Keith Richards

brytyjski muzyk rockowy, gitarzysta (The Rolling Stones)

Keith Richards (ur. 18 grudnia 1943 w Dartford[2]) – brytyjski muzyk, współzałożyciel i gitarzysta zespołu The Rolling Stones, ponadto autor tekstów i sporadycznie wokalista.

Keith Richards
Ilustracja
Keith Richards podczas koncertu w Warszawie (2018)
Data i miejsce urodzenia

18 grudnia 1943
Dartford

Instrumenty

gitara elektryczna, gitara akustyczna, gitara basowa, instrumenty klawiszowe, perkusja

Gatunki

blues rock[1], hard rock[1], rock albumowy[1], rock and roll[1]

Zawód

wokalista, kompozytor, autor tekstów, producent muzyczny, aktor

Aktywność

od 1962

Wydawnictwo

Decca Records, Rolling Stones Records, Virgin Records

Powiązania

X-Pensive Winos

Zespoły
The Rolling Stones The Dirty Mac
Strona internetowa

Twórca muzyki większej części repertuaru grupy The Rolling Stones, a także jej wokalista (rzadziej). Jedna z najbardziej znanych postaci showbusinessu, swą grą zapewnił charakterystyczne brzmienie grupy (mocne i agresywne akordy, tzw. riffy, w które wtopiony był śpiew wokalisty). Jako jeden z pierwszych gitarzystów zaczął wykorzystywać efekty gitarowe dla wzbogacenia brzmienia (m.in. kostkę fuzz box w najsłynniejszym utworze (I Can’t Get No) Satisfaction). Chętnie grywa gościnnie z innymi wykonawcami, a także występuje jako solista; był między innymi uczestnikiem pierwszej edycji Live Aid razem z kolegą z zespołu Ronem Woodem akompaniował Bobowi Dylanowi.

W 2011 roku pojawił się na 4. miejscu listy 100 największych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone[3].

Życiorys edytuj

Rodzina edytuj

Urodził się 18 grudnia 1943 w Dartford[4]. Według swojej matki, przyszedł na świat podczas trwania nalotu Luftwaffe[5]. Jest jedynym dzieckiem Doris Maud Lydii z d. Dupree i Herberta Williama „Berta” Richardsa[4]. Jego matka była pracownicą biurową, a ojciec robotnikiem fabrycznym i weteranem II wojny światowej, rannym podczas inwazji w Normandii[4]. Dziadkowie od strony ojca, Eliza i Ernie Richards, byli działaczami Partii Pracy w Walthamstow, ówczesnym przedmieściu Londynu. Przez większość kariery zawodowej Ernie Richards pracował jako ogrodnik. W 1941 Eliza Richards została wybrana burmistrzem miejscowości. Rodzina Richardsów pochodziła z Walii[5].

Przez cały okres dzieciństwa i młodości Keith czuł się blisko związany ze swoim dziadkiem od strony matki, Augustusem Theodorem „Gusem” Dupree, dawnym muzykiem big-bandu[6]. To on zainspirował Keitha do gry na gitarze[6]. Wraz ze swoją żoną Emmą, Gus Dupree, doczekał się siedmiu córek. Rodzina Dupree pochodziła z Francji[5].

W 1957 rodzice Richardsa się rozeszli. Jego matka związała się z kierowcą taksówki Billem, który przyjął nazwisko Richards. Ślub wzięli jednak dopiero w 1998. Keith utrzymywał dobre relacje z ojczymem, który wspierał działalność The Rolling Stones w początkowym etapie jego istnienia[5].

Wczesne lata edytuj

Ukończył szkołę podstawową w Wentworth, do której chodził także Mick Jagger[4], jednak obaj wówczas znali się tylko z widzenia. W okresie szkolnym był szykanowany ze względu na swój wygląd – odstające uszy i ciemne obwódki wokół oczu[4]. Jako uczeń szkoły był członkiem chóru, zaśpiewał m.in. podczas ceremonii koronacji królowej Elżbiety II[4]. Po przejściu mutacji głosu został wydalony z chóru[4], przez co stracił zainteresowanie nauką i zaczął się buntować wobec szkoły jako instytucji. Zaangażował się za to w ruch harcerski, wstępując do Siódmego Zastępu Darford. W tym czasie dorywczo pracował weekendowo, rozwożąc chleb z piekarni[5].

