Jerzy (Pańkowski)
Jerzy (pełny tytuł: Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Jerzy, Prawosławny Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński), imię świeckie Mariusz Pańkowski (ur. 4 sierpnia 1974 w Białymstoku) – polski arcybiskup prawosławny, ordynariusz diecezji wrocławsko-szczecińskiej, Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego, podporucznik. Profesor nauk teologicznych, rektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie w kadencji 2020–2024, wcześniej prorektor tej uczelni.
| Mariusz Pańkowski | |
| Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 sierpnia 1974 |
| Arcybiskup wrocławski i szczeciński | |
| Okres sprawowania |
od 16 maja 2017 |
| Prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego | |
| Okres sprawowania |
od 2010 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne |
17 grudnia 1993 |
| Diakonat |
1 stycznia 1995 |
| Prezbiterat |
15 października 1998 |
| Chirotonia biskupia |
28 stycznia 2007 |
| Data konsekracji |
28 stycznia 2007 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||
| Konsekrator | |||||||||||||
| Współkonsekratorzy |
Pantelejmon (Kalpakidis), Szymon (Romańczuk), Jeremiasz (Anchimiuk), Abel (Popławski), Symeon (Szostacki), Efrem (Kycaj), Miron (Chodakowski), Jakub (Kostiuczuk), Grzegorz (Charkiewicz), Krzysztof (Rakintzakis), Mitrofan (Jurczuk), Damaskin (Karpathakis), Melecjusz (Jehorenko) | ||||||||||||
| |||||||||||||
 podporucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
od 2010 |
| Stanowiska |
prawosławny biskup polowy Wojska Polskiego |
| Odznaczenia | |
   
| |
Młodość i wczesna działalność edytuj
W wieku 12 lat zaczął przysługiwać w soborze św. Mikołaja w Białymstoku. W tym okresie po raz pierwszy spotkał się z biskupem Sawą (Hrycuniakiem), co przesądziło o jego późniejszej decyzji o wstąpieniu do monasteru. Według własnych wspomnień biskupa Jerzego, decyzję tę podjął w wieku trzynastu lat, zaś jako piętnastolatek, 31 maja 1989, złożył u biskupa Sawy podanie o zgodę na złożenie wieczystych ślubów mniszych. Duchowny skierował go do monasteru w Supraślu jako posłusznika, pod opiekę jego przełożonego Mirona (Chodakowskiego)[1].
Równocześnie ze wstąpieniem do monasteru Mariusz Pańkowski rozpoczął naukę w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie, które ukończył z wyróżnieniem w 1993, zdając równocześnie egzamin dojrzałości[2]. 17 grudnia 1993 przyjął postrzyżyny zakonne w riasofor[3]. Pracował jako nauczyciel religii prawosławnej w przedszkolu w Supraślu[1].
W 1993 rozpoczął w trybie zaocznym studia teologiczne w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej[1]. Następnie został skierowany do kontynuowania nauki na Wydziale Teologii Narodowego Uniwersytetu Ateńskiego. Przed podjęciem studiów przebywał rok w monasterze Paraklet w pobliżu Aten[1].
W trakcie studiów zdał egzamin państwowy z języka greckiego, nauczył się również koine[3]. 1 stycznia 1995 otrzymał święcenia diakońskie z rąk arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Sawy[3]. 10 września 1998 złożył w monasterze w Supraślu wieczyste śluby mnisze, przyjmując imię zakonne Jerzy na cześć świętego mnicha Jerzego Chozewity[2].
15 października 1998 otrzymał święcenia kapłańskie z rąk patriarchy ekumenicznego Bartłomieja w cerkwi Hagia Sophia w Białymstoku[4]. 30 kwietnia 1999 otrzymał godność ihumena, zaś 4 maja tego samego roku został namiestnikiem stauropigialnego monasteru św. Onufrego w Jabłecznej[2] Od 3 kwietnia 2000 archimandryta[3].
Biskup edytuj
28 listopada 2006 Święty Sobór Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego zdecydował o powołaniu archimandryty Jerzego na biskupa-wikariusza diecezji warszawsko-bielskiej z tytułem biskupa siemiatyckiego[3].
28 stycznia 2007[3] odbyła się chirotonia biskupia archimandryty Jerzego w soborze św. Marii Magdaleny w Warszawie. Pierwsza Święta Liturgia celebrowana przez bpa Jerzego w Siemiatyczach odbyła się 15 lutego tegoż roku[5].
