Hannelore Kohl, właśc. Johanna Klara Eleonore Kohl z domu Renner (ur. 7 marca 1933 w Berlinie, zm. 5 lipca 2001 w Ludwigshafen am Rhein) – niemiecka tłumaczka, pierwsza żona kanclerza Niemiec Helmuta Kohla[1].

Hannelore Kohl
Ilustracja
Imię i nazwisko urodzenia

Johanna Klara Eleonore Renner

Data i miejsce urodzenia

7 marca 1933
Berlin

Data i miejsce śmierci

5 lipca 2001
Ludwigshafen am Rhein

Zawód, zajęcie

tłumacz

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RFN Order Zasługi Nadrenii-Palatynatu Order Zasługi Meklemburgii-Pomorza Przedniego

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

Hannelore Kohl urodziła się w 1933 roku dzielnicy Berlina - Schönebergu jako jedyne dziecko inżyniera firmy zbrojeniowej HASAG, wyróżnionego tytułem Wehrwirtschaftsführera Wilhelma Rennera (1890-1952), oraz jego żony Irene Merling (1897-1980)[2][3]. Rodzina przeniosła się w tym samym roku do Lipska, gdzie od 1939 roku Hannelore uczęszczała do szkoły powszechnej, a jesienią 1943 roku zdała egzamin wstępny do renomowanej Gaudigschule w dzielnicy Lipska - Gohlis. Po alianckim nalocie na Lipsk w grudniu 1943 roku wraz z matką została ewakuowane najpierw do Grimmy, a później do Döbeln, gdzie ukończyła szkołę średnią[4].

W czasie zimy 1944/1945 Hannelore pracowała jako pielęgniarka na dworcu w Döbeln, gdzie trafiali ranni z frontu wschodniego oraz ludność ewakuowana ze wschodnich miast Rzeszy. Pomagała przy grzebaniu zwłok, zmienianiu opatrunków i przy zaopatrzeniu uchodźców[5]. W ostatnich dniach wojny została wielokrotnie zgwałcona przez sowieckich żołnierzy i według jej słów: „jak worek cementu” wyrzucona przez okno. Doznała trwałego uszkodzenia kręgosłupa[6][7].

 
Hannelore Kohl z mężem i synami podczas wizyty w Lipsku (1975)

Na początku maja 1945 z matką udała się do Lipska, gdzie spotkały się z ojcem. W nalocie wojskowym aliantów na Lipsk w 1945 roku jej rodzinny dom został całkowicie zniszczony. Kiedy oddziały amerykańskie wycofały się z zachodniej Saksonii i Turyngii, by zrobić miejsce oddziałom radzieckim, rodzina uciekła do Mutterstadt w Palatynacie, gdzie mieszkali rodzice ojca. Początkowo rodzina mieszkała w pralni, później wielokrotnie przeprowadzała się[8].

Imię Hannelore jest zbitką imion Johanna i Eleonore.

Hannelore Kohl zdała maturę w 1951 roku. W tym samym roku rozpoczęła studia językoznawcze na Uniwersytecie Jana Gutenberga w Germersheim. Z powodu przedwczesnej śmierci ojca w 1952 roku, musiała przerwać jednak studia z powodów ekonomicznych[9]. Rozpoczęła następnie kształcenie w kierunku sekretarki specjalizującej się w dziedzinie języków obcych (niem. Fremdsprachensekretärin). Biegle opanowała język francuski i angielski. Po rezygnacji ze studiów, znalazła pracę w wydawnictwie Kohlhammer Verlag, a następnie od 1953 do 1960 jako asystent handlowy w przedsiębiorstwie chemicznym BASF z siedzibą w Ludwigshafen am Rhein[10].

Małżeństwo z Helmutem Kohlem edytuj

27 czerwca 1960 poślubiła Helmuta Kohla, którego poznała 12 lat wcześniej na zabawie szkolnej w Ludwigshafen. Para doczekała się dwóch synów – Waltera (ur. 1963) i Petera (ur. 1965)[4].

 
Hannelore Kohl wraz z Ronaldem Reaganem i jego żoną Nancy podczas wizyty w Waszyngtonie (1982)

Podczas sprawowania funkcji premiera Nadrenii-Palatynatu, a następnie kanclerza przez Helmuta Kohla, Hannelore towarzyszyła mu w wizytach krajowych i zagranicznych. Swoje umiejętności językowe z powodzeniem wykorzystywała w czasie oficjalnych spotkań z przywódcami innych państw świata. Udzielała się społecznie, wspierając szereg organizacji społecznych i fundacji. W 1983 roku powołała fundację - Kuratorium ZNS, zajmującą się pomocą ofiarom wypadków, zmagających się z uszkodzeniami centralnego układu nerwowego oraz rehabilitacją osób z urazami czaszko-mózgowymi[8]. Nazwa fundacji w 2005 roku została przemianowana na ZNS – Hannelore Kohl Stiftung[11]. Z jej inicjatywy fizyk i pionier przemysłu komputerowego Heinz Nixdorf wdrożył w niemieckich klinikach pierwsze programy umożliwiające pacjentom z urazem mózgu, komunikację z otoczeniem z wykorzystaniem komputera. Od 1993 fundacja przyznaje stypendia dla młodych naukowców w dziedzinie rehabilitacji neurologicznej[12].