W 1954 rodzice Keitha wyprowadzili się z Wentworth do Dartford, gdzie Richards od 1955 do 1959 uczęszczał do męskiej szkoły technicznej[4]. W 1959 został wydalony ze szkoły z powodu nieobecności, po czym przeniósł się do szkoły plastycznej Sidcup Art College[7]. Tam rozwinął swoje zainteresowania muzyczne, nie tylko dużo czasu poświęcał na słuchanie i analizowanie gry muzyków, takich jak Little Richard, Buddy Holly, Eddie Cochran, Fats Domino czy Elvis Presley, ale także sam spędzał dużo czasu na uczeniu się gry na gitarze[6][5]. W nowej szkole poznał wiele osób, z którymi łączyły go wspólne zainteresowania. Wśród nich był Dick Taylor, pierwszy basista The Rolling Stones. Spędzał dużo czasu w klubach muzycznych, gdzie poznał Briana Jonesa i Iana Stewarta[5]. W Sidcup Art College panowała duża swoboda obyczajowa – uczniów nie obowiązywał mundur, a wielu z nich nosiło długie włosy[5].

W 1962 powstał jego pseudonim „Keef” będący parafrazą wyrazu „Beef” oznaczającego wołowinę[5]. Również w 1962 po ukończeniu nauki w Sidcup Art College został skierowany do agencji reklamowej J. Walter Thompson, jednak ponieważ zachował się nieuprzejmie względem potencjalnego pracodawcy, nie otrzymał zatrudnienia. W swojej autobiografii przyznał, że był to dla niego pretekst, by móc poświęcić się w zupełności karierze muzycznej[5].

Kariera zawodowa edytuj

W październiku 1961 spotkał na stacji kolejowej w Dartford Micka Jaggera[8]. Ten zauważył, że Keith Richards trzyma w dłoni płytę Chucka Berry’ego[8]. Wkrótce się zaprzyjaźnili[5]. W tym czasie poznał także Dicka Taylora, Briana Jonesa i Iana Stewarta, z którymi 12 lipca 1962 zagrali w Marquee Clubie swój pierwszy koncert jako zespół The Rolling Stones[9]. Wkrótce zaczęli grać regularne koncerty w klubie aż do bójki Richardsa z właścicielem lokalu Harrym Pendletonem[10]. Od jesieni 1962 do lata 1963 mieszkał z Jonesem i Jaggerem w londyńskiej Chelsea przy Edith Grove 102[11]. Wynajmowali mieszkanie bez ogrzewania i z tylko jednym łóżkiem w dużym pokoju[11]. Z czasem zamieszkał z nimi także James Phelge, który został przyjacielem zespołu[12]. Muzycy nie mieli wtedy środków do życia, utrzymywali się m.in. z drobnej kradzieży jedzenia[12]. Przez blisko rok poświęcali dużo czasu na naukę gry na instrumentach i stworzeniu własnego stylu.

 
Keith Richards w 1965

Początkowo zespół The Rolling Stones miał na celu propagowanie muzyki bluesowej, zaś ich największą inspiracją była muzyka Jimmy’ego Reeda. W tym okresie zespół grał w klubach, takich jak m.in.: Flamingo, Ealing, Crawdaddy i Marquee[13]. Podczas jednego z występów w Crawddady zespół został wypatrzony przez Andrew Loog Oldhama[14], który zagwarantował im pierwszy kontrakt z wytwórnią Decca i nagranie w Olympic Studios. Za namową Oldhama zaczął także pisać piosenki w duecie z Jaggerem; we wrześniu 1963 napisali swój pierwszy autorski przebój „As Tears Go By”, który nagrała Marianne Faithfull i który stał się pierwszą piosenką duetu notowaną w pierwszej dziesiątce UK Singles Chart[15]. Wkrótce pisanie tekstów stało się stałym elementem pracy Richardsa i Jaggera, którzy tym razem poświęcali się głównie tworzeniem dla The Rolling Stones[16] – Richards najczęściej wymyślał motyw przewodni piosenki, a Jagger dopisywał resztę tekstu[17], ale niektóre utwory artyści pisali samodzielnie. Richards napisał riffy i ścieżki melodyczne do wielu szlagierów zespołu, jak np. „Paint It, Black”, „Angie”[18], „Sympathy for the Devil”, „Gimme Shelter[19], „Jumping Jack Flash[20]. Według własnych słów, lunatykując przez sen, miał nagrać na magnetofonie muzykę do utworu „(I Can’t Get No) Satisfaction[5][21].

