Koronniki
Koronniki[4], żurawie koroniaste (Balearicinae) – monotypowa podrodzina ptaków z rodziny żurawi (Gruidae).
| Balearicinae[1] | |||
| Brasil, 1913 | |||
.jpg) Przedstawiciel podrodziny – koronnik szary (B. regulorum) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
koronniki | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Ardea pavonina Linnaeus, 1758 | |||
| Rodzaje | |||
|
| |||
Zasięg występowania edytuj
Podrodzina obejmuje gatunki występujące w Afryce na południe od Sahary[5].
Charakterystyka edytuj
Długość ciała 100–110 cm, rozpiętość skrzydeł 180–200 cm; masa ciała 3000–4000 g[5]. Najbardziej charakterystyczną cechą jest imponująca korona z piór na głowie. W przeciwieństwie do innych ptaków z rodziny żurawiowatych, koronniki siadają na drzewach, budują tam też gniazda. Koronniki są w Afryce obdarzane szacunkiem ze względu na swą dostojność i szlachetność. Koronnik szary (Balearica regulorum) został wybrany symbolem Ugandy i znajduje się w centralnym punkcie flagi państwowej tego kraju oraz na jego godle. Podczas panowania brytyjskiego był umieszczany na wojskowych odznakach, które nosili żołnierze ugandyjscy.
Systematyka edytuj
Etymologia edytuj
Balearica: łac. grui Balearicae „żuraw z Balearów z czubem na głowie” wymieniony przez Pliniusza; oparte na „Grus Balearica” Ulissesa Aldrovandiego z 1599 roku, Ardea pavonina Karola Linneusza z 1758 roku oraz wielu innych odniesień. Nie wiadomo do jakiego gatunku odniósł się Pliniusz, a nawet jeśli był to jakiś rodzaj żurawia, to żuraw stepowy (Grus virgo) niegdyś pojawiał się w Hiszpanii, a wciąż migruje przez doliny Nilu i jest też możliwe, że w czasach antycznych koronnik czarny odbywał lęgi w delcie Nilu lub na bagnach Tunezji. Aldrovandi zastosował nazwę grus Balearica do koronnika czarnego, Willughby w publikacji wydanej w 1676 roku przetłumaczył to jako „żuraw z Balearów”[6].
Podział systematyczny edytuj
Do podrodziny należy rodzaj Balearica obejmujący gatunki[4]:
- Balearica regulorum E.T. Bennett, 1834) – koronnik szary
- Balearica pavonina (Linnaeus, 1758) – koronnik czarny
Przypisy edytuj
- ↑ Balearicinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Balearica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-15] (ang.).
- ↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés, a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 5. Parisiis: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 511. (fr. • łac.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Balearicinae Brasil, 1913 - koronniki (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-03-27].
- ↑ a b G.W. Archibald & C.D. Meine: Family Gruidae (Cranes). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 83. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
- ↑ balearica, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2021-12-27] (ang.).