Hannelore Kohl otrzymała tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Greifswaldzie oraz Złoty Medal Niemieckiego Towarzystwa Chirurgii Urazowej[13].

Ostatnie lata i śmierć edytuj

 
Grób Hannelore Kohl na cmentarzu w Ludwigshafen (2014)

W wydanym w marcu 2001 oświadczeniu przyznała, że od 1993 roku cierpi na alergię świetlną (fotodermatozę), spowodowaną prawdopodobnie przez wcześniejsze leczenie penicyliną. W związku z aferą finansową w CDU, na czele której stał Helmut Kohl próbowano wciągnąć ją w krąg zamieszanych w nią osób, dodatkowo w 2000 roku jej samej zarzucono sprzeniewierzenie pieniędzy prowadzonej przez nią fundacji, co jednak nigdy nie zostało potwierdzone. Nagonka medialna oraz informacja lekarzy o braku perspektyw leczenia spowodowały pogorszenie się jej stanu zdrowia, prawie nie opuszczała domu, nie wzięła także udział w ślubie syna Petera, który odbył się w Stambule 28 maja 2001[14][15][16].

5 lipca 2001, podczas nieobecności męża w ich domu w Ludwigshafen am Rhein, popełniła samobójstwo, zażywając nadmierną dawkę leków nasennych. Mężowi i synom zostawiła list pożegnalny[17].

Uroczystości pogrzebowe z licznym udziałem mieszkańców odbyły się w obrządku katolickim w katedrze w Spirze. Następnie Hannelore Kohl została pochowana w grobie rodzinnym na cmentarzu w dzielnicy Ludwigshafen -Friesenheim, gdzie pochowani są również jej teściowie[18].

Na pamiątkę Hannelore Kohl, miasto Ludwigshafen nazwało nadreńską promenadę jej imieniem[19].

Odznaczenia edytuj

Publikacje edytuj

  • Hannelore Kohl: Kulinarische Reise durch deutsche Lande. wyd. Zabert Sandmann, Monachium, 1999, ISBN 3-924678-87-1 (książka kucharska).
  • Hannelore Kohl: Was Journalisten „anrichten”. wyd. Pfälzische Verlagsanstalt, Landau, 1986, ISBN 3-87629-098-8 (z tekstami Helmuta Kohla).

Przypisy edytuj

  1. Deutsche Biographie, Kohl, Hannelore - Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2023-03-19] (niem.).
  2. Schwan, Heribert: Die Frau an seiner Seite: Leben und Leiden der Hannelore Kohl, 2012, s. 8.
  3. Lisa Marie Irene Renner [online], geni_family_tree [dostęp 2023-03-21] (pol.).
  4. a b Dona Kujacinski, Peter Kohl: Hannelore Kohl – Ihr Leben. Droemer Knaur, Monachium 2002, ISBN 978-3-4267-7660-5.
  5. NACHRICHTEN, Der lange Weg in den Tod [online], n-tv.de [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  6. Die Frau hinter dem Panzer, Zeit Online / Tagesspiegel, 14 czerwca 2011.
  7. Jan Fleischhauer, Biografien: Sehnsucht nach dem Ende, „Der Spiegel”, 11 czerwca 2011, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  8. a b Biografie auf fembio.org, abgerufen am 10. Juni 2011.
  9. Aktenfund: Immatrikulation von Hannelore Kohl | Blog Universitätsarchiv [online], www.blogs.uni-mainz.de [dostęp 2023-03-21].
  10. Hannelore Kohl: Das Leben der perfekten Kanzlergattin - WELT [online], DIE WELT [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  11. Stiftung [online], www.hannelore-kohl-stiftung.de, 29 kwietnia 2020 [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  12. Historie [online], www.hannelore-kohl-stiftung.de, 13 listopada 2015 [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  13. Hannelore Kohl - Universität Greifswald [online], www.uni-greifswald.de [dostęp 2023-03-21].
  14. Hannelore Kohl (†68): Das ist die Krankheit, die sie in den Selbstmord trieb [online], BUNTE.de [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  15. Hannelore Kohl: „Das war nicht auszuhalten“, „FAZ.NET”, ISSN 0174-4909 [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  16. Filip Gańczak, Piekło rodziny Kohlów [online], Newsweek, 24 lipca 2011 [dostęp 2023-03-21] (pol.).
  17. e, "In Wahrheit war sie tief depressiv" [online], Deutschlandfunk [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  18. Nach der Selbsttötung: Hannelore Kohls letzte Botschaft, „Der Spiegel”, 7 lipca 2001, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  19. Deutsche Welle, Spór o Hannelore Kohl | DW | 10.07.2011 [online], DW.COM [dostęp 2022-02-21] (pol.).
  20. a b Klaus Brinkbäumer i inni, »Ich verbrenne von innen«, „Der Spiegel”, 8 lipca 2001, ISSN 2195-1349 [dostęp 2023-03-21] (niem.).
  21. Der Verdienstorden des Landes Mecklenburg-Vorpommern - Regierungsportal M-V [online], www.regierung-mv.de [dostęp 2024-01-10].

Bibliografia edytuj