16 maja 2017 na nadzwyczajnym posiedzeniu Świętego Soboru Biskupów PAKP podniesiony do rangi arcybiskupa i mianowany – w związku ze śmiercią abpa Jeremiasza – ordynariuszem prawosławnej diecezji wrocławsko-szczecińskiej[6][7]. Uroczysty ingres miał miejsce 18 czerwca 2017 w soborze Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy we Wrocławiu[8][9].
Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego edytuj
9 czerwca 2010 w Warszawie na nadzwyczajnym posiedzeniu Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego zgłoszona została jego kandydatura do godności Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego, po tragicznie zmarłym Mironie (Chodakowskim)[10]. Na wakującą katedrę został wybrany jednogłośnie[11].
23 czerwca 2010 Czesław Piątas, w imieniu Ministra Obrony Narodowej, Bogdana Klicha wręczył mu nominację na stanowisko Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego w Prawosławnym Ordynariacie Wojska Polskiego[12]. 12 października 2010 miał miejsce jego ingres na katedrę Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego oraz oficjalne powitanie z wojskiem[13]. 3 listopada złożył przysięgę wojskową w Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie[14]. 9 maja 2011 został mianowany na I stopień oficerski[15][16].
15 lipca 2012 brał udział w poświęceniu cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego w Katyniu[17].
Działalność na forum prawosławia światowego edytuj
Wielokrotnie znajdował się w składzie delegacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego przebywających z oficjalnymi wizytami w innych lokalnych Kościołach Prawosławnych[1]. Był również delegatem PAKP na posiedzenia komisji przygotowującej sobór panprawosławny[2].
W 2016 został członkiem delegacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na Święty i Wielki Sobór Kościoła Prawosławnego[18].
Praca naukowo-dydaktyczna edytuj
W 1999 obronił pod kierunkiem metropolity Warszawy i całej Polski Sawy pracę magisterską nt. Nauka św. Grzegorza Palamasa o niestworzonym świetle[3]. Studia teologiczne w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej ukończył z wyróżnieniem. W 2003 obronił rozprawę doktorską Mistyka światła w tradycji Kościoła Wschodniego również napisaną pod kierunkiem metropolity Sawy[2]. W tym samym roku został zatrudniony w ChAT jako wykładowca teologii zasadniczej, homiletyki oraz języka cerkiewnosłowiańskiego[3]. Homiletykę wykładał również w Prawosławnym Seminarium Duchownym[3].
W 2006 został kierownikiem Katedry Prawosławnej Teologii Praktycznej ChAT. W 2008 uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk teologicznych na podstawie rozprawy poświęconej postaci św. Ignacego (Brianczaninowa)[3][19]. W tym samym roku objął funkcję kierownika Sekcji Teologii Prawosławnej ChAT[2]. W 2012 został prorektorem ChAT (w 2016 został wybrany na kolejną kadencję[20]).
5 czerwca 2014 uzyskał tytuł profesora nauk teologicznych[21][22]. W 2015 został powołany na stanowisko profesora zwyczajnego ChAT[23].
W 2019 został członkiem Rady Naukowej czasopisma „Studia i Dokumenty Ekumeniczne”[24].
7 maja 2020 r. został wybrany rektorem ChAT na kadencję 2020–2024[25].
