lat została przyjęta na wychowanie przez jej ciotkę[1][2].

Ze swoim przyszłym mężem poznała się w Paryżu za pośrednictwem przyjaciół, którzy uczyli się tam języka francuskiego, historii i literatury na Sorbonie[2]. Po zaręczynach w maju 1906 roku Anna zmieniła imię na Hana, ponieważ Anna miała przypominać Benešowi nieszczęśliwą miłość z młodości[3]. Ślub nastąpił w listopadzie 1909 roku w bazylice św. Ludmiły w Pradze[2][1][4].

Hana Benešová zawsze była dla męża podporą, dbała o dom i odgrywała rolę sekretarki. Podczas I wojny światowej oboje małżonkowie zgłosili się na ochotnika do obrony, a po wygnaniu Beneša na banicję Hana trafiła na 11 miesięcy do więzienia. Była osadzona w więzieniach w Pradze i Wiedniu[3]. Małżonkowie nie widzieli się przez trzy lata. Ponownie spotkali się w początkach 1919[2].

Po wyborze jej męża na prezydenta Czechosłowacji w 1935 roku pełniła funkcję pierwszej damy. W 1938 roku wraz z mężem udała się na emigrację[3].

W czasie II wojny światowej pracowała dla Czerwonego Krzyża w Wielkiej Brytanii. Zorganizowała w Londynie szkółkę dla czeskich dzieci, wspomagała także czechosłowackich żołnierzy na emigracji oraz występowała w BBC[3]. Po 1945 była przewodniczącą Czechosłowackiego Czerwonego Krzyża[2][5].

Po śmierci męża w 1948 spędziła resztę życia jako wdowa, na uboczu – zarówno w Pradze, jak i w willi Benešów w Sezimově Ústí[2]. Informacja o śmierci byłego prezydenta została podana przez komunistyczne media z kilkudniowym opóźnieniem[5]. Została pochowana w 1974 we wspólnym grobie z mężem na terenie ogrodów willi w Sezimově Ústí[4] (projektantem mauzoleum był Pavel Janák). Willę przekazała państwu z zastrzeżeniem, że ma tam powstać muzeum Edvarda Beneša. Komuniści zignorowali jej wolę[6], a muzeum otwarto dopiero w 2000, po uzyskaniu przez Czechy niepodległości.

Przypisy edytuj

  1. a b Michael Borovička, Hana Benešová: Skutečná dáma, kterou zbožňovali [online], iDNES.cz, 28 stycznia 2008 [dostęp 2024-02-21] (cz.).
  2. a b c d e f Benešová Hana [online], web.archive.org, 27 września 2009 [dostęp 2024-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-27].
  3. a b c d Mrs. Hana - on the occasion of 125th birth anniversary of Hana Benešová [online], vlada.gov.cz [dostęp 2024-02-21].
  4. a b Hana Benešová, rozená Anna Vlčková [online], Prague.eu [dostęp 2024-02-21] (cz.).
  5. a b Vinohrady: Hana Benešová [online], web.archive.org, 27 września 2007 [dostęp 2024-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-27].
  6. Manželky prezidentů: Hanu Benešovou národ ctil a miloval až do její smrti [online], Reflex.cz [dostęp 2024-02-21] (cz.).