Kandyd Izauryjczyk (gr. Κἄνδιδος ΙσαυροςKandidos Isauros; ur. V w. n.e., zm. VI w. n.e.) – grecki historyk późnego antyku, pochodzący z Izaurii. Był chrześcijaninem. Znany jest jedynie z Biblioteki (Kodeks 79) Focjusza oraz Księgi Suda (hasło χειρίζω – cheirizo). Pełnił urząd sekretarza prefekta.

Dzieło edytuj

Dzieło Kandyda Historie[a] składało się z trzech ksiąg i obejmowało dzieje cesarstwa wschodniego i zachodniego w okresie od 457 do 491 roku[1]. Rozpoczyna od proklamacji cesarza Leona I Makellesa, a kończy na proklamacji Anastazjusza. Styl autora – według Focjusza – był nieodpowiedni dla dzieł historycznych: zawierał zbyt dużo innowacji składniowych, w nazbyt patetycznym i poetyckim tonie.

Treść edytuj

Księga pierwsza omawia dojście do władzy Leona, pożar w Konstantynopolu, a także potwierdzenie przymierza z Izauryjczykami. W wyniku knowań ze strony syna Aspara, Ardabura, doszło do egzekucji Aspara oraz jego synów[2]. Po śmierci Leona cesarskiej koronacji dostąpił Zenon. Kandyd przedstawia genealogię Izaurów, opowiada o ich rzezi w Konstantynopolu. Podaje, że Zenon porzucił tron i uciekł wraz z rodziną. Na tron wstąpił Nepos, a po nim Augustulus.

W drugiej księdze opowiada o Armatosie oraz Bazyliskusie, dojściu do władzy uzurpatora i jego upadku. Zenon musiał udać się na wygnanie, gdzie został wraz z rodziną zamordowany. Armatosa również spotkał tragiczny koniec – został posiekany na kawałki, a jego syn został zdegradowany. Autor wspomina również o knowaniach Weryny, niepokojach w kościołach wschodnich, wywołanych przez Piotra Heretyka, patriarchę Antiochii, zabójstwie Neposa, wygnaniu jego następcy, następnie o jedynowładcy Odoakerze. Relacjonuje również wojnę domową przeciwko Zenonowi i stłumienie buntu przy pomocy starszych braci (Illusa i Marcjana).

Księga trzecia opisuje jawny bunt Illusa przeciw Zenonowi, zakończony ścięciem Illusa.

Uwagi edytuj

  1. Liczba mnoga.

Przypisy edytuj

  1. Tadeusz Sinko, Zarys historii literatury greckiej. T. II, s. 807.
  2. Focjusz, Biblioteka, Kodeks 79.[55b].

Bibliografia edytuj

  • Tadeusz Sinko: Zarys historii literatury greckiej. Warszawa: PWN, 1959.