Publikacje książkowe edytuj
Jest autorem książek[26]:
- W poszukiwaniu Zbawienia. Bogactwo i piękno życia duchowego w ascetyczno-teologicznej myśli św. Ignacego Branczaninowa, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2006
- Teologia kerygmatu, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2012
- Na początku był Chrystus. Z bp. Marcinem Hintzem, bp. Jerzym Pańkowskim i bp. Grzegorzem Rysiem rozmawiali Jakub Drath i Janusz Poniewierski, Wydawnictwo Znak, Kraków 2016
- Nie zaniedbuj w sobie daru łaski... Rozważania o kapłaństwie, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2016 ISBN 978-83-60273-35-7
- Śmierć, pogrzeb i modlitwa za zmarłych w Kościele prawosławnym, Wydawnictwo Naukowe ChAT, Warszawa 2018 ISBN 978-83-60273-48-7
Odznaczenia edytuj
- Złoty Krzyż Zasługi – 2014[27]
- Odznaka pamiątkowa Prawosławnego Ordynariatu WP – 2012, ex officio[28]
- Medal 30-lecia restytucji Prawosławnego Ordynariatu WP – 2023, ex officio[29]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (2023)[30]
- Złoty Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” – 2023[31]
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Modlitwa nas łączy. Z biskupem siemiatyckim, prawosławnym ordynariuszem Wojska Polskiego rozmawia Anna Radziukiewicz, „Przegląd Prawosławny”, nr 11 (305), ISSN 1230-1078, ss.4–7
- ↑ a b c d e f J. Charkiewicz, Biskup Siemiatycki Jerzy (Pańkowski) nowym Biskupem Wojskowym Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego, „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, nr 7–8 (248–249), ISSN 0239-4499, s.3
- ↑ a b c d e f g h i j ks. M. Bendza, Jego Ekscelencja Biskup dr hab. prof. ChAT Jerzy (Pańkowski) Prawosławny Ordynariusz Wojskowy, „Polski Żołnierz Prawosławny”, nr 3 (65), lipiec-sierpień-wrzesień 2010, ISSN 1233-7587, s.5
- ↑ W służbie Bogu i ludziom, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2008, ISBN 978-83-60311-14-1, s.72
- ↑ Chirotonia biskupa Jerzego
- ↑ Czytaj więcej: http://www.wspolczesna.pl/wiadomosci/siemiatycze/a/biskup-siemiatycki-jerzy-pankowski-ordynariuszem-prawoslawnej-diecezji-wroclawskoszczecinskiej,12081766/
- ↑ Biskup siemiatycki Jerzy Pańkowski nowym ordynariuszem prawosławnej diecezji wrocławsko-szczecińskiej [online], www.radio.bialystok.pl [dostęp 2017-11-24] (ang.).
- ↑ Polska Agencja Prasowa – Arcybiskup Jerzy objął prawosławną diecezję wrocławsko-szczecińską [dostęp: 18.06.2017.]
- ↑ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Ingres władyki Jerzego do katedry wrocławskiej [dostęp: 20.06.2017.]
- ↑ meg: Wybrano nowego zwierzchnika prawosławnego ordynariatu. [w:] Polska Agencja Prasowa [on-line]. Wirtualna Polska. [dostęp 2010-06-09].
- ↑ A. Radziukiewicz, Biskup Jerzy ordynariuszem wojskowym, „Przegląd Prawosławny”, nr 11 (305), listopad 2010, ISSN 1230-1078, ss.2–4
- ↑ meg: Nowy Prawosławny Ordynariusz Wojskowy. Ministerstwo Obrony Narodowej. [dostęp 2010-06-23].
- ↑ Ingres prawosławnego biskupa Jerzego
- ↑ M. Kalina, Przysięga bp. Jerzego
- ↑ Patent oficerski – zdjęcie. wp.mil.pl. [dostęp 2011-06-30].
- ↑ Bp. Jerzy mianowany na stopień podporucznika. wp.mil.pl, 2011-06-29. [dostęp 2011-06-30].
- ↑ Предстоятель Русской Церкви совершил освящение храма-памятника Воскресения Христова в Катыни и Божественную литургию в новоосвященном храме
- ↑ Metropolita Sawa przybył na Kretę. wiadomosci.cerkiew.pl. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).
- ↑ Ks. bp prof. dr hab. Jerzy Mariusz Pańkowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2017-05-18].[martwy link]
- ↑ Komunikat Uczelnianej Komisji Wyborczej Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. chat.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-13)].
- ↑ Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – Biskup Jerzy profesorem belwederskim [dostęp: 18.06.2014.]
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 czerwca 2014 r. nr 115-10-14 w sprawie nadania tytułu profesora (M.P. z 2014 r. poz. 546).
- ↑ Jerzy Pańkowski. www.chat.edu.pl. [dostęp 2015-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-03)]. (pol.).
- ↑ Studia i Dokumenty Ekumeniczne. chat.edu.pl. [dostęp 2019-04-02].
- ↑ Abp prof. dr hab. Jerzy Pańkowski – nowym Rektorem ChAT. cerkiew.pl. [dostęp 2020-05-07].
- ↑ Jerzy Pańkowski. [dostęp 2014-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-13)].
- ↑ M.P. z 2014 r. poz. 979 – pkt 1.
- ↑ Dz.Urz.MON 2012 poz. 65
- ↑ Dz.Urz.MON 2023 poz. 130
- ↑ SYMPOZJUM HISTORYCZNO-NAUKOWE CBW I OPWP [online], powp.wp.mil.pl [dostęp 2024-02-25].
- ↑ Abp Jerzy odznaczony złotym medalem „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” [online], www.diecezjawroclawsko-szczecinska.pl [dostęp 2023-12-05].
