Jan Hanasz

polski astronom, opozycjonista w okresie PRL

Jan Bolesław Hanasz (ur. 29 lipca 1934 w Toruniu[1], zm. 18 października 2020[2]) – polski astronom, absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracownik Centrum Badań Kosmicznych PAN w Toruniu. Członek polskich i zagranicznych organizacji astronomicznych. Były pracownik Zakładu Astronomii Polskiej Akademii Nauk (PAN) i kierownik Pracowni Astrofizyki. Opozycjonista w czasach PRL.

Jan Hanasz
Data i miejsce urodzenia

29 lipca 1934
Toruń

Data śmierci

18 października 2020

Instytucja

Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności

Życiorys edytuj

Studiował astronomię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po ukończeniu studiów w 1955 roku podjął pracę w Zakładzie Astronomii PAN w Toruniu, który od 1976 roku nosi nazwę Centrum Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika PAN, gdzie pracował do 1994 roku. W latach 1981–1985 był kierownikiem pracowni astrofizyki. W 1994 roku podjął pracę w Centrum Badań Kosmicznych PAN w Toruniu. Habilitował się w 1981 roku. Tytuł profesora otrzymał w 2007 roku[3].

W latach 80. był działaczem podziemnej „Solidarności”, m.in. w latach 1982–1984 kierował Regionalną Komisją Wykonawczą NSZZ „Solidarność” w Toruniu. Był jednym z organizatorów podziemnego pisma Toruński Informator Solidarności[4] oraz podziemnego radia w Toruniu (razem z Jerzym Wieczorkiem, Jerzym Jeśmianowiczem i Zygmuntem Turło) oraz Telewizji Solidarność (razem z Zygmuntem Turło i Eugeniuszem Pazderskim – konstruktorami aparatury potrzebnej do przeprowadzenia akcji). We wrześniu 1985 roku aresztowany, skazany w styczniu 1986 roku na 1 rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata[1].

Członek kapituły Fundacji Polcul. W 2009 roku za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5]. W 2017 roku otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–1989. Tom 2, wyd. Ośrodek KARTA, Warszawa 2002.
  2. Zmarł prof. Jan Hanasz, bohater podziemnej toruńskiej „Solidarności”
  3. Odszedł Jan Hanasz: radioastronom, pionier badań kosmicznych, bohater „Solidarności” [online], www.urania.edu.pl [dostęp 2020-10-23] (pol.).
  4. Agata Szczygielska-Jakubowska: Zmarł prof. dr hab. Jan Hanasz. Jeden z filarów podziemnej "Solidarności". 2020-10-21. [dostęp 2020-10-21].
  5. Obchody rocznicy stanu wojennego w Toruniu. prezydent.pl, 2009-12-12.
  6. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Bydgoszcz, 20 marca 2017. ipn.gov.pl.

Bibliografia edytuj