Harald Poelchau
Harald Poelchau (ur. 5 października 1903 w Poczdamie, zm. 29 kwietnia 1972 w Berlinie) – niemiecki duchowny więzienny pochodzący ze Śląska, teolog, opozycjonista w okresie III Rzeszy związany z Kręgiem z Krzyżowej.
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
5 października 1903 |
| Data i miejsce śmierci |
29 kwietnia 1972 |
| Miejsce pochówku | ?↗ |
| Wyznanie | |
Życiorys edytuj
Urodził się w rodzinie poczdamskiego pastora. Dzieciństwo spędził na Śląsku[1]. W 1922 rozpoczął studia teologiczne w Bethel[1]. Później studiował na uniwersytetach w Tybindze i Marburgu. Ponadto studiował także opiekę społeczną na jednej z niemieckich prywatnych szkół wyższych. Przez lata sprawował funkcję prezesa Niemieckiego Zrzeszenia Sądów dla Nieletnich i Pomocy przy Sądach Młodzieżowych[1]. W 1931 obronił dysertację doktorską poświęconą Paulowi Tillichowi – wiodącemu przedstawicielowi religijnego socjalizmu[1]. Od końca 1932 podejmował starania o mianowanie duszpasterzem więziennym w Berlinie. W kwietniu 1933 został pierwszym duchownym zatrudnionym przez reżim narodowo-socjalistyczny w zakładzie karnym[1]. Jako pracownik służby więziennej stał się wkrótce ważnym wsparciem dla ofiar narodowo-socjalistycznej machiny przemocy. Setkom skazanych na karę śmierci towarzyszył w drodze na miejsce kaźni[1].
Od 1941 należał do grupy opozycjonistów skupionych wokół Helmutha Jamesa von Moltkego[2][1]. Brał też udział w pierwszym zjeździe w Krzyżowej[1]. Po nieudanym zamachu na Hitlera z 20 lipca 1944 roku udało mu się przekazać wielu członkom rodzin spiskowców ostatnie wiadomości od uwięzionych opozycjonistów[1]. Niezdekonspirowany przed gestapo dożył końca wojny[1].
Publikacje edytuj
W dorobku publikacyjnym H. Poelchaua znajdują się m.in.[3]:
- Harald Poelchau Die letzten Stunden: Erinnerungen eines Gefängnispfarrers. Aufgezeichnet von Alexander Graf Stenbock-Fermor, 3. Auflage. Verlag Volk und Welt, Berlin 1987, ISBN 3-353-00096-8 (Erstausgabe 1949).
- Werner Maser, Harald Poelchau Der Mann der tausend Tode starb, Pabel-Moewig Verlag, Rastatt 1986, ISBN 3-8118-4361-3.
- Werner Maser, Harald Poelchau Pfarrer am Schafott der Nazis: Der authentische Bericht des Mannes, der über 1000 Opfer des Hitler-Regimes auf ihrem Gang zum Henker begleitete, 1. Auflage. Pabel-Moewig Verlag, Rastatt 1982, ISBN 3-8118-3155-0 (Originalausgabe).
- Harald Poelchau Die Ordnung der Bedrängten: Autobiographisches und Zeitgeschichtliches seit den zwanziger Jahren, Hentrich und Hentrich, Berlin 1963, ISBN 3-933471-50-8 (Neuauflage).
- Harald Poelchau Das Menschenbild des Fürsorgerechts: Eine ethisch-soziologische Untersuchung, Protte-Verlag, Poczdam 1932 (Buchausgabe seiner Dissertation von 1931).
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Harald Poelchau. Gedenkstätte Deutscher Widerstand. [dostęp 2018-02-13]. (niem.).
- ↑ Sebastian Fikus: Opór w III Rzeszy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, 2011, s. 44. ISBN 978-83-62736-43-0.
- ↑ Materiały dot. Haralda Poelchaua. Katalog Niemieckiej Biblioteki Narodowej. [dostęp 2018-02-13]. (niem.).
Bibliografia edytuj
- Franz von Hammerstein: Poelchau, Harald. deutsche-biographie.de. [dostęp 2018-02-13]. (niem.).