Kartonówka zwyczajna

Kartonówka zwyczajna, kartoniarka czarna[2] (Lasius fuliginosus) – gatunek mrówki z podrodziny Formicinae.

Kartonówka zwyczajna
Lasius fuliginosus[1]
(Latreille, 1798)
Ilustracja
Robotnica kartonówki zwyczajnej
Ilustracja
Głowa tego samego okazu
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

sześcionogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Podrząd

trzonkówki

Infrarząd

żądłówki

Nadrodzina

osy

Rodzina

mrówkowate

Podrodzina

Formicinae

Plemię

Lasiini

Rodzaj

Lasius

Gatunek

kartonówka zwyczajna

Kartonówki zwyczajne to leśne mrówki pospolicie występujące w Polsce. Robotnice mierzą około 4 mm, królowa natomiast około 6 mm. Buduje gniazda w starych drzewach lub pniach starych drzew. Nazwa kartonówka pochodzi od sposobu budowy gniazda, które zbudowane jest z wielu komór rozdzielonych kartonowatą cienką ścianką wytworzoną z rozdrobionego przez mrówki drewna i śliny. Kartonówkę łatwo rozpoznać ze względu na jej smoliście czarną barwę i połysk oraz nogi o lekko żółtym odcieniu.

Kolonia składa się z kilku do kilkunastu tysięcy osobników[2].

Królowe kartonówek zwyczajnych zakładają kolonie poprzez czasowe pasożytnictwo na innym gatunku mrówek – podziemnicy cieniolubnej (Lasius umbratus)[2]. Obserwując wędrujące po pniu drzewa mrówki, można zauważyć, że robotnice powracające do gniazda (w dół) mają większy odwłok. Niekiedy segmenty odwłoka są tak rozsunięte, że widać między nimi cienkie żółte paski. Kartonówka żywi się spadzią produkowaną przez mszyce, jak również pokarmem wysokobiałkowym – owadami, lub padliną. Istnieją też przypuszczenia o możliwości odżywiania się gatunkiem grzyba, który powstaje w gniazdach i jest nawożony przeżutym drewnem (stąd kartonowe komory). Tego typu konstrukcje nie powstają u innych dendrofilów, więc ich istnienie może być uwarunkowane obecnością symbiotycznego grzyba. Podobne konstrukcje zauważa się w gniazdach podziemnic, na których pasożytuje kartonówka.

Rójka odbywa się od końca maja do połowy sierpnia[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Lasius fuliginosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d J. Begdon. Studia nad mrówkami Pomorza. „Polskie Pismo Entomologiczne”. 11 (1-4), s. 63, 1933.