Kościół św. Hieronima Chorwatów w Rzymie

kościół w Rzymie

Kościół św. Hieronima Chorwatów w Rzymie (wł. Chiesa di San Girolamo dei Croati) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Kościół św. Hieronima Chorwatów
Chiesa di San Girolamo dei Croati
Kościół tytularny
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
Via Tomacelli 132

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

San Lorenzo in Lucina[1]

Wezwanie

św. Hieronima

Wspomnienie liturgiczne

30 września[2]

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Hieronima Chorwatów”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Hieronima Chorwatów”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Hieronima Chorwatów”
41,90483°N 12,47634°E/41,904830 12,476337

Świątynia ta, jako kościół rektoralny parafii San Lorenzo in Lucina, jest rzymskim kościołem narodowym Chorwatów. Jest też kościołem tytularnym kardynała-prezbitera[2].

Lokalizacja edytuj

Kościół znajduje się w IV Rione RzymuCampo Marzio przy Via Tomacelli 132[1], wejście główne znajduje się od strony Via Ripetta[2].

Patron edytuj

Patronem świątyni jest św. Hieronim – pochodzący ze Strydonu (na granicy Panonii i Dalmacji) tłumacz Biblii żyjący na przełomie IV i V wieku, uznawany za jednego z czterech wielkich Doktorów Kościoła zachodniego. Jego przekład Pisma Świętego na łacinę znany jest jako Wulgata.

Historia edytuj

Po raz pierwszy kościół stojący w tym miejscu był wzmiankowany w XI wieku, miał on nosić wezwanie Santa Marina de Posterula (prawdopodobnie był dedykowany św. Pelagii z Antiochii)[2]. Kościół ten w XV wieku popadł w ruinę, a w 1453 roku miejsce to zostało przekazane chorwackim duchownym przez papieża Mikołaja V[1]. Kościół został naprawiony i dedykowany św. Hieronimowi. W 1587 roku papież Sykstus V nakazał przebudowę świątyni, do dekoracji kościoła wykorzystano elementy uzyskane w trakcie rozbiórki starożytnego Septizonium[2].

Podczas renowacji w 1847 roku Pietro Gagliardi wykonał cykl fresków. Kolejna renowacja miała miejsce pod koniec XX wieku[2].

Architektura i sztuka edytuj

Kościół zbudowano z cegły, natomiast ramy okienne gzymsy są kamienne, fasadę wykonano z trawertynu. Plan kościoła opiera się na krzyżu łacińskim. Ma on trzy nawy z transeptem, każda z naw bocznych została podzielone na trzy kaplice[2].

Dzwonnica

Ceglana dzwonnica ma trzy kondygnacje powyżej linii dachu. Pierwsza kondygnacja jest niska, z kwadratowym oknem w każdej strony. Druga z kolei jest wysoka, z wąskim łukowatym otworem z każdej strony otoczonym ceglanymi pilastrami doryckimi podtrzymującymi belkowanie z wystającym kamiennym gzymsem. Trzecia kondygnacja jest niska, z okrągłym otworem z każdej strony. Dzwonnicę wieńczy niewielka kopuła[2].

Fasada

Architektem dwukondygnacyjnej fasady był Martino Longhi (starszy)[1]. Pierwsza kondygnacja ma trzy jońskie pilastry po obu stronach wejścia. Pomiędzy każdą parą pilastrów znajduje się pusta nisza, z prostokątnymi płycinami powyżej i poniżej. Fryz belkowania podparty przez pilastry ma napis dedykacyjny wymieniający papieża Sykstusa V. Drzwi umieszczone są w ozdobnym portalu zwieńczonym trójkątnym naczółkiem[2].

Druga kondygnacja ma cztery korynckie pilastry o częściowo kanelowanych trzonach, podtrzymujące belkowanie i trójkątny fronton, na którego tympanonie znajduje się herb papieża Sykstusa V z festonami po bokach. Pośrodku tej kondygnacji znajduje się duże prostokątne okno z festonami poniżej i skrzydlatą głową putta powyżej[2].

Fasada


Wnętrze kościoła

Wnętrze jest bogato zdobione freskami. Łuki arkadowe nawy głównej są oddzielone pilastrami korynckimi podtrzymującymi belkowanie, na tych pilastrach są freski przedstawiające Apostołów, nad każdym z nich znajduje się anioł trzymający napis z imieniem danego Apostoła.

