Język kurmandżi, kurdi, północnokurdyjski[1] – język z grupy irańskiej.

Kurmancî, Kurdî
Obszar

Turcja, Syria, Irak, Iran, Liban, Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Turkmenistan

Liczba mówiących

ok. 14,6 mln

Pismo/alfabet

alfabet łaciński, zmodyfikowane arabskie, cyrylica, ormiańskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 3 środek szerszej komunikacji
Kody języka
ISO 639-2 brak
ISO 639-3 kmr
IETF kmr
Glottolog nort2641
Ethnologue kmr
WALS kji
SIL kmr
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku kurdyjskim
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Liczbę osób posługujących się językiem kurmandżi ocenia się na ok. 14,6 mln, z czego 8 miliony zamieszkują wschodnie regiony Turcji[1]. Pozostali użytkownicy kurmandżi to mieszkańcy Syrii, Iranu, Iraku, Libanu, Armenii, Gruzji, Azerbejdżanu i Turkmenistanu[1].

W klasyfikacji Ethnologue tworzy tzw. makrojęzyk kurdyjski, wraz z sorani (środkowokurdyjskim) i południowokurdyjskim[2]. Bywa podkładany pod pojęcie języka kurdyjskiego. Niemniej między północno- a środkowokurdyjskim istnieją silne różnice w zakresie morfologii, które utrudniają wzajemne zrozumienie[3].

Ethnologue wyróżnia następujące dialekty kurmandżi: boti (botani), marashi, ashiti, bayezidi, hekari, shemdinani, shikakî, silivî, mihemedî[1].

W 1932 r. powstał system pisma na bazie alfabetu łacińskiego. Alfabetem łacińskim posługuje się ludność w Turcji i Syrii. Do zapisywania języka kurmandżi wykorzystywane bywa też pismo arabskie (Iran, Irak, Syria, Liban), cyrylica (Rosja, Armenia) lub pismo ormiańskie (Armenia)[1].

System pisma edytuj

Odmiana kurmandżi jest zapisywana przede wszystkim alfabetem łacińskim w wersji tureckiej (nieco zmodyfikowanej):

Litera Wymowa Opis
a [a] jak polskie „a”
b [b] jak polskie „b”
c [] jak polskie „dż”
ç [] jak polskie „cz”
d [d] jak polskie „d”
e [ɛ] krótkie otwarte „e”
ê [e] długie zamknięte „e”
f [f] jak polskie „f”
g [g] jak polskie „g”
h [h] przydechowe „h”
i [ə] krótkie zredukowane „e”
î [i] długie „i”
j [ʒ] jak polskie „ż”
k [k] jak polskie „k”
l [l] jak polskie „l”
m [m] jak polskie „m”
n [n] jak polskie „n”
o [ɔ] jak polskie „o”
p [p] jak polskie „p”
q [q] gardłowe „k”
r [r] jak polskie „r”
s [s] jak polskie „s”
ş [ʃ] jak polskie „sz”
t [t] jak polskie „t”
u [ʊ] niezaokrąglone „u”
û [u] długie „u”
w [w] jak polskie „ł”
x [χ] jak polskie „ch”
y [j] jak polskie „j”
z [z] jak polskie „z”

Przypisy edytuj

  1. a b c d e David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Kurdish, Northern, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
  2. David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Kurdish, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
  3. Haig 2019 ↓, s. 273.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj