Ignacy Tadeusz Baranowski

polski historyk, bibliotekoznawca

Ignacy Tadeusz Baranowski (ur. 4 lutego 1879 w Lublinie, zm. 26 listopada 1917 w Warszawie) – polski historyk, bibliotekoznawca, członek Towarzystwa Historycznego we Lwowie[1].

Ignacy Tadeusz Baranowski
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1879
Lublin

Data i miejsce śmierci

26 listopada 1917
Warszawa

Zawód, zajęcie

historyk, bibliotekoznawca

Życiorys edytuj

Był synem prawnika Wojciecha i Teofili z Kudelskich. Jego stryj Ignacy Baranowski był profesorem terapii ogólnej i diagnostyki lekarskiej Uniwersytetu Warszawskiego, a szwagier Władysław Natanson – profesorem fizyki teoretycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podstawowe wykształcenie uzyskał w domu rodzinnym, następnie uczęszczał do V Gimnazjum w Warszawie i gimnazjów w Rydze i Petersburgu. Studiował historię na Uniwersytecie Moskiewskim (1898-1903) i historię gospodarczą na Uniwersytecie w Lipsku (1907-1908). W 1904 uzyskał stopień kandydata nauk na uniwersytecie moskiewskim na podstawie pracy Sejmy polski i litewski przed Unią Lubelską; w 1906 obronił doktorat na UJ (praca Podlasie w przededniu Unji Lubelskiej)[2].

 
Ignacy Tadeusz Baranowski portret

Pracował w Archiwum Skarbowym w Warszawie, od 1909 w Bibliotece Ordynacji Krasińskich w Warszawie (od 1911 dyrektor). Prowadził wykłady z historii średniowiecznej gospodarczej w warszawskim Towarzystwie Kursów Naukowych (1913-1914)[3], od 1916 był docentem w Katedrze Historii Polski Uniwersytetu Jagiellońskiego i tam również wykładał historię gospodarczą średniowiecza. W 1909 został członkiem rzeczywistym Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, pełnił funkcję sekretarza Komisji Historycznej Towarzystwa. W 1906 należał do grona założycieli Towarzystwa Miłośników Historii, a krótko przed śmiercią został wybrany na przewodniczącego Związku Bibliotekarzy Polskich (1917)[2]. Od kwietnia do sierpnia 1917 r. wchodził w skład Komisji Archiwalnej Tymczasowej Rady Stanu[4]

Specjalizował się w nowożytnej historii gospodarczej Polski, zajmował się ponadto bibliotekoznawstwem i edytorstwem. Był jednym z pionierów badań różnic ustrojowych wsi polskich w zależności od warunków geograficznych. Interesował się problematyką feudalizmu i spraw agrarnych w Polsce od XV do XVIII wieku, a także dziejami rodów patrycjuszowskich dawnej Warszawy. Przeprowadził zmiany w Bibliotece Ordynacji Krasińskich – zainicjował katalog działowy, wyodrębnił i zinwentaryzował działy specjalne (starodruków, rękopisów, rycin i map). Przygotował do wydania m.in. Materiały do dziejów wsi polskiej XVI-XVIII wieku (1909)[5], Księgi referendarskie, 1582-1602 (1910)[6], Inwentarze pałacu Krasińskich, później Rzeczypospolitej (1910)[7]. Ponadto opublikował m.in.:

  • Komisje porządkowe w latach 1765-1788 (1907),
  • Z dziejów feudalizmu na Podlasiu (1907),
  • Wieś polska w okresie między Unią Lubelską a Konstytucją 3 Maja (1908),
  • Biblioteka Załuskich w Warszawie (1912)[8],
  • Wieś i folwark (1914),
  • Wsie holenderskie na ziemiach polskich (1915),
  • Biblioteka Ordynacji Krasińskich w Warszawie (1917)[9],
  • Przemysł Polski w XVI wieku (1919)[2].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera S, rząd 2, grób 23)[10].

Przypisy edytuj

  1. Teofil Emil Modelski, Towarzystwo Historyczne 1914-1924, w: Kwartalnik Historyczny, rocznik LI, zeszyt 1-2, Lwów 1937, s. 66.
  2. a b c Biogramy uczonych polskich, część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J (red.) A. Śródka, P. Szczawiński, Wrocław 1983, s. 72-74.
  3. Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 128 Podkarpacka BC – wersja elektroniczna
  4. A. Rybarski, Centralny zarząd archiwalny w odrodzonej Rzeczypospolitej polskiej, „Archeion”, T. I (1927), s. 4.
  5. Materyały do dziejów wsi Polskiej. Z. 1 [online], polona.pl [dostęp 2019-05-21].
  6. Ignacy Tadeusz Baranowski, Księgi referendarskie 1582-1602. T. 1 [online], polona.pl [dostęp 2019-05-21].
  7. Ignacy Tadeusz Baranowski, Inwentarze pałacu Krasińskich później Rzeczypospolitej [online], polona.pl [dostęp 2019-05-21].
  8. Ignacy Baranowski, Biblioteka Załuskich w Warszawie [online], polona.pl [dostęp 2019-05-21].
  9. Biblioteka Ordynacyi Krasińskich w Warszawie [online], polona.pl [dostęp 2019-05-21].
  10. Cmentarz Stare Powązki: IGNACY BARANOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-03-10].

Bibliografia edytuj

  • Biogramy uczonych polskich, część I: Nauki społeczne, zeszyt 1: A-J (red.) A. Śródka, P. Szczawiński, Wrocław 1983.
  • Rybarski A., Centralny zarząd archiwalny w odrodzonej Rzeczypospolitej polskiej, „Archeion”, T. I (1927), s. 1-14.

Linki zewnętrzne edytuj