Wnętrze kościoła


Sufit o sklepieniu kolebkowym ma po trzy lunety okienne, pomiędzy którymi znajdują się czterej prorocy więksi (Izajasz, Jeremiasz, Ezechiel i Daniel). Duży centralny panel przedstawia Triumf Kościoła Wojującego[2].

Na suficie skrzyżowania nawy i transeptu znajduje się fresk Giovanniego Guerry z 1590 roku. Ma on efekt iluzjonistyczny patrzenia w kolumnadę kopuły. Główna scena przedstawia Trójcę Świętą wskazywaną przez św. Jana Chrzciela. Pendentywy ozdobione zostały przez Paolo Guidottiego freskami przedstawiającymi Ewangelistów[2].

Sufit nawy
Malowidła na sklepieniu skrzyżowania nawy i transeptu


Na końcach transeptu znajdują się dwa freski Gagliardiego: Ukrzyżowanie po prawej i Adoracja Trzech Króli po lewej stronie[2].

Boki kwadratowego prezbiterium zajmują stalle. Ołtarz ma kształt starożytnego sarkofagu z okuciami z pozłacanego brązu. Nad ołtarzem zawieszono baldachim ozdobiony frędzlami. Freski w prezbiterium zostały wykonane przez kilku artystów: Guerra, Antonio Viviani i Lilio. Malowidło na tylnej ścianie przedstawia Wyświęcenie św. Hieronima na kapłana w Antiochii w Syrii, na prawej ścianie bocznej Debatę św. Hieronima o Piśmie świętym przed papieżem Damazym, na lewej Dysputę św. Hieronima na temat doktryny na pustyni Chalkis. Na sklepieniu prezbiterium znajduje się przedstawienie Boga Ojca w centralnym tondo, z bocznymi panelami przedstawiającymi aniołów[2].

Ołtarz główny


Kaplice boczne

Kaplica św. Antoniego z Padwy

Pierwsza kaplica po prawej stronie poświęcona jest św. Antoniemu z Padwy. Ołtarz autorstwa Michelangelo Cerruti z 1718 roku przedstawia Matkę Bożą adorowaną przez świętych Antoniego, Filipa Neri i Franciszka z Paoli[2].

Kaplica Madonna della Stella

Jest to druga kaplica po prawej stronie. Ołtarz z 1745 roku jest uważany za dzieło Filippo Bracci. Freski na bocznej ścianie są autorstwa Gagliardi, po prawej stronie znajdują się Narodziny Maryi, po lewej Wniebowzięcie Matki Bożej[2].

Kaplica św. Anny

Trzecia kaplica po prawej jest poświęcony św. Annie, ołtarz autorstwa Giuseppe Puglii ukazuje ją z Matką Bożą i Dzieciątkiem Jezus[2].

Kaplica św. Hieronima

Pierwsza kaplica po lewej stronie poświęcona jest św. Hieronimowi, ołtarz autorstwa Apulii ukazuje patrona jako pustelnika studiującego Pismo Święte. Freski na ścianach bocznych autorstwa Gagliardi przedstawiają św. Jana Chrzciciela i św. Pawła[2].

Kaplica Matki Bożej Bolesnej

Druga kaplica po lewej stronie poświęcona jest Matce Bożej Bolesnej, ołtarz jest autorstwa Apulii. Freski na ścianach przedstawiają Agonię w ogrodzie i Cierniem koronowanie Gagliardi[2].

Kaplica świętych Cyryla i Metodego

Trzecia kaplica po lewej jest poświęcona świętym Cyrylowi i Metodemu, ołtarz przedstawiający patronów kaplicy jest autorstwa Benignio Waug[2].

Organy


Kardynałowie prezbiterzy edytuj

Kościół św. Hieronima Chorwatów jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sancti Hieronymi Croatarum)[3]. Tytuł ten został ustanowiony 8 lutego 1566 roku[3]

Przypisy edytuj

  1. a b c d Chiesa rettoria san Girolamo dei Croati a Ripetta. Diocesi di Roma. [dostęp 2019-07-16]. (wł.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t San Girolamo dei Croati. Churches of Rome. [dostęp 2019-07-16]. (ang.).
  3. a b Kościół św. Hieronima Chorwatów w Rzymie w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2019-07-16]