W 1967 był świadkiem wystąpień studentów w Rzymie[5].

Pod koniec lat 60. zaczął eksperymentować z nowymi, bądź mało znanymi efektami muzycznymi, jak np. granie na otwartym stroju gitary. Wystąpił też w kilku filmach o The Rolling Stones[5].

W latach 80. rozpoczął udaną karierę solową w odpowiedzi na płyty wydawane przez Micka Jaggera[22]. Wydał łącznie dwa wysoko oceniane przez krytyków albumy studyjne oraz jeden koncertowy.

W 2007 gościnnie zagrał kapitana Teagie Sparrowa w filmie Piraci z Karaibów: Na krańcu świata (2007). Zgodził się również na tę samą rolę w filmie Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach (2011).

W 2011 wydał autobiografię Życie (ISBN 978-0-316-03441-8), którą na nowo zaostrzył swoje stosunki z Mickiem Jaggerem, krytykując zachowanie i solową twórczości wokalisty, a także wyśmiewając jego wygląd[23].

Życie prywatne edytuj

 
Karykatura artysty autorstwa Karla Meersmana

Był wielokrotnie aresztowany i karany za posiadanie narkotyków[24] oraz nieobyczajne zachowanie. Jego pierwszy kontakt z narkotykami miał miejsce w 1965 podczas trasy koncertowej w Stanach Zjednoczonych. Ciemnoskórzy muzycy bluesowi, z którymi grali The Rolling Stones, nauczyli ich używać marihuany oraz amfetaminy. W 1967 po raz pierwszy miał styczność z LSD. Następnie zaczął zażywać także heroinę[25] i speedball, poza tym brał też barbiturany, tuinal i quaalude[5].

Pod koniec 1966 nabył swoją pierwszą posiadłość Redlands w West Sussex[26]. Od końca lat 60. dom ten stał się areną wielu policyjnych nalotów[5]. Mieszka w Weston w stanie Connecticut[27].

W 1966 spotykał się z Lindą Parker, która porzuciła go dla Jimiego Hendrixa. W latach 1967–1979 związany był z Anitą Pallenberg, wcześniejszą partnerką Briana Jonesa[28]. Miał z nią troje dzieci: Marlona Leona Sundeepa (ur. 1969)[29], Angelę Dandelion (ur. 1972)[30] i Tarę Jo Jo Gunne (ur. i zm. w 1976)[31]. Wspólnie z Pallenberg w 1972 odbył narkotykowy odwyk[32]. Rozstali się pod koniec lat 70.[33]. Od 1983 żonaty z modelką Patti Hansen[27], z którą ma dwie córki[34][5].

Podczas jednej z pierwszych tras koncertowych po Wielkiej Brytanii poznał Ronnie Bennett, wokalistkę zespołu The Ronettes. Połączyła ich przyjaźń[5]. Wkrótce zaprzyjaźnił się także z muzykami: Bobbym Keysem i Gramem Parsonsem[35], a także marszandem Robertem Fraserem, handlarzem antyków i bibliofilem Christopherem Gibbsem czy fotografem Michael Cooperem. Pod koniec lat 60. zacieśnił swoje kontakty z Johnem Lennonem, który był częstym gościem jego posiadłości Redlands[5].

Publikacje edytuj

Instrumentarium edytuj

Gitary[36]

  • Fender '52 Telecaster – Butterscotch Blonde
  • Natural finish 50's Fender Telecaster
  • Fender telecaster sunburst
  • Music Man Silhouette guitar
  • Fender Stratocaster '58 Mary Kay
  • Fender Classic Series '72 Telecaster Deluxe
  • Gibson ES-355 Guitar
  • Gibson Les Paul Custom
  • Gibson Les Paul TV
  • Gibson acoustic guitars
  • Gibson Les Paul Standard
  • Ampeg Dan Armstrong
  • Tom Anderson Trans Black, Cobra
  • 1949 Martin D-18 and 1954 Martin D-18

Pozostałe[36]

  • Fender High Power Tweed Twin
  • Marshall head
  • Fender Bassman 4x10
  • Mesa Boogie 4x 12” cabinets
  • Mesa Boogie Mark I amp
  • Ernie Ball regular Slinkys .010 gauge
  • Zinky Master Blaster clean boost pedal
  • Ibanez UE-400 multi-effects
  • Fulltone Tube Tape Echo
  • MXR Phase 100
  • MXR Phase 90 „Script” version
  • MXR Analog Delay

