Krwawnica (Lythrum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny krwawnicowatych. Obejmuje 39 gatunków[4] szeroko rozprzestrzenionych na świecie. W Polsce dziko rośnie krwawnica pospolita i wąskolistna. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają różnego rodzaju mokradła, łąki, brzegi wód[5]. Krwawnica pospolita jest gatunkiem inwazyjnym powodującym duże szkody w zachodniej części Ameryki Północnej[5]. W nowszych ujęciach systematycznych zalicza się tu rośliny z dawniej wyodrębnianego rodzaju bebłek Peplis[5][4][6].

Krwawnica
Ilustracja
Krwawnica pospolita
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mirtowce

Rodzina

krwawnicowate

Rodzaj

krwawnica

Nazwa systematyczna
Lythrum L.
Sp. Pl. 466. 1753
Typ nomenklatoryczny

Lythrum salicaria L.[3]

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Przedstawiciele rodzaju są szeroko rozprzestrzenieni na całym świecie. 13 gatunków rośnie w Europie, pozostałe najbardziej zróżnicowane są w Azji i Ameryce Północnej[5]. Brak tych roślin (poza ew. gatunkami introdukowanymi) w południowo-wschodniej i północno-wschodniej części Azji, w południowej Afryce oraz we wschodniej części Ameryki Południowej[4]. W Polsce występują dwa gatunki – krwawnica pospolita L. salicaria i krwawnica wąskolistna L. hyssopifolia, poza tym przejściowo dziczeje (efemerofit) krwawnica sitowata (L. junceum). Informacje o występowaniu w Polsce krwawnicy rózgowatej L. virgatum uznawane są za błędne. W ujęciu włączającym tu rodzaj Peplis florę polską reprezentuje też bebłek błotny Lythrum portula[7].

 
Krwawnica wąskolistna
 
Bebłek (krwawnica) błotny

Morfologia edytuj

Pokrój
Byliny do 2 m wysokości, rzadziej rośliny jednoroczne, o pędach prosto wzniesionych lub płożących. Łodyga u niektórych gatunków oskrzydlona lub kanciasta[5].
Liście
Pojedyncze, zwykle wąskie. Wyrastają skrętolegle, naprzeciwlegle i okółkowo[5].
Kwiaty
Wyrastają po 1–2 w kątach liści lub zebrane pojedynczo lub po kilka w gęstych wierzchotkach w kłosokształtnym kwiatostanie[8]. Działki kielicha w liczbie 6, zrosłe w długą rurkę, na szczycie z wąskimi ząbkami. Płatki w liczbie 6, różowe do fioletowych, zwężające się ku nasadzie. Pręcików od 2 do 12, słupek pojedynczy zakończony główkowatym znamieniem[5].
Owoce
Torebki cylindryczne lub kulistawe (dawny rodzaj Peplis) rozpadające się na dwie klapy (u gatunków z dawnego rodzaju Peplis pękające nieregularnie), zawierające liczne, drobne nasiona[8][5].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny krwawnicowatych (Lythraceae) z rzędu mirtowców[2][9].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-22] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-30].
  4. a b c d e Lythrum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-10-26].
  5. a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 150. ISBN 0-333-74890-5.
  6. Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 113, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. a b Władysław Szafer, Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom VIII. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959, s. 195.
  9. Genus Lythrum L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-10-26].