Katarzyna Leszczyńska (królowa)
Katarzyna Leszczyńska z Opalińskich herbu Łodzia (ur. 13 października 1680 w Poznaniu, zm. 19 marca 1747 w Lunéville) – królowa Polski, księżna Lotaryngii i Baru jako żona Stanisława Leszczyńskiego. Właścicielka ziemi człopiańskiej i miasta Człopa.[1]
 Portret Katarzyny Opalińskiej, ok. 1725, Pałac Myślewicki w Warszawie | |
| |
| Królowa Polski | |
| Okres |
od 12 lipca 1704 |
|---|---|
| Jako żona | |
| Koronacja |
4 października 1705 |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni | |
| Dane biograficzne | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci | |
Życiorys edytuj
Była córką kasztelana poznańskiego – Jana Karola Opalińskiego[2] i starościanki międzyrzeckiej Zofii Anny Czarnkowskiej[3]. W maju 1698 r. w Krakowie wyszła za mąż za starostę odolanowskiego – Stanisława Leszczyńskiego. Wianem królowej były dobra człopiańskie, które otrzymała od Władysława Czarnkowskiego.[1] W 1699 urodziła się ich córka Anna, a 4 lata później Maria[4]. W wyniku poparcia króla szwedzkiego – Karola XII, po detronizacji Augusta II przez konfederację warszawską – Stanisław i Katarzyna koronowali się 4 października 1705 r. w Warszawie na władców Polski. W wyniku niepomyślnego obrotu spraw Leszczyńskiego, zmuszona była wraz z dziećmi opuścić Rzeczpospolitą w 1708 roku. W latach 1708–1711 przebywała w Szczecinie, 1711–1714 rezydowała w szwedzkim Kristianstad[5].
Po kilkuletniej tułaczce Katarzyny z dziećmi po północnej Europie, cała rodzina wyjechała w 1714 do nadanego Leszczyńskiemu Księstwa Dwóch Mostów[6]. W 1719 r. Leszczyńscy osiedlili się we Francji w Wissembourgu[7]. W 1725 ich córka Maria Leszczyńska została żoną Ludwika XV i królową Francji. Leszczyńscy zamieszkali w Chambord[8]. W 1733 r. Stanisław wyjechał do Polski po koronę, a Katarzyna pozostała w tym czasie na obczyźnie. Po powrocie męża, Leszczyńscy uzyskali, na mocy traktatu w Wiedniu pomiędzy Austrią, Rosją i Francją (1735 r.), księstwo Lotaryngii i Baru i zamieszkali w Lunéville[9].
Katarzyna z Opalińskich Leszczyńska zmarła 19 marca 1747 i została pochowana w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy[10][11].
Potomstwo edytuj
| Obraz | Imię | Data Urodzenia | Data śmierci | Małżeństwa |
|---|---|---|---|---|
 |
Anna Leszczyńska | 1699 | 1717 | |
 |
Maria Leszczyńska | 1703 | 1768 | Ludwik XV |
Galeria edytuj
-
Portret Katarzyny Opalińskiej -
Portret Katarzyny Opalińskiej, 1712 r. -
Portret Katarzyny Opalińskiej, autor Jean Baptiste van Loo, 1725 r. -
Portret Katarzyny Opalińskiej, 1733–1735 r. -
Mauzoleum Stanisława Leszczyńskiego i Katarzyny Opalińskiej w kościele Notre-Dame de Bon Secours w Nancy.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Towarzystwo Historyczne "Dzierżykraj" w Człopie [online], www.facebook.com [dostęp 2019-02-24] (pol.).
- ↑ Jerzy Antoni Kostka: Kostkowie herbu Dąbrowa. Koszalin: Wyd. Z.P. POLIMER, 2010, s. 82, 256, 298, 299 i 300. ISBN 978-83-89976-40-6.
- ↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235.
- ↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 235-236.
- ↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 236.
- ↑ Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 45–46.
- ↑ Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 51-53.
- ↑ Dokładny opis ślubu Marii i Ludwika oraz okoliczności wprowadzenia się Leszczyńskich do Chambord, zob. Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 55–75
- ↑ Spórna i Wierzbicki 2003 ↓, s. 237.
- ↑ Muratori-Phillip 2007 ↓, s. 181.
- ↑ Mauzoleum królewsko-książęce. Śmierć i pogrzeb Katarzyny Opalińskiej, [w:] Paweł Migasiewicz, Jakub Sito (red.), Kościół Notre-Dame-de-Bonsecours w Nancy: polskie mauzoleum królewskie w Lotaryngii, Studia i Materiały / Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", Warszawa: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika", 2023, s. 85, ISBN 978-83-66172-74-6 [dostęp 2024-02-05].
Bibliografia edytuj
- A. Muratori-Phillip: Stanisław Leszczyński. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-7391-624-1.
- M. Spórna, P. Wierzbicki: Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego. Kraków: Zielona Sowa, 2003, s. 235–237. ISBN 83-7389-189-7.
- Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa . Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ss. 480. ISBN 978-83-89976-40-6