Dyskografia solowa edytuj

Filmografia edytuj

  • The Kids Are Alright (jako on sam, 1979, film dokumentalny, reżyseria: Jeff Stein)[37]
  • Piraci z Karaibów: Na krańcu świata (jako kapitan Teague, 2007, film fabularny, reżyseria: Gore Verbinski)[38]
  • Obcan Havel (jako on sam, 2008, film dokumentalny, reżyseria: Miroslav Janek, Pavel Koutecký)[39]
  • Stones in Exile (jako on sam, 2010, film dokumentalny, reżyseria: Stephen Kijak)[40]
  • Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach” (jako kapitan Teague, 2011, film fabularny, reżyseria: Rob Marshall)[41]
  • Crossfire Hurricane (jako on sam, 2012, film dokumentalny, reżyseria: Brett Morgen)[42]

Przypisy edytuj

  1. a b c d Steve Huey: Keith Richards Biography. allmusic.com. [dostęp 2016-04-04]. (ang.).
  2. Sean Egan: Keith Richards on Keith Richards: Interviews and Encounters. Chicago Review Press, 2013. ISBN 978-1-61374-791-9.
  3. Rolling Stone's „The 100 Greatest Guitarists of All Time”. [dostęp 2014-12-26]. (ang.).
  4. a b c d e f g h Cohen 2022 ↓, s. 39.
  5. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Keith Richards, James Fox: Życie: autobiografia. Wydawnictwo Albatros Andrzej Kuryłowicz S.C., 2010. ISBN 978-83-7985-651-0.
  6. a b c Cohen 2022 ↓, s. 40.
  7. Cohen 2022 ↓, s. 27, 40.
  8. a b Cohen 2022 ↓, s. 27.
  9. Cohen 2022 ↓, s. 61–62.
  10. Cohen 2022 ↓, s. 64.
  11. a b Cohen 2022 ↓, s. 74.
  12. a b Cohen 2022 ↓, s. 75.
  13. Cohen 2022 ↓, s. 76–77, 81, 84.
  14. Cohen 2022 ↓, s. 93.
  15. Cohen 2022 ↓, s. 130, 186.
  16. Cohen 2022 ↓, s. 129–130.
  17. Cohen 2022 ↓, s. 131.
  18. Cohen 2022 ↓, s. 338.
  19. Cohen 2022 ↓, s. 267.
  20. Cohen 2022 ↓, s. 225–226.
  21. Cohen 2022 ↓, s. 155.
  22. Cohen 2022 ↓, s. 349.
  23. Cohen 2022 ↓, s. 346–347.
  24. Cohen 2022 ↓, s. 206–207, 361.
  25. Cohen 2022 ↓, s. 312.
  26. Cohen 2022 ↓, s. 188.
  27. a b Cohen 2022 ↓, s. 362.
  28. Cohen 2022 ↓, s. 199–200.
  29. Cohen 2022 ↓, s. 274.
  30. Cohen 2022 ↓, s. 339.
  31. Cohen 2022 ↓, s. 358.
  32. Cohen 2022 ↓, s. 335–339.
  33. Cohen 2022 ↓, s. 359.
  34. Cohen 2022 ↓, s. 363.
  35. Cohen 2022 ↓, s. 326.
  36. a b Rolling Stones – Keith Richards Guitar Gear Rig and Equipment. uberproaudio.com. [dostęp 2009-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-08)]. (ang.).
  37. Dzieciaki są w porządku (1979) The Kids Are Alright (original title). imdb.com. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).
  38. Piraci z Karaibów: Na krańcu świata (2007) Pirates of the Caribbean: At World’s End (original title). imdb.com. [dostęp 2016-04-04]. (ang.).
  39. Obywatel Havel (2008). imdb.com. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).
  40. Stones in Exile (2010). imdb.com. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).
  41. Piraci z Karaibów: Na nieznanych wodach (2011) Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (original title). imdb.com. [dostęp 2016-04-04]. (ang.).
  42. Crossfire Hurricane (2012). imdb.com. [dostęp 2016-04-03]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Rich Cohen, To tylko rock’n’roll. Zawsze The Rolling Stones, Adrian Stachowski (tłum.), Wydawnictwo Poznańskie, 2022, ISBN 978-83-67324-66-3.