Jan Latalski

arcybiskup gnieźnieński

Jan Latalski herbu Prawdzic (ur. 1463, zm. 29 sierpnia 1540 w Skierniewicach) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, prepozyt kapituły katedralnej poznańskiej w latach 15231525[1], sekretarz króla Zygmunta I Starego[2].

Jan Latalski
Prymas Polski
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Polska

Data urodzenia

1463

Data i miejsce śmierci

29 sierpnia 1540
Skierniewice

Arcybiskup gnieźnieński
Okres sprawowania

1537–1540

Prymas Polski
Okres sprawowania

1537–1540

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

1536

Sakra biskupia

brak danych

Życiorys edytuj

Pochodził z zasłużonej wielkopolskiej rodziny. Ojciec Jan (zm. 1517) pełnił urząd kasztelana gnieźnieńskiego. Bracia przyrodni: Janusz (zm. 1557) był kasztelanem gnieźnieńskim, lędzkim, wojewodą inowrocławskim i poznańskim, Jerzy (zm. 1556), kasztelanem lądzkim.

Studiował na Akademii Krakowskiej. Dzierżył liczne beneficja kościelne w Wielkopolsce, był między innymi plebanem w Sławnie w 1482 roku i w pobliskich Pobiedziskach w 1493 roku oraz proboszczem parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Kostrzynie. W latach 1498-1505 był kanclerzem Elżbiety Rakuszanki, od 1504 sekretarzem królewskim. Jako wysłannik Zygmunta I Starego prowadził rokowania z Krzyżakami w Toruniu w 1511. W 1517 prowadził rokowania z hospodarem Mołdawii. W 1525 został biskupem poznańskim dzięki królowej Bonie.

Był posłem Zygmunta I Starego na sejmik województwa poznańskiego i kaliskiego w Środzie w 1517 roku[3].

W swojej diecezji dokonał wielu inwestycji sakralnych, uposażając Akademię Lubrańskiego, której wysoki poziom nauczania zapewniał m.in. zaproszony przez biskupa Krzysztof Hegendorfer. W 1536 został wybrany biskupem krakowskim. W 1537 został arcybiskupem gnieźnieńskim i Prymasem Polski, zmarł w 1540 r., został pochowany w kaplicy NMP w Katedrze Gnieźnieńskiej.

Przypisy edytuj

  1. Konrad Lutyński, Poznańscy prałaci i kanonicy w XVI wieku, w: Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 1/2, 1994 s. 138.
  2. Andrzej Wyczański, Między kulturą a polityką. Sekretarze Zygmunta Starego 1506-1548, Warszawa 1990, s. 256.
  3. Andrzej Wyczański, Posłowie Zygmunta I na sejmiki, w: Władza i społeczeństwo XVI i XVII w., Warszawa 1989, s. 196.

Bibliografia edytuj

  • Jan Korytkowski, Arcybiskupi gnieźnieńscy : prymasowie i metropolici polscy od roku 1000 aż do roku 1821 czyli do połączenia arcybiskupstwa gnieźnieńskiego z biskupstwem poznańskim. T. 1 -5, według źródeł archiwalnych oprac. Jan Korytkowski, Poznań : Druk. Kuryera Poznańskiego
  • Jan Korytkowski, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych. T.1-4.
  • Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem: poczet prymasów Polski. Poznań: Oficyna Wydawnicza G & P, 2000. ISBN 83-7272-017-7.

Linki zewnętrzne edytuj