Kość łokciowa

kość kończyny górnej czworonoga

Kość łokciowa (łac. ulna) – jedna z kości długich w kończynie górnej (piersiowej), należąca do kości przedramienia[1][2].

Kość łokciowa
Kości łokciowe człowieka.
Kość łokciowa człowieka.

U człowieka koniec bliższy jest zaopatrzony w dwa wyrostki. Wyrostek tylny, większy, stanowi górne zakończenie kości i nazywa się wyrostkiem łokciowym (olecranon). Mniejszy, niżej położony i skierowany swym wierzchołkiem do przodu to wyrostek dziobiasty (processus coronoideus). Trzon kości łokciowej ma w przekroju poprzecznym kształt trójkątny. Wyróżnia się trzy brzegi ograniczające trzy powierzchnie: przednią, przyśrodkową i tylną. Koniec dalszy stanowi głowa kości łokciowej, przedłużająca się po stronie przyśrodkowej w wyrostek rylcowaty (processus styloideus). Głowa kości łokciowej jest zakończona powierzchnią dla połączenia z trójkątną chrząstką, oddzielającą tę kość od nadgarstka[1].

Świnie i psy mają dobrze rozwinięty trzon kości łokciowej, który stopniowej redukcji ulega u konia i przeżuwaczy. U konia dociera jedynie do połowy trzonu kości promieniowej. Przeżuwacze mają częściowo zrośnięte trzony kości promieniowych i łokciowych. Występują dwie przestrzenie międzykostne – bliższa i dalsza. Psy na głowie kości łokciowej mają obwód stawowy, służący do zestawienia z wcięciem łokciowym kości promieniowej. U przeżuwaczy w jego miejsce występuje kościozrost. U konia nieobecny jest wyrostek rylcowaty, charakterystyczny dla pozostałych wymienionych zwierząt gospodarskich[3].

Ptaki edytuj

U ptaków kość łokciowa jest znacznie silniej rozwinięta, niż kość promieniowa. Ma kształt wygięty, leży bocznie. Z kością promieniową łączą ją więzadła. Kość łokciowa stanowi oparcie dla lotek, przy nasadzie każdej z nich na gości znajduje się wzgórek. Wyrostek łokciowy słabo zaznaczony. Na proksymalnym końcu kości łokciowej często znajduje się niewielka kość – trzeszczka (patella ulnaris). U niektórych ptaków, np. wróblowych, trzeszczka znajduje się także na dystalnej części kości łokciowej, a do niej przytwierdzone jest ścięgno końcowe mięśnia musculus propatagialis longus[4].

Przypisy edytuj

  1. a b Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 455–460, ISBN 978-83-200-4323-5.
  2. Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk, Anatomia zwierząt. 1. Aparat ruchowy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 169–172, ISBN 978-83-01-16822-3.
  3. Helena Przespolewska, Henryk Kobryń, Tomasz Szara & Bartłomiej J. Bartyzel: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: PWN, 2014, s. 31. ISBN 978-83-62815-22-7.
  4. III Szkielet. W: Bronisław Ferens i Roman J. Wojtusiak: Ornitologia ogólna. Ptak, jego budowa i życie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960, s. 78.