Kakadu białooka
Kakadu białooka[4] (Cacatua goffiniana) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kakaduowatych (Cacatuidae). Endemicznie występuje tylko na należących do Indonezji Wyspach Tanimbar w południowo-wschodniej części Morza Banda[5]. Introdukowany na Wyspy Kai (wschodni kraniec Morza Banda), Singapur, Tajwan i Portoryko[5].
| Cacatua goffiniana[1] | |||
| C.S. Roselaar & Michaels, 2004[1] | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
kakadu białooka | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Taksonomia edytuj
Gatunek został prawidłowo opisany naukowo dopiero w 2004 roku, po tym jak 4 lata wcześniej dowiedziono, że dwa okazy, na podstawie których pierwotnie opisano takson Lophochroa goffini Finsch, 1863 (i którą to nazwę powszechnie stosowano w odniesieniu do kakadu z Wysp Tanimbar), w rzeczywistości są przedstawicielami gatunku Cacatua ducorpsii Pucheran, 1853 (kakadu mała)[6].
Gatunek monotypowy (nie wyróżnia się podgatunków)[2][7].
Morfologia edytuj
Masa ich ciała wynosi ok. 250 gramów w przypadku samic oraz ok. 300 gramów w przypadku samców. Od głowy do ogona mierzą 31 cm. Kakadu białooka jest więc najmniejsza ze wszystkich papug z podrodziny kakadu. Jeśli chodzi o barwę upierzenia, jest ono białe z domieszką piór różowych bądź barwy łososiowej na twarzy. Jej dziób jest jasnoszary. Osobniki obu płci wyglądają niemal identycznie.
Podobnie jak pozostałe gatunki z podrodziny kakadu, posiada ona grzebień, czyli zespół piór na głowie, które może podnosić względnie opuszczać. Jej ciało pokryte jest w większości białymi piórami. Pióra różowe występują pomiędzy dziobem a oczami. Położone głębiej partie piór grzebieniowych oraz piór na szyi są również barwy łososiowej, ale ubarwienie to jest w tym przypadku ukryte za zewnętrznymi obszarami piór. Spodnia strona skrzydeł oraz pióra na ogonie wyróżniają się żółtawym odcieniem. Kolor oczu mieści się w palecie od brązu do czerni. Kakadu białooka bywa często mylona z kakadu sinooką, ze względu na duże podobieństwa pomiędzy nimi.
Status i ochrona edytuj
W związku z postępującą dewastacją środowiska na Wyspach Tanimbar oraz kłusownictwem na ograniczoną na skalę, kakadu białooka uważana jest za gatunek bliski zagrożenia wyginięciem i z tego względu umieszczona została w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN. Gatunek wyszczególniono również w Załączniku I listy CITES. Trend liczebności populacji na wolności uznaje się za spadkowy[3].
W latach 70. XX wieku japońscy drwale przetrzebili wyspy, na których występuje kakadu białooka. Wiele oszołomionych, zdezorientowanych ptaków zostało schwytanych i przeznaczonych na sprzedaż. Niestety, wiele spośród nich nie przeżyło nawet warunków transportu. Optymizmem napawać może jednak fakt, że liczebność gatunku została odtworzona w trakcie programu rozmnażania papug w niewoli. Obecnie więcej osobników znajduje się w niewoli niż w naturalnym środowisku.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Cacatua goffiniana, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Tanimbar Corella (Cacatua goffini). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-22)]. (ang.).
- ↑ a b Cacatua goffiniana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Cacatuidae Gray,GR, 1840 (1825) - kakaduowate - Cockatoos (wersja: 2016-11-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-12-31].
- ↑ a b Rowley, I. & Kirwan, G.M.: Tanimbar Corella (Cacatua goffiniana). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2019. [dostęp 2019-12-31].
- ↑ Roselaar, C.S.; J.P. Michels. Systematic notes on Asian birds. 48. Nomenclatural chaos untangled, resulting in the naming of the formally undescribed Cacatua species from the Tanimbar Islands, Indonesia (Psittaciformes: Cacatuidae). „Zoologische Verhandelingen”. 350, s. 183–196, 2004. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-09-10]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).