Henryk Lew (niem. Heinrich der Löwe) (ur. 1129, zm. 6 sierpnia 1195 w Brunszwiku) – książę Saksonii Henryk III 1142–1180 i Bawarii Henryk XII 1156–1180 z dynastii Welfów.

Henryk Lew
Ilustracja
Wizerunek herbu
książę Saksonii
Okres

od 1142
do 1180

książę Bawarii
Okres

od 1156
do 1180

Dane biograficzne
Dynastia

Welfowie

Data urodzenia

1129

Data i miejsce śmierci

6 sierpnia 1195
Brunszwik

Ojciec

Henryk X Pyszny

Matka

Gertruda

Żona

Matylda Plantagenet

Dzieci

Henryk, Otto, Wilhelm

Koronacja Henryka Lwa i Matyldy w ewangeliarzu
Tzw. lew brunszwickizoomorficzny pomnik ku czci Henryka Lwa na zamku w Dankwarderode

Henryk Lew był synem księcia bawarskiego Henryka Pysznego i wnukiem po kądzieli cesarza Lotara III. Po dojściu do władzy Konrada III, króla Niemiec z rodu Hohenstaufów, jego ojciec został wygnany z kraju, a dziedzictwo Henryka przepadło (Bawarię otrzymali Babenbergowie, a Saksonię Askańczycy). Dopiero po śmierci Henryka Pysznego (w 1139 r.), Saksonia wróciła w ręce Henryka Lwa (w 1142 r.), za sprawą wstawiennictwa jego babki Rychezy, żony Lotara III. W 1156 r. odzyskał Bawarię również za sprawą kobiety. Jego owdowiała matka Gertruda (córka cesarza Lotara III i Rychezy) została bowiem wydana za Henryka Jasomirgotta z rodu Babenbergów, który wówczas władał Bawarią. Kiedy Babenberg został księciem Austrii, Bawaria przypadła jego pasierbowi. Henryk Lew ożenił się z Matyldą Plantagenet (córką króla AngliiHenryka II), z którą miał syna – Otto IV z Brunszwiku, późniejszego cesarza rzymskiego.

W 1147 podjął nieudaną wyprawę przeciw państwu plemiennemu Obodrzyców na terenach obecnej Meklemburgii, jednak zmusił książąt Pomorza Zachodniego (określanego również jako Pomorze Przednie) do uznania jego władzy w stosunku lennym. W latach 1160–1163 ostatecznie podbił ziemie Obodrzyców, następnie wraz z Danią pokonał Wieletów, zdobył wpływy na Pomorzu Zachodnim i wyspie przybrzeżnej Rugii. Wprowadzał chrześcijaństwo w nadbałtyckich ziemiach słowiańskich, gdzie lokował osadników niemieckich. Potęgą dorównywał niemal cesarzowi Fryderykowi I Barbarossie, jednak w 1176 popadł w zatarg z nim, następnie został osądzony i skazany na banicję. Ostatecznie Henryk Lew utracił długo budowane dziedzictwo Welfów, które następnie uległo rozpadowi.

Miasta założone przez Henryka Lwa edytuj

  • 1154 – Ratzeburg
  • 1158 – Monachium
  • 1159 – Lubeka (Lübeck) na miejscu obodrzyckiej osady handlowej zdobytej w roku 1158
  • 1160 – Schwerin
  • Przebudował Brunszwik na swą rezydencję jako symbol swej potęgi i w 1166 zlecił, aby ustawiono tam pomnik lwa, w 1173 zlecił rozpoczęcie budowy kościoła pw. św. Błażeja, późniejszej katedry w Brunszwiku, gdzie został pochowany.

Linki zewnętrzne edytuj